انعطاف بیشتردر مورد سانتریفوژها

ایران و کشورهای گروه ۱+۵ در حال انجام مذاکراتی هستند که با هدف رسیدن به یک توافق جامع هسته‌ای برای مدت شش ماه ادامه داشته و چهار ماه دیگر نیز تمدید شده است. مهلت این گفت‌وگو‌ها در آغاز آذرماه به پایان می‌رسد و طرف‌ها بر سر برخی مسایل مهم، اختلاف‌هایی دارند که گفته‌های آنها حاکی‌ است همچنان حل نشده باقی مانده‌اند.
در حالی که طرف ایرانی و آمریکایی هر دو می‌گویند اگر طرف مقابل «تصمیم دشواری» بگیرد، امکان رسیدن به توافق وجود دارد؛ روزنامه نیویورک‌تایمز از قول منابع دیپلماتیکی که نامشان را فاش نکرده است، گزارش داد که واشنگتن در حال بررسی طرح جدیدی برای ارایه است که تمرکز آن بر قطع اتصالات سانتریفوژ‌هاست.
به گزارش خبرگزاری‌ها، برخی منابع دیپلماتیک اعلام کردند که ایران پیشنهاد تازه‌ای در مذاکرات هسته‌ای دریافت کرده است که براساس آن به‌جای کاهش تعداد سانتریفوژهای خود، اتصالات تزریق اورانیوم به آنها را قطع می‌کند.
این پیشنهاد که می‌تواند به عنوان بخشی از توافق هسته‌ای میان ایران و ۱+۵ امضا شود؛ به محمدجواد ظریف، وزیر امور خارجه کشورمان در جلسات خصوصی با حضور کارشناسان آمریکایی در این هفته در نیویورک ارایه شد که بر اساس آن، ایران به‌جای برچیدن و کنار گذاشتن کامل برنامه غنی‌سازی خود تنها به قطع اتصال سانتریفوژهای مورد استفاده برای غنی‌سازی اورانیوم اقدام کند.
این پیشنهاد می‌تواند به ایران این اجازه را دهد که اظهارات این کشور مبنی بر اینکه سانتریفوژهای خود را از بین نخواهد برد را حفظ کند و در عین حال مقامات ایرانی می‌توانند در برابر عموم مردم اعلام کنند که آنها هرگز سانتریفوژهای خود را کنار نگذاشته‌اند. این موضوع در حالی مطرح می‌شود که موضوع کاهش شمار سانتریفوژ‌ها از ۱۹ هزار به یک‌هزار و ۵۰۰ دستگاه از جمله موضوع‌های حساس و مورد اختلاف طرف‌ها در مذاکرات به شمار می‌رود.
خبرگزاری آسوشیتدپرس نیز ۲۹ شهریورماه از قول منابع دیپلماتیک که نام آنها نیز فاش نشده، گزارش مشابهی را منتشر کرده است که اگرچه طرف‌های مذاکره هنوز واکنشی به این گزارش‌ها نشان نداده‌اند، اما گروهی از سناتورهای جمهوریخواه آمریکا به آن انتقاداتی وارد کرده‌اند. جمعی از سناتورهای آمریکایی در نامه‌ای به جان کری، وزیر امور خارجه آمریکا نگرانی خود را از پیشنهاد جدید دولت اوباما به ایران در مذاکرات ایران و ۱+۵ اعلام کردند.به گزارش شبکه خبری ای‌بی‌سی، گروهی از سناتورهای جمهوریخواه از دولت اوباما درخواست کردند که توضیح بیشتری درباره پیشنهاد جدید مقامات آمریکایی که در مذاکرات هسته‌ای به ایران ارایه کرده‌اند، بیان کنند. این سناتورها نگران هستند که این پیشنهاد باعث شود که ایران به راحتی بتواند به ظرفیت ساخت سلاح هسته‌ای دست یابد. سناتور «مارک کرک» که یکی از حامیان اصلی تحریم‌های علیه ایران نیز از جمله امضاکنندگان این نامه است.
لازم به ذکر است که یک مقام آمریکایی درباره این پیشنهاد می‌گوید: زمان بسیاری می‌برد که بتوان یک آبشار راه‌اندازی کرد و اتصال لوله‌ها به سانتریفوژها به یکدیگر یک روند پرزحمت و زمانبر است.
کارشناسان اعلام می‌کنند که ایده قطع اتصال میان سانتریفوژها به شکل‌های مختلف در مذاکرات غرب با ایران در بیش از یک دهه گذشته وجود داشته است.
اولی‌هاینونن و دیوید آلبرایت از کارشناسان هسته‌ای اعلام کرده‌اند که اتصال دوباره سانتریفوژ می‌تواند زمانبر باشد اما این مساله بستگی دارد به اینکه چگونه این سانتریفوژها به هم متصل شوند و آیا تجهیزات مرتبط با آن نیز قطع شده‌ و به انبار منتقل شده‌اند یا نه؟ قطع ساده اتصال می‌تواند در طول چند روز دوباره متصل شود اما روندهای دیگر ممکن است ماه‌ها طول بکشد.
گفتنی است خبرگزاری رویترز به نقل از یک مقام ارشد ایران مدعی شد که تهران آماده است با آمریکا و متحدانش برای توقف گروه تروریستی داعش همکاری کند اما در مقابل خواهان انعطاف بیشتر درباره برنامه غنی‌سازی اورانیوم است.
به ادعای این خبرگزاری اگرچه ایران نشانه‌های مختلفی درباره تمایل یا عدم تمایل برای همکاری با آمریکا در مبارزه با داعش نشان می‌دهد اما در جلسات خصوصی مقامات ایرانی تمایل خود را برای همکاری با آمریکا در این‌باره بیان می‌کنند که این همکاری لزوما همکاری در میدان جنگ نیست.
این مقام ارشد ایران که نخواست نامش فاش شود، گفت: ایران کشور پرنفوذی در منطقه است و می‌تواند در مبارزه با تروریست‌های داعش کمک کند اما این یک مسیر دوطرفه است. یک طرف شما می‌دهید و طرف دیگر شما می‌گیرید. داعش و نه برنامه هسته‌ای ایران یک تهدید برای امنیت جهانی است زیرا برنامه هسته‌ای ایران صلح‌آمیز است.
در ادامه این گزارش آمده است که دو مقام ایرانی اعلام کردند که ایران می‌خواهد آمریکا و متحدان غربی‌اش انعطاف‌پذیری بیشتری در مورد تعداد سانتریفوژهایی که ایران می‌خواهد تحت توافق بلندمدت نگه دارد داشته باشند و تحریم‌ها را لغو کنند. همچنین یک مقام دیگر ایرانی گفته است که هر دو طرف می‌توانند انعطاف نشان دهند و به یک تعداد قابل قبول برای هر طرف برسند.
به نوشته این خبرگزاری، در مقابل یک مقام ارشد آمریکایی گفته است که ما اکنون به پایان زمان مذاکرات نزدیک می‌شویم و ایرانیان تلاش می‌کنند که پرونده‌های دیگری بر سر میز مذاکره مطرح کنند. اگر به توافق هسته‌ای دست نیافتیم در این صورت پرونده‌های دیگر منطقه با پیچیدگی‌هایی روبه ‌رو می‌شوند. شش کشور جهان (۱+۵) تصمیم گرفته‌اند که موضوعات دیگر را بر سر میز مذاکرات هسته‌ای ایران مطرح نکنند.