اوباما در منگنه

انتخابات میان‌دوره‌ای آمریکا برای انتخاب نمایندگان جدید در کنگره و سنا از یک طرف و فرمانداران از سوی دیگر، سه‌شنبه گذشته برگزار شد و نتیجه برآمده آن همانی بود که در نظرخواهی‌های چند ماه گذشته از سوی آمریکایی‌ها ابراز شده بود.
اینکه رییس‌جمهور وقت در دو سال پایانی از چهار سال دوم حضورش در کاخ سفید در انتخابات میان‌دوره‌ای با رای مخالف و به تعبیری با مجازات مردم روبه‌رو می‌شود، فقط خاص ۲۰۱۴ و باراک اوباما نیست چراکه از دوران آیزنهاور در دهه ۵۰ میلادی بیشتر روسای جمهور آمریکا با چنین شرایطی روبه‌رو بوده و مجبور به همزیستی با حزب مخالف شده‌اند، مگر یکی، دو مورد استثنایی مانند دوران کلینتون که انتخابات میان‌دوره‌ای به سود دموکرات‌ها تمام شده بود.
با توجه به نتایج برآمده از این انتخابات به ویژه در اختیار گرفتن اکثریت سنا توسط جمهوریخواهان، دو سال پیش‌رو برای اوباما روزگار دشواری خواهد بود چراکه رییس‌جمهور آمریکا نه‌تنها در مورد تصویب قوانین جدید باید با جمهوریخواهان کنار بیاید بلکه در ارتباط با اجرای آنچه پیش از این هم به تصویب رسانده، امکان رویارویی با مخالفانش وجود دارد، به‌طور مثال در ارتباط با طرح بیمه معروف به «اوباماکر» یا مساله مهاجران غیرقانونی و همچنین بودجه سالانه دولت فدرال، جمهوریخواهان می‌توانند رییس‌جمهور را در منگنه بگذارند.
پیش از برگزاری انتخابات منتقدان رییس‌جمهور در پاسخ به طرفداران اوباما که روی نتایج قابل قبول اقتصادی دولت از کاهش بیکاری و تورم گرفته تا افزایش رشد تکیه داشتند، به بالا رفتن فاصله فقرا و پولدارها و تحت فشار بودن طبقه متوسط اشاره می‌کردند ضمن اینکه طرح بیمه‌ای اوباما با وجود پوشش چند ۱۰ میلیونی افراد کم‌درآمد اما آن‌گونه که پیش‌بینی می‌شد در اجرا با مشکلاتی روبه‌رو شده است.
مشکل بزرگ اوباما اما به سیاست خارجی آمریکا برمی‌گردد چراکه پس از گذشت شش سال در کاخ سفید هنوز هیچ‌کدام از پرونده‌های داغ جهانی فیصله نیافته است؛ از مساله هسته‌ای ایران گرفته تا درگیری اسراییل و فلسطین، از جنگ سوریه تا مشکلات افغانستان و دست آخر سر برآوردن داعش، در هیچ‌کدام از این موارد آمریکا نتوانسته به‌عنوان یک قدرت جهانی برتری خود را دیکته کند.
هنگامی که به طور مستقیم سر یک آمریکایی توسط داعش از بدن جدا می‌شد، نمایشی بود که به شدت غرور آمریکایی‌ها را جریحه‌دار کرد.
***
اوباما هنگامی که در ۲۰۰۸ به کاخ سفید رفت انبوهی از انتظار و امید را به‌عنوان یک «پدیده سیاسی» با خود حمل می‌کرد اما واقعیت‌های جهانی در کنار خصوصیات گریز از خشونت او و تردیدهایی که در تصمیم‌گیری‌ها بروز داد و به ویژه رویدادهای یک‌سال اخیر که به نوعی انگ سهل‌انگاری سیاسی رییس‌جمهور آمریکا را یدک می‌کشد در کنار وعده‌های عملی نشده او از جمله بستن گوانتانامو، کاهش آلودگی زیست‌محیطی، همه و همه باعث شد تا محبوبیت او به زیر ۵۰ درصد کاهش یابد.
اوباما در نزدیک مدت با پرونده هسته‌ای ایران وعده ملاقات دارد ضمن اینکه مساله داعش، سوریه و همچنین اختلافی که با نتانیاهو دارد هم بر دوش او سنگینی می‌کند.
و آخر اینکه با اعلام نتایج انتخابات میان‌دوره‌ای زنگ مبارزات انتخاباتی ۲۰۱۶ هم به صدا درآمد زیرا دموکرات‌ها برای راهیابی نامزد موردنظرشان، هیلاری کلینتون به کاخ سفید نه‌تنها نمی‌توانند روی حمایت اوباما حساب باز کنند بلکه سعی می‌کنند تا جای ممکن خود را از دایره مشکلات رییس‌جمهور بیرون بیاورند.