انفجار سبز بورس

«جهان‌صنعت»- بورس تهران اولین روز کاری هفته را طوفانی آغاز کرد؛ به‌گونه‌ای که کلیت بازار یک‌دست سبزرنگ دنبال شد و شاهد رشد قابل توجه در نماگرهای اصلی بازار سهام بودیم. اتفاقی که بعد از مدت‌ها رنج سهامداران از کاهش ارزش سهامشان، روزهای ابتدایی اسفندماه را با امید آغاز کرده‌اند؛ هرچند به نظر می‌رسد انفجار سبز بورس در روز گذشته ناشی از بالا رفتن انتظارات تورمی در جامعه به واسطه افزایش نرخ ارز و کالاهاست.
اگر نگاهی به وضعیت اقتصاد کلان داشته باشیم، طبق آمار منتشر‌شده از سوی بانک مرکزی، حجم پول از نقدینگی به طرز عجیبی افزایش یافته است که سیگنال واضحی مبنی بر حرکت پول‌های مردم از سمت سپرده‌های بلندمدت به کوتاه‌مدت داشته است. به نظر می‌رسد این موضوع اوج‌گیری انتظارات تورمی را نشان می‌دهد که در بازدهی بازارهای موازی در چند ماه اخیر مشهود بوده است و شاهد سقف‌شکنی‌های تاریخی در این بازارها هستیم.
روز گذشته هم بورس در معاملات ۶ اسفند ماه ۱۴۰۱ با رشد ۸۱۱۸۸ واحدی به کار خود خاتمه داد. شاخص کل در پایان معاملات دیروز روی کانال ۱ میلیون و ۷۳۸ هزار و ۷۸۲ واحدی قرار گرفت و یکی از مقاومت‌های دیگر را شکست.
طی معاملات روز گذشته ۹۸ درصد نمادهای بورسی مثبت بودند که از میان آنها فولاد مبارکه اصفهان، ملی صنایع مس ایران و صنایع پتروشیمی خلیج فارس نسبت به سایر نمادها بیشترین تاثیر مثبت را روی بورس گذاشتند.
در آن سوی بازار سرمایه شاخص کل فرابورس هم با ۸۶۲ واحد افزایش وارد کانال ۲۲ هزار واحدی شد و رقم ۲۲ هزار و ۲۰۸ واحد را ثبت کرد.در حالی که دیروز بیشترین خروج پول حقیقی از صندوق‌ها بود، بیشترین ورود پول حقیقی به گروه‌های شیمیایی و فلزات اساسی صورت گرفت.
بورس چگونه رکوردها را شکست؟
همچنین تاثیر آزادسازی نرخ مبادلات ارزی شرکت‌ها با حذف سامانه نیما و انجام مبادلات ارزی براساس نرخ کشف‌شده در روز، تاثیر مهمی بر افزایش سود شرکت‌های بورسی خواهد گذاشت.
در شرایط کنونی بسیاری از کارشناسان معتقدند که روند صعودی بازار جدی‌تر شده، اما این به معنای رشد تمام نمادها نیست و در روزهای آینده بازار به تعادل می‌رسد و برخی نمادها راه خود را از سهامی که رشد خیلی بالایی داشته‌اند جدا می‌کنند.
نیما غلامرضایی در گفت‌و‌گو با «جهان‌صنعت» در خصوص وضعیت بازار می‌گوید: بهمن‌ماه گذشته وضعیت بورس ناشی از عملکرد و تصمیم‌های دولت به وضعیت بدی دچار شده بود اما با تغییر چند سیاست به سمت حذف قیمت‌گذاری دستوری، دیدیم که واکنش‌ها تا چه اندازه مثبت بود.
این کارشناس بازار سرمایه می‌افزاید: همچنان در ادامه مهم است که سیگنال‌هایی مانند نرخ خوراک در بودجه و نرخ‌گذاری دستوری چگونه خواهد بود. اگر دولت همچنان بر قیمت‌گذاری دستوری اصرار کند نمی‌توان چندان به بهبود وضعیت خوشبین بود.
وی تاکید کرد: هرچند افزایش قیمت دلار عامل مهمی در حال خوب بورس بود اما سیاست‌های تثبیت نرخ ارز در سامانه نیما به ضرر بازار سهام و به نفع افزایش قیمت دلار بود چرا که صادرکننده با قیمت دستوری تمایل چندانی به عرضه ارز خود در بازار نداشت.
غلامرضایی در خصوص پیش‌بینی خود در اسفندماه گفت: نمی‌توان به قطعیت گفت که سقف ۲ میلیون و ۱۰۰ پیش از پایان سال شکسته خواهد شد. به نظر می‌رسد دوباره استراحت کوتاهی خواهیم داشت اما احتمال اینکه در بهار ۱۴۰۲ شاهد شگفتی بورس باشیم زیاد است.
