باداب سورت قربانی هجوم گردشگران

چندی پیش گزارشی در روزنامه «جهان صنعت» در مورد وضعیت چشمه‌های باداب سورت در استان مازندران به چاپ رسید. چشمه‌های چند هزار ساله و شگفت‌انگیز که حالا رو به خشکی نهاده است. سال گذشته نیز مجموعه گزارش‌هایی در برخی رسانه‌ها در مورد وضعیت اسفناک این جاذبه طبیعی و گردشگری به چاپ رسید. هجوم گردشگران و رفتار‌های پر خطر آنها بلای جان چشمه‌هایی است که شاید نظیرش در دنیا به انگشتان یک دست نیز نرسد.
چشمه‌هایی که نباید زیر پای گردشگران له شود. یا بدتر از آن عده‌ای با موتور برای نمایش و گرفتن چند عکس روی میراثی چند هزار ساله رژه بروند. باداب سورت این روزها اوضاع خوبی ندارد و این روند نتیجه رفتار سوء مسوولان و گردشگران این منطقه بی‌نظیر است.
دومین چشمه رنگین دنیا
یک کارشناس گردشگری معتقد است: هجوم بی‌رویه و افسار‌گسیخته گردشگران به مناطق ویژه گردشگری نظیر چشمه باداب سورت یکی از عوامل اصلی تهدیدکننده این اماکن است.
محمدرضا اورمزدی در گفت‌و‌گو با ایسنا با اشاره به ظرفیت‌های بی‌نظیر گردشگری در ایران از چشمه باداب سورت شهرستان ساری به عنوان دومین چشمه آب رنگین دنیا از منظر زیباشناختی نام برد و گفت: بعد از چشمه پاموک‌کاله در ترکیه، این ظرفیت گردشگری در بحث زیبایی، جذابیت و شگفتی در رتبه دوم قرار گرفته که متاثر از تغییرات ژئومورفولوژی در دوره چهارم زمین‌شناسی است.
او از مناطق مسکونی و روستاهای مجاور اماکن گردشگری به عنوان یکی از عوامل آسیب‌رسان به این محیط‌ها یاد کرد و افزود: روستاها و مناطق مسکونی اطراف یک پدیده گردشگر‌محور تا‌حدود زیادی می‌توانند در جهت تقویت یا تضعیف آن پدیده موثر باشند.
اورمزدی با اشاره به رقابت ناسالم بین روستاهای پیرامون یک مقصد گردشگری و اثر طبیعی تصریح کرد: با آموزش و آگاهی سکنه این مناطق که منتفعان اول سفره گردشگری مناطق خویش هستند، می‌توان اثرات مفید و مثبت گردشگری را افزایش داد و ترویج کرد.
این کارشناس گردشگری درباره فواید آموزش و اطلاع‌رسانی در خصوص چگونگی صنعت توریسم به مسافران و روستاییان مجاور یک اثر طبیعی و ملی یادآور شد: آموزش به افراد بومی و حتی مسافران و گردشگران در مورد چگونگی رفتار با یک اثر ملی و طبیعی و تذکرات در مورد نوع برخورد، نگهداری و پاسداشت از آن نه تنها به پویایی و طول عمر اثر افزوده بلکه باعث ارتقای سطح فرهنگی جامعه می‌شود.
افزایش و هجوم بی‌رویه گردشگر، اماکن گردشگری را آسیب‌پذیر می‌کند
اورمزدی، هجوم بی‌رویه و افسار‌گسیخته گردشگران به مناطق ویژه گردشگری نظیر چشمه باداب سورت را از دیگر عوامل اصلی تهدیدکننده این اماکن دانست و خاطرنشان کرد: هر منطقه گردشگری دارای یک ظرفیت اکولوژیکی و زیست‌محیطی است که براساس ضریب اشغال و ضریب ورودی تعریف شده است. ورود بیش از اندازه گردشگر و مسافر به مناطق آسیب‌پذیر گردشگری باعث لگدمال شدن و تخریب محیط‌زیست آن منطقه و در نتیجه آسیب شدید به آن اثر ملی و طبیعی می‌شود.
او افزود: توان اکولوژیکی هر منطقه تنها برای یک مقدار معینی از گردشگر قابلیت بهره‌برداری دارد و مقدار بیشتر از آن باعث تخریب اماکن گردشگری به ویژه مناطق حساس و آسیب‌پذیر خواهد شد.
کارشناس گردشگری روستایی از اماکن حساس گردشگری نظیر چشمه باداب سورت به عنوان زون‌های بافر نام برد و تاکید کرد: زون‌های بافر یا مناطق حائل در اصطلاح اکوسیستمی دارای قابلیت شکنندگی بوده و تاب حجم بیش از اندازه ورودی را ندارد.
مدیریت و نظارت نامناسب در حفظ اماکن گردشگری مازندران
استاد دانشگاه آزاد اسلامی تنکابن با اشاره به این که سازمان‌های منابع طبیعی، محیط‌زیست و گردشگری باید در کنار یکدیگر به عنوان یک بازوی توانمند در جهت شناخت صحیح‌تر، معرفی بهتر و بیشتر و همچنین حمایت و نگهداری از یک اثر ملی و باستانی وارد عمل شوند، گفت: متاسفانه هنوز بین این دستگاه‌ها و ارتباط آنها یک همت برای مدیریت واحد در جهت بهبود وضعیت مناطق گردشگری وجود ندارد.
اورمزدی با اعلام اینکه نه تنها چشمه باداب سورت بلکه بسیاری از چشمه‌های طبیعی و منابع تحت‌الارضی آبی متاثر از سوء‌مدیریت در حال نابودی است، خاطرنشان کرد: متخصصان هیدرولوژی و کارشناسان زبده حوزه آب بارها بروز و ظهور چنین تهدیدی را پیش‌بینی کرده بودند.
خشک شدن چشمه باداب سورت یک‌شبه صورت نگرفته است
محقق و پژوهشگر حوزه گردشگری با اشاره به این که منابع آبی وزارتخانه مستقلی به نام وزارت نیرو دارد ضمن یادآوری پایش‌های مستمر این نهاد تصریح کرد: مشکلی که برای چشمه باداب سورت به وجود آمده چیزی نیست که یک شبه اتفاق افتاده باشد، بلکه این معضل طی یک دوره زمانی به وقوع پیوسته است.
اورمزدی، تایم تیبل‌ها یا جداول زمانی معین برای پایش منابع آبی را جزء لاینفک فعالیت وزارت نیرو در راستای وظایف نظارتی این سازمان دانست و گفت: با توجه به سنجش‌های انجام شده و جداول زمانی مربوط که طی سنوات متمادی انجام گرفت، باید راهکارهای مناسب از سوی وزارت نیرو برای مقابله با کمبود منابع آبی پیش‌بینی می‌شد.
او با مطرح کردن این سوال که چرا تدبیری در زمینه کمبود منابع آبی از سوی سازمان‌های ذیربط انجام نشد، خاطرنشان کرد: سوءمدیریتی که طی چندین سال متوالی اتفاق افتاده اکنون منابع آب‌های زیرزمینی و به ویژه چشمه باداب سورت را به مخاطره انداخته است.