بازی در زمین دشمن

ملیحه اسناوندی- آمار دقیقی از کشته‌شدگان وقایع آبان‌ماه وجود ندارد؛ این جمله‌ای است که نمایندگان متفق‌القول به آن اشاره و از عدم ارائه آمار دقیق از طرف شورای‌عالی امنیت ملی گلایه می‌کنند. واقعیت آن است که سکوت دستگاه‌های قانونی کشور در رابطه با اعلام این آمار باعث مانور رسانه‌های خارجی شده است؛ موضوعی که شائبه‌های مختلف و زمینه شایعه‌پراکنی در خصوص این آمار را ایجاد می‌کند و حال سوال اینجاست که چرا با وجود آنکه شمخانی، دبیر شورای عالی امنیت ملی اعلام کرد به تفکیک استان‌ها آمار کشته‌شدگان اعلام می‌شود اما هنوز خبری از اعلام نتیجه حاصل شده نیست؟ و مهم‌تر آنکه چرا به دولت اجازه اعلام رسمی و صادقانه این آمار داده نشده است چراکه سخنگوی دولت تاکید داشت این آمار مشخص است اما بنا به درخواست شورای‌عالی امنیت ملی از اعلام آن معذور است.
بیش از یک ‌ماه است که از وقایع آبان‌ماه می‌گذرد. طبیعتا این زمان برای اعلام رسمی تعداد آسیب‌دیدگان که ظرف ۴۸ساعت تنش و درگیری بالاخره خاموش شد، کم نیست. حرف و حدیث‌ها، زمزمه‌های عمومی و خواسته کاربران اجتماعی و مهم‌تر از همه وکلای ملت اعلام این آمار رسمی از سوی شورای‌عالی امنیت ملی است. متاسفانه این روند دست رسانه‌های خارجی را برای ارائه آمار مختلف باز گذاشته هرچند مسوولیت مقامات ایران در این باب صرفا ارائه تکذیب است و بس!
اما در آخرین نمونه از این آماردهی‌های رسانه‌های خارجی به خبر خبرگزاری رویترز اشاره می‌شود. این رسانه مدعی شده طبق منابعی در وزارت کشور ایران آمار کشته‌شدگان حوادث آبان‌ماه ۱۵۰۰ نفر است. این در حالی است که سازمان عفو بین‌الملل در آخرین آمار خود این رقم را ۳۰۴ نفر اعلام کرده بود اما حالا به یکباره چنین رقمی در ادعاهای رسانه‌های خارجی رونمایی می‌شود. نکته مهم در ارائه از سوی رویترز آن است که نه فقط این خبرگزاری- که در تهران دفتر ندارد- از ارائه مستندات اعتمادساز برای خبر خود پرهیز کرده و حتی مقامات این خبرگزاری حاضر به ارائه توضیح درباره خبر خود و نحوه دستیابی به آمار یادشده نشده‌اند بلکه این رقم با رقم ادعایی گروه‌های مخالف جمهوری اسلامی ایران در خارج از کشور که خواهان براندازی نظام کشورمان هستند انطباق دارد. این در حالی است که رویترز در گذشته خبرهای سفارشی علیه جمهوری اسلامی ایران منتشر کرده و پس از آشکار شدن نادرستی درباره آن خبرها عذرخواهی نیز کرده است؛ موضوعی که می‌توانست با ارائه آمار از سوی نهادهای مربوطه حل شود و زمین بازی را به‌دست رسانه‌های بیگانه ندهد. مضاف بر آن حق طبیعی و شهروندی مردم است که از کم و کیف ماجرا، تعداد کشته‌شدگان و علت حادثه و مهم‌تر از همه آسیب مردم بی‌گناه مطلع شوند. اما فعلا شاهد تکذیبیه‌های مختلف از جانب مقامات ایران مبنی بر آمارهای ارائه شده از رویترز در خصوص کشته‌شدگان و آسیب‌دیدگان وقایع آبان‌ماه هستیم. جمهوری اسلامی ایران معتقد است که تعداد مجروحان نیروی انتظامی بیشتر از مجروحان عادی است و ارائه این آمار نیاز به بررسی بیشتر دارد بنابراین مثل آمریکا نمی‌توان آمار فله‌ای داد. علاوه بر آن در این تکذیبیه‌ها گفته می‌شود عدد و رقمی که از سوی آمریکایی‌ها درباره قربانیان حوادث اخیر اعلام شده، غیرواقعی است. اما بر چه اساس و شاهدی این ادعا را می‌توان کذب دانست وقتی حاضر به ارائه اطلاعات دقیق به مردم نیستیم و چرا از مردم انتظار داریم گوش‌هایشان را بر روی این آمار‌های ارائه شده از سوی رسانه‌های بیگانه ببندند؟ آیا این عدم صداقت با مردم نیست؟ عدم صداقتی که خطراتش به مراتب بیشتر از مصلحت‌اندیشی‌های امروز بزرگان کشور است چراکه این روند چیزی جز بی‌اعتمادی مردم به حکومت جمهوری اسلامی ایران ندارد.
