بازبینی استراتژی مقابله با داعش

بهروز حاتمی امین – براساس ارزیابی سازمان‌های امنیتی کشورهای غربی، دلیل اصلی خودداری دولت ترکیه از کمک به کردهای کوبانی، نگرانی شدید این کشور از اجرای عملیات انتقام‌جویانه دولت اسلامی از جمله گروگان‌گیری و بمب‌گذاری است.
ترکیه همچنان با برنامه‌های نظامی آمریکا و پشتیبانی از عملیات رزمی کردهای شمال سوریه برای مبارزه با گروه تروریستی «دولت اسلامی» مخالفت می‌کند. با آنکه نیروهای نظامی این کشور از ابتدای اکتبر جاری در مرز مشترک با سوریه مستقر شده‌اند با این حال دولت ترکیه تاکنون از دادن اجازه به نیروهای آمریکایی برای استفاده از پایگاه هوایی اینجرلیک در نزدیکی شهر آدانا خودداری کرده است.
رد خبر
به گزارش دویچه‌وله، یک نماینده ترکیه دوشنبه گذشته خبر منتشر شده مبنی بر موافقت این کشور برای استفاده از پایگاه‌های نظامی ترکیه از سوی نیروهای آمریکایی را رد کرد و آن را نادرست خواند. مشاور امنیتی رییس‌جمهور آمریکا در گفت‌وگویی با شبکه N.B.C گفته بود، ترکیه موافقت کرده است که نیروهای آمریکایی به منظور انجام عملیات نظامی در سوریه و عراق از پایگاه‌های نظامی در جنوب این کشور استفاده کند.
در این میان درگیری‌های خونین میان تروریست‌های «دولت اسلامی» با کردهای شهر کوبانی در شمال سوریه در نزدیکی مرز ترکیه، همچنان ادامه‌ دارد. در این شهر، بیش از سه هزار مبارز کرد می‌کوشند با تجهیزات نظامی فرسوده خود از پیشروی افراط‌گرایان سنی که با تسلیحات مجهز و مدرن بخش‌هایی از شهر را به تصرف خود درآورده‌اند، جلوگیری کنند. کردهای کوبانی بارها از دولت ترکیه‌ درخواست ارسال کمک‌ کرده‌اند،‌ هر چند با طرح ایجاد منطقه حائل امن این کشور به این دلیل که به تلاش‌های استقلال‌طلبانه آنان خدشه وارد می‌سازد، موافق نیستند.
دلایل عدم پشتیبانی ترکیه
بنا بر ارزیابی کارشناسان سیاسی، اختلافات ترکیه با اقلیت کرد این کشور و پیشینه درگیری‌های نظامی طولانی با پ ک ک، یکی از دلایل خودداری ترکیه از کمک به کردهای شمال سوریه است. با آنکه گفت‌وگوهای صلح میان این کشور و پ‌ک‌ک از اواخر سال ۲۰۱۲ آغاز شده با این حال رییس‌جمهور این کشور چندی پیش گفت که تفاوتی میان تروریست‌های «دولت اسلامی» و حزب کارگران کردستان نمی‌بیند. پ‌ک‌ک به نوبه خود ترکیه‌ را به مقابله نظامی تهدید کرده است.
از طرفی سازمان‌های امنیتی کشورهای غربی‌ معتقدند که ترکیه از آغاز حملات تروریستی «دولت اسلامی» در شهرهای خود هراس دارد. یک مقام دولتی ترکیه با اشاره به اینکه این خطر مشخص و جدی است، گفت: «دولت اسلامی»، آشکارا ترکیه را تهدید کرده است که هرگاه به‌طور فعال در مبارزه با این گروه شرکت کند با حملاتی در خاک خود روبه‌رو خواهد شد.
گروگانگیری، طعمه‌های سودآور
بنابر ارزیابی سازمان‌های امنیتی کشورهای غربی‌، خطر دیگر، احتمال گروگانگیری است: امکان اینکه تروریست‌های «دولت اسلامی» دست به گروگانگیری در خاک ترکیه در نزدیکی مرز سوریه بزنند، هم وجود دارد. یک مقام امنیتی می‌گوید: براساس اطلاعات ما، تروریست‌های «دولت اسلامی» در خاک ترکیه هم حضور دارند و می‌توانند مردم بی‌گناه را گروگان بگیرند و به سوریه منتقل کنند.