این کارشناس بازار سرمایه یادآور شد: بازار سرمایه با رشدی که به تازگی داشته است قسمتی از عقب‌ماندگی خود را جبران کرده اما همچنان نسبت به سایر بازارها و همچنین نسبت به نرخ ارز به مراتب عقب است و انتظار داریم مطابق همیشه که عقب‌ماندگی و رسیدن به ارزش ذاتی جبران می‌شود، این اتفاق برای بازار سرمایه نیز رخ دهد.
جرقه صعود بورس از کجا خورد؟
فردای اقتصاد می‌نویسد: بازگشایی مرکز مبادله ارز و طلا در سه‌شنبه هفته گذشته و عقب‌نشینی بانک مرکزی از تحمیل ارز ۲۸۵۰۰ تومانی به صنایع از جمله پتروشیمی‌ها، فلزی‌ها و معدنی‌ها استارت اولیه رشدهای پرشتاب را پس از ریزش‌های ناشی از حاشیه‌های خودرویی بورس کالا، در تالار شیشه‌ای زد و از آن روز تا این لحظه شاخص کل بورس بیش از ۱۳ درصد ارتفاع گرفته است. راحت شدن خیال سهامداران از شکاف ۷۲ درصدی بین نرخ دلار نیما و فردوسی با تغییر مرجع دلاری شرکت‌های صادرات‌محور بورس تهران را می‌توان اصلی‌ترین دلیل واکنش سبز سهامداران قلمداد کرد. شکافی که نه تنها به مردم سودی نمی‌رساند، بلکه شرکت‌ها را با مشکلات عمده کمبود نقدینگی، کاهش سودآوری، کاهش تولید و… مواجه می‌کرد و نتیجه نهایی آن نیز ضرر دوباره به خود مردم بود. حال این اتفاق می‌تواند امیدها را به رشد سودآوری شرکت‌ها به خصوص با نرخ دلاری که این روزها وجود دارد، افزایش دهد.
صبح دیروز نیز جواد اوجی، وزیر نفت به شانا گفت: همه ارز حاصل از صادرات شرکت‌های پتروشیمی و پالایشی در مرکز مبادله ارزی عرضه خواهد شد. همه ارکان دولت موظف به حمایت از بسته جدید سیاست‌های ارزی دولت و اجرای دقیق آن هستند. از این پس نیز این شرکت‌ها و هلدینگ‌ها مکلف به عرضه ارز صادراتی در سامانه مبادله ارزی بانک مرکزی هستند و انتظار می‌رود مانند گذشته عملکرد مطلوبی همسو با سیاست‌های کلان ارزی دولت داشته باشند.
برداشتن بارها از دوش بورس
از زمان تغییر ریاست بانک مرکزی، موضوع تثبیت نرخ دلار نیما در قیمت ۲۸۵۰۰ تومان بسیار برای بورسی‌ها نگران‌کننده بود، زیرا بسیاری از شرکت‌های بزرگ بازار به خصوص در صنایع پتروشیمی و فلزات اساسی را ملزم به عرضه ارز خود با این نرخ می‌کرد. اکنون اما با تغییر این سیاست و راه‌اندازی مرکز مبادله ارز و طلای ایران، شاهد نرخ‌های دلار بسیار نزدیک‌تری به بازار آزاد هستیم که می‌تواند به بهبود وضعیت صورت‌های مالی شرکت‌های حاضر در بورس تهران بینجامد. طی دو روز گذشته از شروع به کار این مرکز، نرخ حواله دلار (که به نوعی می‌توان آن را نرخ «دلار نیما ۲» نامید) به بیش از ۳۶هزار تومان رسیده است.
هرچند که این موضوع هنوز ابهاماتی با خود دارد و فعلا چندنرخی بودن دلار مسائلی را ایجاد می‌کند، اقدام مثبتی بود که پس از مدت‌ها در بازار ارز رخ داد و می‌توان آن را اصلی‌ترین دلیل برگشت بورس به روند صعودی در اسفند ماه نامید که حتی می‌تواند در ادامه با بهبودهای بسیاری همراه شود و علاوه بر موضوعات مطرح‌شده، به کاهش تلاطم‌های بازار ارز نیز منجر شود. پس از منظر دلار چه از دیدگاه تورمی و چه دیدگاه تاثیر بر وضعیت سودآوری شرکت‌ها، بورس تهران محرک صعودی قدرتمندی دارد.
در کنار تمام این مسائل که عمده آنها ماهیتی ارزی دارند، طی مدت اخیر، محرک‌های دیگر نیز برای صعود بورس فراهم شده است. رفع برخی از نگرانی‌های بودجه‌ای از جمله عدم افزایش نرخ خوراک پتروشیمی‌ها و همچنین کاهش نرخ عوارض صادراتی آنها از ۵ درصد به نیم درصد، تداوم عرضه خودرو در بورس کالا، تصویب بسته حمایتی از صنایع بورسی، واگذاری بخشی از سهام دولتی فارس و فولاد و… از مهم‌ترین محرک‌های صعودی بازار هستند.