بازگشت پر‌ماجرا

گروه بین‌الملل – درخصوص بازگشت دوباره دونالد ترامپ به کاخ سفید و مراسم تحلیف او که شامگاه دیروز برگزار شد، شاید یکی از گویاترین سناریوها برای راهبرد دولت دوم ترامپ، تصویر مجله تایم با تیتر «او بازگشته است»، باشد که رییس‌جمهوری منتخب را در حال کنار زدن و پرت کردن وسایل بایدن از میز ریاست‌جمهوری به نمایش گذاشته است. البته در مورد این تصویر منتشر شده تفسیرهای متفاوتی نیز ارائه شده است. برخی کارشناسان آن را نمادی از شعار تغییری‌ می‌دانند که او همواره در کمپین انتخاباتی خود مطرح کرده است. برخی دیگر نیز تصویر مجله تایم را با عنوان بازگشت عامل هرج‌ومرج در آمریکا و جهان توصیف کرده‌اند. با این حال در سرمقاله این مجله آمده است: ترامپ به عنوان چهل‌وهفتمین رییس‌جمهوری آمریکا، نیرویی غیرقابل پیش‌بینی برای تغییر است؛ همانطور که او توانسته آمریکا را نسبت به 10‌سال پیش به صورت غیرقابل تصوری تغییر دهد.
همه شعارهای ترامپ
پیش از آغاز مراسم تحلیف، ترامپ در جمع هواداران خود یک سخنرانی داشت که در واقع شالکه اصلی سخنرانی او در مراسم نهایی بود. او در ابتدای امر دوباره گفت که می‌خواهد به جنگ اوکراین پایان دهد زیرا این کار برای جلوگیری از جنگ جهانی سوم ضروری است. او سپس به درگیری‌ها در منطقه خاورمیانه اشاره کرد و مدعی شد که می‌خواهد به هرج‌ومرج در منطقه پایان دهد. ترامپ همچنین توسعه دفاع ملی را از اولویت‌های دولتش عنوان کرده و گفت که می‌خواهد سیستم دفاع موشکی گنبد آهنین را برای محافظت از خاک آمریکا گسترش دهد.
ترامپ همچنین با اشاره به آتش‌بس در غزه و افزایش فشارها بر روی ایران و محور مقاومت گفت که قصد دارد دستورات اجرایی احمقانه بایدن را لغو کند. علاوه‌براین ترامپ با بیان اینکه مانع از حضور مهاجران به خاک آمریکا خواهد شد به طرفدارانش گفت که می‌خواهد دوباره ایالات‌متحده را به دوران اوج خود بازگردانده و به چهار سال افول این کشور پایان دهد.
200 فرمان اجرایی در روز اول
در حالی که تنها رهبر اروپایی دعوت شده به مراسم تحلیف ترامپ، جورجیا ملونی نخست‌وزیر ایتالیا بود، منابع آگاه اعلام کردند که ترامپ در روز اول ریاست‌جمهوری خود 200‌فرمان اجرایی را ابلاغ خواهد کرد. در همین راستا شبکه خبری الجزیره با بیان اینکه اعلام فرمان اجرایی در روز نخست، از جمله سنت‌های روسای‌جمهوری آمریکاست اما 100 تا 200 فرمانی که قرار است ترامپ اعلام کند یک چالش اساسی خواهد بود زیرا وی 60 وعده انتخاباتی داده که تقریبا تمامی آنها از جمله فرمان اجرایی وی خواهد بود. از این رو برخی از کارشناسان آمریکایی معتقدند که ترامپ در روز اول طوفانی عظیم به‌پا کرده که همگان را حیرت زده می‌کند.
از سوی دیگر روزنامه گاردین نیز گزارش داده، پیش از مراسم تحلیف، ترامپ سیگنال‌هایی ارسال کرد، حجم تعرفه‌ها را علیه کانادا، چین و مکزیک افزایش داد و قول داد گرینلند و کانال پاناما را بخرد. به همین دلیل یکی از سوالات مقامات اروپایی این است که ترامپ چه نقشه‌ای برای روابط فراآتلانتیکی کشیده است؟ این روزنامه در ادامه می‌افزاید: غیرقابل پیش‌بینی بودن، شیوه عمل ترامپ است؛ همانطور که وی به روزنامه وال‌استریت ژورنال گفته از اینکه شی جین‌پینگ، رییس‌جمهور چین به من احترام می‌گذارد، خوشحالم، زیرا می‌داند که من دیوانه هستم. به همین دلیل بسیاری از ترامپ انتظار دارند که دولت خود را سریع آغاز و سعی کند مخالفان خود را ناامید کند و ثابت کند شعار اول او واقعیت دارد.