طبیعتا در رابطه با آسیب به قشر مظلوم و کشته شدن افراد بی‌گناه در اتفاق آبان‌ماه تردیدی نیست و مقامات رسمی کشور نیز به این موضوع اذعان دارند اما به ارائه آمار کلی بسنده کردند. دبیر ستاد حقوق بشر قوه قضاییه اعلام کرد که ۸۵ درصد کشته‌شدگان از نیروهای امنیتی بوده‌اند یا اینکه دبیر شورای عالی امنیت ملی نیز در همین رابطه گفته بود: «بیش از ۸۵ درصد از جان‌باختگان رخدادهای اخیر در شهرستان‌های تهران در هیچ یک از تجمع‌های اعتراضی حضور نداشته‌اند و به صورت مشکوک با سلاح‌های سرد و گرم غیرسازمانی کشته شده‌اند. ارائه این آمار کلی نمی‌تواند برای مردم و وکلایشان قانع‌کننده باشد. ضمن اینکه دست رسانه‌های خارجی را برای بازی با افکار عمومی باز می‌گذارد. گاهی به‌واسطه منافع ملی خیلی از موضوعات مهم کشور که اطلاع از آن حق شهروندی مردم است پنهان می‌ماند غافل از آنکه این سکوت ضدمصلحت کشور و خلاف وظایف قانونی نهادهای مربوطه است.
ندانم‌کاری‌های شورای امنیت
عبدالرضا‌ هاشم‌زائی، نماینده مردم تهران در گفت‌وگو با «جهان‌صنعت» نسبت به عدم ارائه آمار در مورد کشته‌شدگان آبان‌ماه گلایه کرد و گفت: ما به عنوان نماینده ملت هنوز آمار دقیقی از کشته‌شدگان آبان‌ماه نداریم، علت این تاخیر را نیز باید از شورای‌عالی امنیت و آقای شمخانی پرسید ما مرتب در جلسات محرمانه موضوع را پیگیری و پرس‌وجو می‌کنیم. وی خاطرنشان کرد: این ندانم‌کاری‌ها شائبه ایجاد می‌کند ضمن اینکه موجب ایجاد شایعاتی در رسانه‌های خارجی می‌شود. این نماینده اصلاح‌طلب افزود: یا کشور نباید پارلمان داشته باشد یا اینکه اگر مجلس هست باید در راس امور باشد نه آنکه ما شاهد ارائه آمار از رسانه‌های بیگانه و تعلل شورای امنیت در ارائه این آمار باشیم.
ملاحظات امنیتی در اعلام آمار
قاسم میرزایی‌نیکو دیگر نماینده اصلاح‌طلب مجلس در گفت‌وگو با «جهان‌صنعت» در این رابطه گفت: متاسفانه مسائل امنیتی و ملاحظاتی در ارائه آمار کشته‌شدگان آبان‌ماه از سوی نهادهای مربوطه وجود دارد. به نظر من مراکز رسمی باید تصمیم بگیرند و این آمار را اعلام کنند تا از رسانه‌های خارجی پیشی بگیرند. وی در پاسخ به این سوال که مجلس چه اقدامی برای ملزم کردن نهادی‌های مربوطه برای ارائه آمار کرده است، گفت: کمیسیون ویژه‌ای در اصل ۹۰ تشکیل شده و از هر فراکسیون یک نفر عضو گرفته در این زمینه مکاتبات داده شده و جلساتی صورت گرفته تا این وضعیت بهتر بررسی شود. این نماینده خاطرنشان کرد: استیضاح وزیر کشور اصلش همین موضوع اتفاقات آبان‌ماه و عدم قانع شدن نمایندگان از جانب دستگاه مربوطه بود که آن هم به‌دلیل شرایط بحرانی کشور از دستور کار خارج شود.
شورای امنیت صادق باشد
حشمت‌الله فلاحت‌پیشه، عضو کمیسیون امنیت ملی مجلس شورای اسلامی نیز در گفت‌وگو با «جهان‌صنعت» در رابطه با عدم اعلام آمار رسمی کشته‌شدگان آبان‌ماه گفت: چیزی که برای مجلس مهم است این است که شورای‌عالی امنیت ملی صادقانه با مردم صحبت کند هم در مورد آمار و نوع کشته‌شدگان افراد و هم بررسی وضعیت بازماندگان آنها. این کار وظیفه شورای‌عالی امنیت ملی است و هرچه تعلل در این زمینه صورت بگیرد به ضرر کشور و مردم است. این نماینده ادامه داد: ما می‌بینیم که آمار خلاف واقع در پایگاه‌های خبری که ریشه در گروه تروریستی دارند منتشر می‌شود. این آمارها متناقض است اما علت اصلی‌اش سکوت خبری مقامات مربوطه است بنابراین امیدواریم این کار هرچه زودتر صورت بگیرد و وعده‌ای که آقای شمخانی داده زودتر عملی شود. فلاحت‌پیشه خاطرنشان کرد: اعلام این آمار کشته‌شدگان و آسیب‌دیدگان مقداری شرایط کلی جامعه را تسکین می‌دهد و فضا را از مخالفان کشور می‌گیرد اینکه تعلل صورت گرفته در اعلام این آمار درست است اما در این مورد باید شورای‌عالی امنیت تصمیم بگیرد.
توپ در زمین نظام
با این حال نظام همچنان سکوت می‌کند. این سکوت ممکن است ماه‌ها یا حتی سال‌ها به طول بینجامد یا از ارائه آمار‌های واقعی پرهیز شود. در این صورت شایعات درباره تعداد کشته‌شدگان، هویت ایشان و مسوولیت قاتلان همچنان منتشر می‌شود و چهره نظام جمهوری اسلامی ایران را می‌خراشد.
مقامات نظام احتمالا این نکته را درک می‌کنند که شهروندان ایرانی اجباری در پذیرش و باور آنچه مقامات یا تریبیون‌های رسمی می‌گویند ندارند. شهروندان کشور‌ها هنگامی که اطلاعات غیرقابل قبول از منابع رسمی منتشر می‌شود یاد گرفته‌اند تا خود اطلاعات صحیح یا نزدیک به صحیح را تحصیل و سینه به سینه آن را منتشر کنند.