جنگنده‌های ترکیه مواضع پ‌ک‌ک را هدف قرار دادند
جنگنده‌های ترکیه در پی حملات شبه‌نظامیان پ‌ک‌ک به مواضع ارتش در جنوب شرق این کشور، برای اولین‌بار از زمان آغاز مذاکرات صلح، مواضع پ‌ک‌ک را بمباران کردند. به گزارش ایسنا، به نوشته حریت، رییس ستاد ارتش ترکیه دوشنبه گذشته دستور بمباران مواضع پ‌ک‌ک در استان دیاربکر واقع در جنوب شرقی کشور را صادر کرد.
طبق گزارش‌ها، اهداف بمباران شده در ترورها، حوادث مسلحانه و حملات به پایگاه‌های نیروهای امنیتی نقش داشتند. عملیات نظامی ترکیه علیه پ‌ک‌ک پس از آغاز اعتراضات گسترده در ترکیه از سر گرفته شد. این عملیات بزرگ‌ترین حمله علیه مواضع پ‌ک‌ک از زمان آغاز روند صلح با کردها بوده است. رسانه‌های ترکیه همچنین گزارش‌هایی از درگیری میان پ‌ک‌ک و نیروهای ترکیه در شرق ترکیه و دور از مناطق مرزی منتشر کرده‌اند.
از طرفی برگزاری نشست نیروهای ائتلاف علیه داعش باراک اوباما و فرماندهان نظامی آمریکا دیروز طی نشستی با مقامات دفاعی بیش از ۲۰ کشور، استراتژی دفاعی خود علیه گروه «حکومت اسلامی» را تبیین کردند.
به گزارش آسوشیتدپرس، وزیر دفاع آمریکا گفت که در این نشست جزییات نحوه مشارکت هر یک از کشورهای شرکت‌کننده و تقسیم حوزه‌های کاری کشورها مشخص شد. در این نشست یک‌روزه کشورهایی چون ترکیه، عربستان سعودی و امارات متحده و هم‌پیمانان اروپایی آمریکا نظیر بریتانیا و فرانسه حضور داشتند. چاگ‌هاگل در ادامه سخنانش این نشست را به عنوان تلاشی مهم در جهت هماهنگی بیشتر و سازماندهی نبرد بین‌المللی علیه شبه‌نظامیان حکومت اسلامی توصیف کرد. با پیشروی‌های گروه «حکومت اسلامی» در منطقه کوبانی در شمال سوریه و نزدیک به مرز ترکیه فشار آمریکا نیز در جهت متقاعد ساختن آنکارا برای پیوستن به ائتلاف علیه داعش افزایش یافته است.
عفو بین‌الملل: جنایت جنگی شبه‌نظامیان شیعه در عراق
سازمان عفو بین‌الملل با انتشار گزارشی به شدت از خشونت شبه‌نظامیان شیعه علیه شهروندان سنی انتقاد کرد. بنا به این گزارش، شواهد آشکاری از جنایت جنگی و نقض شدید حقوق بشر در اعمال شبه‌نظامیان شیعه دیده می‌شود.
سازمان عفو بین‌الملل در گزارش جدید خود اعلام کرد که شبه‌نظامیان شیعه خشونت شدیدی علیه شهروندان سنی در عراق اعمال می‌کنند. به گفته عفو بین‌الملل، نقض حقوق بشر توسط شبه‌نظامیان شیعی از سوی دولت مرکزی عراق نادیده گرفته شده و درباره آن سکوت می‌شود.
گزارش عفو بین‌الملل که دیروز منتشر شد به نشانه‌ها و شواهد آشکاری از جنایت جنگی از سوی شبه‌نظامیان شیعی علیه گروه‌های سنی اشاره می‌کند. این گزارش تصریح می‌کند که اعمال شبه‌نظامیان شیعی نوعی انتقام‌جویی است که در مقایسه با آدم‌ربایی و خشونت‌های گروه تروریستی «دولت اسلامی» توجیه می‌شود.