بازار سهام ایران، سی‌ودومین بازار سرمایه بزرگ دنیا

سنا- فدراسیون جهانی بورس‌ها(WFE) هر سال و در پایان سال میلادی، در گزارشی ارزش کل بورس‌های دنیا را محاسبه می‌کند. تازه‌ترین گزارش فدراسیون جهانی بورس‌ها نشان می‌دهد ارزش کل بورس‌های دنیا در سال۲۰۲۴ میلادی با یک تریلیون و ۵۸۲‌میلیارد دلار رشد از ۱۰۷‌تریلیون دلار به 8/‏122‌تریلیون دلار رسیده است. طبق این گزارش، ارزش کل بورس‌های دنیا در سال گذشته میلادی 8/‏14درصد افزایش یافته است. این رشد به ویژه پس از پایان همه‌گیری کرونا اهمیت ویژه‌ای برای بازارهای مالی دنیا دارد و نشان می‌دهد بازارهای مالی دنیا از مشکلات بزرگ ناشی از کووید ۱۹ فاصله گرفته‌اند. فدراسیون جهانی بورس‌ها در تازه‌ترین دسته‌بندی خود بورس‌های جهان را به سه منطقه بزرگ شامل آمریکا، آسیاپاسفیک و منطقه‌ای تحت عنوان اروپا، خاورمیانه و آفریقا در جهان تقسیم کرده است که ۷۸ بورس در این سه بخش تقسیم‌بندی می‌شوند. فدراسیون جهانی بورس‌ها گزارش داده است که در سال۲۰۲۴ بورس‌های قاره آمریکا بیشترین رشد را از نظر منطقه‌ای در جهان ثبت کرده‌اند. ارزش کل بورس‌های این قاره در این سال 5/‏24درصد افزایش یافته در حالی که ارزش کل بورس‌های آسیاپاسفیک(APAC) فقط 4/‏10‌درصد رشدکرده است. با وجود رشد بورس‌های آمریکا و آسیاپاسفیک که عمدتا شامل بورس‌های آسیای جنوب شرقی است وضع در اروپا و خاورمیانه در سال۲۰۲۴ چندان مطلوب نبوده به طوری‌که طبق آمارهای فدراسیون جهانی بورس‌ها، ارزش کل بورس‌های منطقه اروپا، خاورمیانه و آفریقا با عنوان منطقه(EMEA) در سال۲۰۲۵ میلادی 4/‏9درصد افت کرده است. صرف‌نظر از تقسیم‌بندی‌های منطقه‌ای اطلاعات جزئی‌تر در مورد میزان رشد بورس‌های جهان در سال گذشته میلادی نشان می‌دهد برخی بورس‌های جهان فارغ از تحولات منطقه‌ای به‌سرعت در حال رشد هستند. آمارهای فدراسیون جهانی بورس‌ها حاکی است که در سال گذشته میلادی ارزش بورس اوراق بهادار و ارز بلاروس، بورس ارمنستان و پاکستان از نظر میزان رشد در صدر قرار گرفته‌اند. در این سال ارزش بورس پاکستان که در همسایگی ایران قرار دارد، با ۱۹‌میلیارد دلار رشد به ۵۲‌میلیارد دلار رسید. بورس نیویورک هم در سال گذشته دوازدهمین بورسی بود که با بیشترین رشد مواجه شده، ارزش بورس نیویورک در این سال 5/‏23‌درصد افزایش یافت. مقایسه ارقام مربوط به ارزش کل بورس‌های دنیا، با ارزش کل بازار سهام ایران، شامل بورس تهران، فرابورس، بازار پایه نشان می‌دهد در پایان سال۲۰۲۴ میلادی، مجموعه بازارسهام ایران، از نظر ارزش، در جایگاه سی‌ودوم جهان و پس از بورس‌های دوبی و استانبول قرار گرفته است. محاسبه ارزش کل بازارسهام با استفاده از نرخ دلار نیمایی در ابتدای سال میلادی که در محدوده ۳۹‌هزار تومان قرار داشت نشان می‌دهد در آن تاریخ ارزش کل بازار سهام ایران در محدوده ۲۴۰‌میلیارد دلار بوده است. با محاسبه ارز تجاری یا توافقی به قیمت ۶۴۲۹۲تومان در پایان سال۲۰۲۴، ارزش کل بازار سهام ایران در پایان سال۲۰۲۴ در محدوده ۱۷۱‌میلیارد دلار قرار داشته است. این محاسبه نشان می‌دهد که بازار سهام ایران شامل بورس تهران، فرابورس و بازار پایه از نظر ارزش در میانه‌های جدول بورس‌های دنیا و در رده ۳۲ از میان ۷۸‌بورس جهان قرار گرفته است.