الناز شاکردوست و جرات تهمینه شدن

منحنی صعودی تحول در بازیگری و رشد شخصی الناز شاکردوست در نمایش نبرد رستم و سهراب چنان حس می‌شود که اینجاست که او را از ستاره صرف بودن به سمت بیش از پیش بازیگر- ستاره بودن حرکت کند. مگر نه اینکه بازیگر باید اهل خطر کردن و تغییر و شکستن پوسته‌های شکل گرفته اطرافش باشد؛ مگر نه اینکه بسیاری از بازیگران تصور می‌کنند باید تیپ و سر و شکل و بیان جا افتاده‌شان را دست نخورده باقی بگذارند تا مبادا مخاطب دیگر آنها را نپذیرد و دوست نداشته باشد؟ مگر نه اینکه اصولا بازیگری یعنی توان ویران شدن و دوباره از نو ساختن؟ مگر نه اینکه بازیگری از اساس باید حظی از تازگی و زایش را در خود نهان داشته باشد مگر نه اینکه بازیگران چهره و شهیر همواره عاشق ثبت نماهای بسته و متوسط از صورت و سر و شکلشان هستند؛ مگر نه اینکه بازیگری یعنی تلاش برای دیده شدن اما نه به شکلی قلابی و غلو شده و بیمارگون؟ و …
پاسخ تمام این سوالات یک «بله» بزرگ و قاطعانه است اما مراد از طرح این سوالات چیست؟ مراد اول یادآوری وظیفه و رسالت یک بازیگر برای بازیگر و اصیل ماندن و مردن و زنده شدن و مردن و زنده شدن و مردن و زنده شدن مدام است اما مراد دوم اشاره به روندی است که الناز شاکردوست در مسیر بازیگری‌اش پیش از حضورش در فیلم «خفگی» ساخته فریدون جیرانی یک تصویر بود و یک زیبایی ظاهری و بعد از خفگی، تلاش کرد تا شاکردوست قبلی را بکشد تا زایشی نو از دل خاکسترهای خودش حاصل کند و همین مسیر را تا ایستگاه ایفای نقش تهمینه در نمایش نبرد رستم و سهراب ادامه داده است. گفتن ندارد که تهمینه بودن کار هرکسی نیست چرا که ابعاد شخصیتی چند وجهی تهمینه که توسط فردوسی در شاهنامه توصیف شده به شکلی عمیق و درهم پیچ است که نمی‌توان به شکل خطی به آن پرداخت. تهمینه‌ای که هم همسر رستم است و هم مادر سهراب، هم باید رنج مرگ فرزند را تاب بیاورد و هم رنج رستم را درک کند و التیام بخشد و همزمان باید آنقدر قوی بماند که خودش از درون فرو نپاشد. مگر نه اینکه این همه تداعی‌کننده شمایل یک مادر بالغ و پخته است. ضرورت تهمینه بودن و تهمینه شدن از خودگذشتگی، صبر و همدلی است. دشوار است که حالات پرآشوب خود را تاب بیاوری اما همزمان در روح و روانت جا برای درک توامان رستم و سهراب که یکی قاتل است و دیگری مقتول که یکی فرزند است و دیگری همسر را داشته باشی. این ویژگی باید در شکل اجرای الناز شاکردوست در نقش تهمینه هم قابل جست‌وجو باشد. نکته اینجاست که طراحی چهره و لباس شاکردوست در این نمایش و البته زمینه اجرای نمایش که باعث دید مدیوم یا لانگ شات مخاطب می‌شود، همگی در یک جهت اقدام کرده است و آن جرات فراموش کردن الناز شاکردوستی که در ذهن داشته‌ایم و ضرورت تولد یک الناز شاکردوست جدید است که شیوه حضورش منطبق باید بر شمایل شخصیت‌پردازی تهمینه در شاهنامه حکیم توس باشد. اینجاست که طراحی صحنه و چهره و لباس و نور و از همه مهم‌تر تواضع جرات‌ورزی شاکردوست در امتزاج با هم یک تهمینه قدرتمند و بزرگ را تصویر می‌کند که به اندازه حاضر است، به اندازه سخن می‌گوید، به اندازه دیده می‌شود و البته که از ابتدا تا انتها رد حضورش در نمایش حس می‌شود. ردی که لزوما بر مبنای حضور فیزیکی یا میمیک چهره نیست، بلکه در اثر قدرت محتوایی تهمینه در دل داستان رستم و سهراب است. اینجاست که کار شاکردوست به عنوان یک ستاره سینما اهمیت دو‌چندان پیدا می‌کند. اینجاست که منحنی صعودی تحول در بازیگری و رشد شخصی شاکردوست حس می‌شود. اینجاست که شاکردوست تلاش می‌کند از ستاره صرف بودن به سمت بیش از پیش بازیگر-‌ ستاره بودن حرکت کند. این روند رو به رشد و جرات‌ورزی برای مرگ و تولد دوباره در کارنامه هر بازیگری به عنوان یک ضرورت باید و باید قابل جست‌وجو باشد. شاکردوست در نمایش رستم و سهراب یک میخ محکم رو به صعود در صخره‌های بی‌انتهای رشد در بازیگری را کوبیده است. این ویژگی اگر تنها ویژگی مثبت حضور شاکردوست در این نمایش باشد (که نیست) به خودی خود شایسته تقدیر و توجه است تا شاید سایر بازیگران هم از درجا زدن و مرداب شدن دور بمانند و رشد روز به روز را سرلوحه انتخاب‌ها و تصمیماتشان قرار دهند.