بازار ثانویه بلای جان کشاورزان

افزایش افسارگسیخته قیمت کمباین و تراکتور به دلیل تولید انحصاری این محصولات و عدم وجود رقابت در فضای تولید این تجهیزات موجب شده تا بازار ثانویه ایجاد شود. در همین خصوص رییس هیات‌مدیره انجمن تولیدکنندگان تجهیزات کشاورزی گفت: افزایش قیمت در دو یا سه مرحله اتفاق افتاده است برای مثال تراکتور مدل شش سیلندر سال گذشته ۱۳۰ میلیون تومان بود که در حال حاضر تقریبا دو برابر شده است. در مجموع می‌توان گفت به طور متوسط قیمت تراکتور و کمباین نسبت به سال گذشته دو برابر شده است.
حمیدرضا نامی در مورد افزایش قیمت تراکتور و کمباین در هفته‌های اخیر گفت: این افزایش مربوط به روزهای اخیر نیست و ریشه در سال ۱۳۹۸ دارد. بخشی از این افزایش قیمت قابل توجیه است و مربوط به قیمت مواد اولیه است اما بخش دیگر به دلیل عدم وجود رقابت در فضای تولید این تجهیزات است. شرایط تولید تراکتور و کمباین انحصاری بوده و باعث این اتفاقات ادامه‌دار می‌شود.
او ادامه داد: این افزایش قیمت در دو یا سه مرحله اتفاق افتاده است برای مثال تراکتور مدل شش سیلندر سال گذشته ۱۳۰ میلیون تومان بود که در حال حاضر تقریبا دو برابر شده است. در مجموع می‌توان گفت به طور متوسط قیمت تراکتور و کمباین نسبت به سال گذشته دو برابر شده است.
رییس هیات‌مدیره انجمن تولیدکنندگان تجهیزات کشاورزی با انتقاد از وجود انحصار در تولید تجهیزات گفت: شاید تحمیل قیمت فولاد در این افزایش قیمت بی‌تاثیر نباشد اما مشکل اصلی این است که این بازار کاملا انحصاری هستند. همچنین مشاهده می‌شود برای این تجهیزات بازارهای ثانویه ایجاد می‌شود یعنی وقتی کشاورزی برای تامین مستقیم مراجعه می‌کند قادر به آن نیست اما دلالان به راحتی می‌توانند آن را تامین کنند. وقتی فضا انحصاری باشد به راحتی می‌توان بازار را کنترل و حتی کمبودهای مقطعی ایجاد کرد اما در صورت رقابتی شدن این اتفاقات روی نخواهد داد.
نامی خاطرنشان کرد: متاسفانه در کشور ما برای افزایش قیمت‌ها هیچگاه آنالیز قیمت تمام شده مثل تمام نقاط دنیا انجام نمی‌شود. مثلاً در حوزه خرید گندم نیز این موضوع مشاهده می‌شود و دولت نه بر اساس قیمت تمام شده بلکه بر اساس توان خرید، قیمت تضمینی گندم را اعلام می‌کند. همچنین دولت موظف است قیمت تضمینی گندم را قبل از فصل کشت اعلام کند اما معمولا این کار را پس از آن انجام می‌دهد و این باعث شد که امسال برخی از کشاورزان در حالی که کشت گندم را انجام داده بودند، کشت مزرعه را به سایر محصولات تغییر دهند.
افزایش هزینه‌های تولید
این در حالی است که مشاور نظام صنفی کشاورزی و منابع طبیعی کشور نیز از کمبود کمباین‌های تخصصی در فصل برداشت خبر داد و گفت: این امر منجر به افزایش هزینه‌ها برای کشاورزان شده است.
جعفر حسینی با اشاره به مشکلات ایجاد شده برای کشاورزان در پی کمبود کمباین اظهار کرد: در حال حاضر در مناطقی که برداشت محصولات کشاورزی از جمله گندم و کلزا انجام می‌شود، با کمبود کمباین مواجه هستیم.
او تصریح کرد: به دلیل عدم تناسب عرضه و تقاضا، کمباینداران قیمت کارکرد اعلام شده توسط ستاد غلات کشور را رعایت نمی‌کنند و حداقل ۵/۱ برابر آن را می‌گیرند. به عنوان مثال نرخ برداشت جو و گندم آبی با کمباین سنگین وارداتی ۳۵۰ هزار تومان اعلام شده است اما هم‌اکنون کمباینداران رقمی در حدود ۵۰۰ هزار تومان تا ۷۰۰ هزار تومان برای این کار دریافت می‌کنند.
حسینی اضافه کرد: همچنین نرخ برداشت کلزا ۵۲۰ هزار تومان اعلام شده بود اما کمباینداران رقمی در حدود ۷۰۰ هزار تومان تا یک میلیون تومان دریافت می‌کنند که تمام این موارد به معنای افزایش هزینه برای تولیدکننده‌هاست.
این فعال بخش خصوصی همچنین از عدم وجود ناوگان مناسب برداشت کلزا به شدت انتقاد کرد و گفت: کمبود کمباین برداشت کلزا و هد مخصوص برداشت خسارات زیادی به کشاورزان وارد می‌کند. حسینی با بیان اینکه هنگام برداشت کلزا با کمباین تخصصی، حدود ۳درصد وزن محصول برداشت شده ریزش محصول وجود دارد، گفت: در برداشت کلزا با کمباین غیرتخصصی، میزان ریزش حداقل ۲ تا ۳ برابر می‌شود.