در همین رابطه روز گذشته خبرگزاری دویچه وله به نقل از رویترز گزارشی از تحلیل محرمانه آندریاس میشائلیس، سفیر آلمان در آمریکا منتشر کرده که در بخشی از آن آمده است: برنامه‌های ترامپ تمرکز حداکثری قدرت در دست رییس‌‌جمهوری به بهای تضعیف کنگره و ایالت‌ها را دنبال می‌کنند.
در این سند آمده است که ترامپ یک دستور کار برای برهم‌زدن حداکثری را دنبال می‌کند. اصول دموکراتیک و نظام تقسیم قدرت در آمریکا به ‌طور گسترده‌ای تضعیف خواهند شد. قوه قانون‌گذاری، مجریه و رسانه‌ها از استقلال خود محروم شده و مورد سوءاستفاده سیاسی قرار خواهند گرفت.
این تحلیل می‌افزاید که شرکت‌های بزرگ فناوری (بیگ‌تک) نیز قدرت مشترک در حکومت به‌دست خواهند آورد. پیش از این نیز ترامپ و مشاور او، ایلان ماسک، مالک میلیاردر پلتفرم شبکه اجتماعی ایکس، علیه منتقدان و شرکت‌های رسانه‌ای نامطلوب اقدام کرده‌اند.
میشائلیس، سفیر آلمان در تحلیل خود نقش محوری برای دستگاه قضایی آمریکا، به‌ویژه دادگاه عالی در مواجهه با تنش‌های داخلی که از ترامپ انتظار می‌رود، قائل شده است. او اشاره می‌کند که با وجود اینکه دادگاه عالی اخیرا قدرت ریاست‌جمهوری را گسترش داده است، حتی بزرگ‌ترین منتقدان نیز معتقدند که این دادگاه می‌تواند از وقوع بدترین سناریوها جلوگیری کند. در این سند آمده است که پیگیری پرونده‌های کیفری به ابزاری برای سیاست تبدیل خواهد شد. کنترل بر وزارت دادگستری و اف‌بی‌آی برای اجرای اهداف ترامپ، از جمله اخراج‌های دست‌جمعی، اقدامات تلافی‌جویانه و تضمین مصونیت قانونی او، نقش محوری دارد.
در کشمکش با ایالت‌هایی که در آمریکا به ‌طور سنتی از اختیارات گسترده برخوردار هستند، ترامپ از طریق قوانین اضطراری ابزارهای فراوانی در اختیار خواهد داشت. حتی استفاده از ارتش در داخل کشور برای انجام وظایف پلیسی ممکن است عملی شود.
وزارت امور خارجه آلمان در پاسخ به یک پرسش درباره این سند، در بیانیه‌ای اعلام کرد که اصولا درباره اسناد داخلی، تحلیل‌ها یا گزارش‌های سفارتخانه اظهارنظر نمی‌کند. در این بیانیه آمده است که آمریکا یکی از مهم‌ترین متحدان آلمان است و مردم آمریکا در یک انتخابات دموکراتیک ترامپ را برگزیده‌اند. این بیانیه می‌افزاید: البته ما با دولت جدید آمریکا نیز در جهت منافع آلمان و اروپا همکاری نزدیک خواهیم داشت. همچنین آمده است: به‌عنوان دولت فدرال، ما در آمریکا شبکه‌ای گسترده از روابط را در سطح جامعه، ایالت‌ها و کنگره آمریکا بدون توجه به خطوط حزبی حفظ می‌کنیم. این تحلیل از آنجا حائز اهمیت است که به تازگی یک نهاد دولتی آلمان گزارش داده که ایالات‌متحده در سال 2024 تبدیل به شریک اول اقتصادی این کشور شده و دیگر چین جایگاه نخست مراودات تجاری و اقتصادی با آلمان را ندارد.