22 - 08 - 2024
بازار گران استیجار
گروه مسکن- بازار مسکن در ایران و به‌ویژه در تهران در طوی سال‌های گذشته به یکی از بزرگ‌ترین چالش‌های اقتصادی و اجتماعی تبدیل شده است. قیمت خرید و اجاره مسکن در بسیاری از مناطق تهران با سرعتی نگران‌کننده افزایش یافته و به یکی از مهم‌ترین دغدغه‌های خانوارها تبدیل شده است. بسیاری از مستاجران که قادر به پرداخت اجاره‌بهای سنگین نیستند، مجبور به نقل مکان به مناطق ارزان‌تر و حاشیه‌ای شده‌اند. این وضعیت نه‌تنها از نظر اقتصادی، بلکه از دیدگاه اجتماعی و روانی نیز پیامدهای قابل‌توجهی دارد.
بررسی‌های آماری نشان می‌دهد که قیمت اجاره مسکن در تهران، طی چند سال اخیر به طور متوسط بیش از 50درصد افزایش یافته است. در برخی از مناطق شمالی و مرکزی تهران، این افزایش حتی بیش از این میزان بوده و در مناطقی که پیش از این برای اقشار متوسط جامعه دسترسی‌پذیر بود، اکنون اجاره‌بها به حدی بالا رفته که بسیاری از خانوارهای معمولی قادر به پرداخت آن نیستند.
تورم عمومی اقتصاد کشور تاثیر مستقیمی بر قیمت مسکن گذاشته و موجب شده است که ارزش پول ملی کاهش یابد و به تبع آن، قیمت اجاره و خرید مسکن افزایش یابد. فقدان سیاست‌های جامع و کارآمد در زمینه حمایت از مستاجران و کنترل قیمت اجاره به افزایش بی‌رویه اجاره‌بها منجر شده است. همچنین دولت‌ها نتوانسته‌اند برنامه‌های موثری برای تنظیم بازار مسکن به‌کار گیرند و در نتیجه بازار به حال خود رها شده است. تقاضا برای مسکن، به ویژه در تهران بسیار بالاست و در مقابل، عرضه مسکن کافی نیست. این ناهماهنگی بین عرضه و تقاضا به افزایش شدید قیمت‌ها دامن زده است.
از سویی در شرایط اقتصادی نامطمئن، بسیاری از سرمایه‌گذاران به سمت خرید مسکن به عنوان یک سرمایه‌گذاری مطمئن حرکت کرده‌اند. این موضوع باعث افزایش تقاضا و در نتیجه افزایش قیمت‌ها شده است.
این افزایش قیمت اجاره‌بها، پیامدهای متعددی برای جامعه به‌همراه داشته است. یکی از مهم‌ترین این پیامدها، جابه‌جایی اجباری خانوارها به مناطق ارزان‌تر و حاشیه‌ای تهران است. این موضوع نه‌تنها به مشکلات مالی بیشتر برای خانوارها منجر شده، بلکه کیفیت زندگی آنها را نیز به شدت تحت‌تاثیر قرار داده است. مناطق ارزان‌تر تهران معمولا از خدمات و زیرساخت‌های کمتری برخوردارند و خانوارهایی که به این مناطق نقل مکان می‌کنند با چالش‌های متعددی نظیر دسترسی ناکافی به آموزش و بهداشت، دور بودن از مراکز اشتغال و نبود امکانات رفاهی مناسب مواجه می‌شوند.
علاوه بر این، افزایش نابرابری در جامعه نیز یکی دیگر از پیامدهای این وضعیت است. دسترسی به مسکن مناسب برای اقشار کم‌درآمد و متوسط روزبه‌روز سخت‌تر شده و در مقابل، طبقات مرفه جامعه همچنان قادر به سکونت در مناطق مرغوب و مناسب تهران هستند. این امر منجر به شکاف طبقاتی بیشتر و افزایش نارضایتی‌های اجتماعی می‌شود.
برای مقابله با این بحران، نیازمند اقدامات فوری و اساسی هستیم. دولت باید با وضع قوانین و مقرراتی مشخص از افزایش بی‌رویه اجاره‌بها جلوگیری کرده و حمایتی از مستاجران به‌عمل آورد. همچنین ایجاد یارانه‌های مسکن برای خانوارهای کم‌درآمد می‌تواند به بهبود وضعیت آنها کمک کند. دولت و بخش خصوصی باید با سرمایه‌گذاری در ساخت‌و‌ساز مسکن ارزان‌قیمت، تقاضای موجود در بازار را پاسخ دهند. افزایش عرضه می‌تواند به کاهش فشار بر بازار و متعادل‌سازی قیمت‌ها منجر شود.
باید توجه داشت که دولت باید سیاست‌هایی را اتخاذ کند که سرمایه‌گذاری در بخش مسکن تنها به‌عنوان ابزاری برای کسب سود و ذخیره سرمایه کاهش یابد. این سیاست‌ها می‌تواند شامل مالیات‌های خاص برای خانه‌های خالی یا دوم و کنترل سفته‌بازی در این بازار باشد. دولت باید با بهبود زیرساخت‌ها و خدمات رفاهی در مناطق حاشیه‌ای، کیفیت زندگی را در این مناطق ارتقا دهد تا خانوارهایی که به‌ناچار به این مناطق نقل مکان می‌کنند، از خدمات مناسب بهره‌مند شوند.
بازار مسکن تهران در سال‌های اخیر با چالش‌های جدی مواجه شده است که نیازمند توجه فوری و جدی از سوی مسوولان و تصمیم‌گیران است. بدون دخالت و کنترل مناسب، این وضعیت می‌تواند به افزایش نارضایتی‌های اجتماعی و اقتصادی، افزایش نابرابری و شکاف طبقاتی منجر شود. ایجاد سیاست‌های حمایتی، افزایش عرضه مسکن و کنترل سرمایه‌گذاری‌های غیرمولد از جمله اقداماتی است که می‌تواند به بهبود شرایط بازار مسکن و در نهایت بهبود کیفیت زندگی خانوارها کمک کند.
