انتخابات و معمای سیاست خارجی ترکیه

گروه بین‌الملل- مژده کلهر – در فاصله چند روز مانده به انتخابات ریاست‌جمهوری ترکیه، تمام حواس‌ها معطوف به این انتخابات سرنوشت‌ساز است؛ ترکیه‌ای که علاوه بر اقتصاد و سیاست داخلی خود، اکنون درگیر معادلات مهمی در سیاست خارجی و منطقه‌ای است.
بنا‌بر گزارشی که رسانه‌های ترکیه منتشر کرده‌اند، نخست باید توجه را به تحولات قفقاز جلب کرد که ترکیه را در تمام ابعاد نگران می‌کند.
اکنون آذربایجان در موضوع قره‌باغ یک گام جلوتر رفته و با ایجاد یک ایست بازرسی در کریدور لاچین به دنبال این است که نشان دهد قصد دارد مرزهای جنوبی را به‌طور کامل در اختیار خود بگیرد. از سوی دیگر نیکول پاشینیان نخست‌وزیر ارمنستان نیز چند روز قبل تصریح کرده بود که باید مرزهای ۱۹۹۱ به عنوان مبنا قرار بگیرند؛ امری که برای خروج ارمنستان از تنگنای محاصره حیاتی است. در همین رابطه سرهنگ هودارنوک، تحلیلگر نظامی بازنشسته، با بیان اینکه روسیه در موقعیتی نیست که علاقه زیادی به قفقاز داشته باشد، در یک ارزیابی به Gazeta.Ru می‌گوید: «قدرت سیاسی، اقتصادی و مالی روسیه برای مداخله در منطقه کافی نیست.» جنگ در اوکراین برای روسیه و همچنین غرب به اندازه کافی نگران‌کننده است. در چنین زمانی است که اسرائیل پیشدستی کرد. الی کوهن وزیر امور خارجه اسرائیل ابتدا از ترکمنستان بازدید کرد و تصمیم گرفته شد سفارت دائمی در عشق‌آباد افتتاح شود سپس از باکو دیدن کرد. در این سفر مقرر شد آذربایجان سفارت خود را در اسرائیل افتتاح کند. بدون شک ایران آنها را زیر نظر دارد. اتحادیه اروپا به دلیل منابع انرژی خود تلاش می‌کند وارد عمل شود. از سوی دیگر، ایالات‌متحده در تلاش است تا علی‌اف و پاشینیان را در ماه می ‌‌در واشنگتن گرد هم بیاورد. ترکیه نیز در این ماجرا باید هر چه زودتر به واقعیت بازگردد.
آیا اسد به اتحادیه عرب ملحق خواهد شد؟
از طرف دیگر دیپلماسی دیرهنگام ترکیه در سوریه هنوز از طریق مسکو ادامه دارد. آنکارا از ایران خواست در مذاکرات شرکت کند تا به نحو موثرتری نشان دهد که نیاتش خوب بوده است. گویی دولت اسد منتظر انتخابات ترکیه برای گامی بلندتر است.
بر خلاف ایالات‌متحده، عربستان سعودی و سایر کشورهای عربی پذیرفتند که زمان صلح با دمشق فرا رسیده است. سفر شاهزاده فیصل بن‌فرهان وزیر امور خارجه عربستان به دمشق آغاز یک روند جدید است. اگر اسد به اتحادیه عرب بازگردد، ممکن است ترکیه به‌طور قاطع با این ساختار مواجه شود. به همین دلیل هر چند که شرایط اقتصادی ترکیه پس از انتخابات باعث هراس همگان است، اما همچنان سیاست خارجی آنکارا کاملا مشخص و ملموس نیست.