24 - 12 - 2022
این تخریب است، مرمت نیست
فاطمه علی‌اصغر
برج آزادی آبروی ملت ایران است. مردم این برج را نماد و هویت ایران می‌دانند و آن را دوست دارند برای همین همه این روزها به دنبال انتشار خبرهایی مبنی بر فرو ریختن این برج اظهار نگرانی می‌کنند. حرف و حدیث‌های بسیاری در اقصا نقاط دنیا پیچیده است اما تنها یک نفر، حرفش در مورد این برج، آخرین حرف است. ایرج حقیقی، مهندس ناظر اجرایی پروژه برج آزادی؛ مهندسی که بهترین دوران زندگی خود را شبانه‌روز صرف ساخت این برج کرده است. برج را فرزندش خطاب می‌کند و به نظر خودش حتی امروز با پیشرفت مصالح و علم معماری دیگر امکان دوباره اجرا کردن چنین پروژه‌ای را ندارد.
کارمندان بنیاد رودکی که خود نگران وضعیت برج بودند، از این بازدید استقبال کردند آنها همچون بسیاری از مردم ایران مرتب اظهار تاسف می‌کردند و بی‌صبرانه منتظر بودند که اظهارنظر مهندس ناظر برج را درباره وضعیت این بنای هویت‌بخش که خاطرات و زندگی‌شان با آن گره خورده بدانند. بخش‌های بسیاری از تالار نم داده بود. در برخی از نقاط دیوارها حتی آب کاملا نشت و زمین را خیس کرده بود.
این نشت آب در بخش تاسیسات و تمام طبقات برج مشهود بود نه تنها این نشت‌ها تعمیرات دیگر برج، مثل سیم‌کشی رو کار که نمای داخل برج را تحت‌الشعاع قرار داده بود، مورد انتقاد مهندس حقیقی قرار گرفت. در بالای برج، یعنی آخرین طبقه آن نیز به شدت آب نفوذ کرده به‌طوری که زمین کامل خیس شده و هرم مخروطی شکل بالای برج نیز که با کاشی‌های فیروزه‌ای تزیین شده، دچار آسیب‌دیدگی جدی شده است. تعداد زیادی از این کاشی‌ها بر اثر نفوذ آب و گرم و سرد شدن هوا ریخته بود. این بخش‌ها به اعتقاد حقیقی در صورت همکاری سازمان میراث فرهنگی می‌توانست به راحتی ترمیم شده و جلوی تخریب تدریجی آن گرفته شود. محوطه برج اما شرایطی به مراتب بدتر از سازه آن داشت. هر چند این محوطه شش سال پیش با اعتباری کلانی ازسوی شهرداری منطقه ۹ و سازمان زیباسازی بازسازی شده بود، با این وجود بیشتر سنگ‌های آن شکسته و در آنها آب جمع شده بود.
مرمت نیست، تخریب است
حقیقی در پاسخ به این سوال که آخرین نظر شما در مورد وضعیت برج آزادی پس از این بازدید چیست، گفت: «به نظر من در حال حاضر ضایعات و مشکلاتی در داخل برج است که البته قابل مرمت است ولی بازسازی که در خارج از برج انجام شده در محوطه‌سازی بسیار مشکل‌ساز است.» به گفته او، ایزولاسیون سال ۸۶، باعث شده به سقف‌های زیر برج صدمه وارد شود. نفوذ آب به داخل برج بیشتر به دلیل صدمه دیدن این ایزولاسیون‌هاست. در غیر این صورت در حالت معمولی نباید در محوطه فرش شده، آب نفوذ می‌کرد در این مرمت اخیر، سنگ‌های استفاده شده، سنگ‌های نامرغوبی است محوطه دیگر شیب بندی مناسبی ندارد. در هر کجا هم باشد، حتی اگر ایزوله خوبی انجام نشود بعد از پنج سال به همین وضع دچار می‌شود.»
وی گفت: «این مرمت‌های بیجا بود. در همان سال ۸۶ هم من عنوان کردم، اینها مرمت نیست، تخریب است. این تخریب‌ها اکنون دارد خودش را نشان می‌دهد اگر جلوی آن را گرفته نشود، مسلما به خود برج صدمه می‌زند. این محوطه باید سریع‌تر توسط کارشناسانی که تخصص دارند، ترمیم شود. اول عیوب را پیدا کرده و بعد اقدام کنند. نباید ظاهری اقدام کرد؛ سازه‌ها باید بررسی علمی شوند. این سازه، سازه‌ای نیست که به این سادگی‌ها نشست کند. بهترین متخصصان مرمت در سازمان میراث فرهنگی بیایند کمک کنند و تا این ساختمان، وضعیت تخت جمشید و امثال هم را پیدا نکرده به داد آن برسند.» حقیقی در پاسخ به این سوال که این روند به تدریج به سازه صدمه می‌زند یا نه؟ گفت: «سازه این برج حدود ۴۰ سال است که ایستاده و مطمئن باشید که ۴۰۰ سال دیگر هم روی پا خواهد می‌ایستد. ولی این سازه است که می‌ایستد. لباسی که تنش است باید مرتب اتو شود و ترمیم شود. سنگ حفاظ داخل این برج بتن است. اگر این سنگ شکسته شود، به بتن آرمه داخل آن هم صدمه وارد می‌شود و این یخ‌زدگی‌ها باعث می‌شود که آن هم از بین برود اما اگر ترمیم صورت بگیرد، این برج سال‌های سال باقی می‌ماند. هرچه وقت صرف پیدا کردن عیوب کنند، بیشتر به صلاح برج قدم برداشته‌اند. امیدوارم برخی اشتباهات سال‌های قبل که به بهانه مرمت رخ داد، تکرار نشود.»
برج آزادی نماد ایران است نه برج میلاد
او در پاسخ به این سوال که برج آزادی آیا نماد ایران است یا برج میلاد گفت: «اینها هر دو سازه‌های ما و متعلق به ما هستند. اگر خوب دقت کنید، هر دو فرزندان ایران هستند. اگر از پدر و مادری بپرسید کدام بچه‌ات را دوست داری به اکراه می‌تواند جواب دهد. ولی خب ما حساسیتی که نسبت به این برج داریم، بسیار است.» او ادامه داد: «جوانی‌مان صرف ساخت این برج شد. سه سال بی‌خوابی کشیدیم و شاید علاقه ما به این پسر بیشتر از دیگر سازه‌ها باشد. اما یادمان نرود که برج میلاد نمونه‌هایی در سراسر دنیا دارد اما برج آزادی تنها همین نمونه است.» حقیقی با تاکید بر این نکته که این برج آزاد است و برای همین این اسم روی آن گذاشته شده، گفت: «این برج آزادی نام گرفت چون شناسنامه ملت ایران است. این برج نماد آزادی است و تا آزادی وجود دارد این برج هم آزادی خواهد ماند.»
لطفاً براي ارسال دیدگاه، ابتدا وارد حساب كاربري خود بشويد