بررسی میدانی از بازار رهن و اجاره خانه
با وجود اینکه برخی از واسطه‌های ملکی از افزایش 40 تا 50درصدی بازار اجاره خبر می‌دادند، برخی نیز از پایبندی موجران به رعایت سقف مجاز در اواخر دومین ماه از فصل گرم اجاره‌بها خبر می‌دهند.
یک واسطه‌گر ملکی در منطقه 10 تهران با بیان اینکه برخی از مستاجران در سال‌جاری از مناطقی همچون 2 و 5 به منطقه 10 نقل مکان کرده‌اند می‌گوید: در سال‌جاری نسبت تمدید قرارداد بیشتر از جابه‌جایی بوده و موجران و مستاجران سعی می‌کنند با یکدیگر به توافق برسند چراکه هزینه جابه‌جایی و احتمال آسیب در اسباب‌کشی برای مستاجر کاهش می‌یابد.
این مشاور املاک با اشاره به اینکه اکثریت موجران این منطقه، رهن و اجاره را نسبت به سال گذشته 25 الی 30درصد افزایش می‌دهند ادامه می‌دهد: سال گذشته واحدی با 230میلیون تومان رهن و 2میلیون و 900هزار تومان اجاره داده شده بود و در سال‌جاری، موجر رهن را همان 230میلیون تومان و اجاره را 5میلیون تومان تعیین کرد. مشاهدات انجام شده نشان می‌دهند که در محله جیحون، برای واحدی 60 متری و 15 سال ساخت، 400میلیون ودیعه و 9میلیون اجاره و در محله‌هاشمی نیز برای واحدی 85 متری و یک‌سال ساخت، 900میلیون تومان رهن کامل تعیین شده است.
در محله کمیل، واحدی 55 متری و 5 سال ساخت با امکانات با 400میلیون رهن و 5میلیون تومان اجاره و در سلسبیل، واحدی 70 متری و 18 سال ساخت، با 300میلیون رهن و 7میلیون و 500هزار اجاره آگهی شده است.
بررسی‌ها حاکی از آن هستند که اجاره برخی از آگهی‌ها نه‌تنها غیرمنطقی است بلکه به لحاظ کیفیت، زیبایی، امکانات، رفاه و امنیت نیز در سطح پایینی قرار دارند و می‌توان گفت که غیرقابل سکونت است یا تصاویر با اطلاعات آگهی همخوانی ندارد. برای مثال، در محله منیریه برای سوییتی قدیمی با ۳۰ مترمربع زیربنا، بدون اتاق و پارکینگ با ۳۰۰میلیون تومان رهن و ۵میلیون تومان اجاره ماهانه آگهی شده است اما در آگهی قید شده که ساخت بنا برای سال ۱۴۰۰ است.
در ولنجک نیز برای واحدی ۲۰ متری اما با ظاهر و امکانات به‌روز، بدون پارکینگ، آسانسور و انباری، ۳۵۰میلیون تومان رهن و ۱۰میلیون تومان اجاره ماهانه در نظر گرفته شده است.
آگهی دیگر مربوط می‌شود به واحدی با ۳۰ مترمربع زیربنا روی پشت‌بام در محله تهرانپارس شرقی که در اطلاعات آن قید شده که این واحد، در مساحت ۱۰۰مترمربع زیربنا قرار گرفته و رهن آن، ۱۰۰میلیون تومان و اجاره ماهانه آن ۴میلیون و ۵۰۰هزار تومان است.
برخی از این اتاق و سوییت‌ها در بالکن یا زیر همکف این ساختمان‌های قدیمی قرار گرفته‌اند؛ سوییت ۱۵متری زیر همکف در محله خاک سفید با ۱۰۰میلیون تومان رهن و یک‌میلیون تومان اجاره ماهانه آگهی شده است.
مشاهدات حاکی از آن هستند که با بودجه یک‌میلیارد و ۲۰۰میلیون تومان می‌توان واحد آپارتمانی ۱۵ ساله با متراژ ۸۰ متر را در محله یوسف‌آباد تهران رهن کامل کرد.
اجاره آپارتمان ۸۰ متری در یوسف‌آباد، ۱۱ سال ساخت با دو اتاق خواب، به ودیعه‌ای حدود ۵۰۰میلیون تومان و کرایه ماهانه ۲۴میلیون تومان نیاز دارد. آپارتمانی با متراژ ۱۲۵ متر ساخت سال ۱۴۰۰ و دو خوابه با ودیعه یک‌میلیارد تومان و پرداخت ماهانه ۳۰میلیون تومان قابل اجاره است.
واحد آپارتمان دیگری با سن بنای ۲۵ سال، یک خوابه و متراژ ۴۵ متر با ودیعه ۲۰۰میلیون تومان قابل اجاره است. برای سکونت در این واحد باید ماهانه ۱۵میلیون تومان پرداخت کرد.
واحد مسکونی ۲۰ ساله با زیربنای ۷۰ متر و یک اتاق خواب با ودیعه یک‌میلیارد و ۳۰۰میلیون تومان رهن کامل داده می‌شود. همچنین با یک میلیارد و ۸۰۰میلیون تومان واحدی ۱۲۰ متری ساخت سال ۱۳۹۷ در محدوده یوسف‌آباد را می‌توان رهن کامل کرد.
لطفاً براي ارسال دیدگاه، ابتدا وارد حساب كاربري خود بشويد