بازی سیاسی برای فشار بر ایران؟

صباح زنگنه کارشناس اقتصاد سیاسی می‌گوید: شاید یک توافق سه‌جانبه بین ایران- عراق- قطر بتواند کسری گاز عراق را جبران کند و ضمانتی بابت تنوع مبادی باشد؛ هرچند سوآپ آن برای ایران منفعت داشته و برای قطر هم بازار جدیدی است.
صباح زنگنه در گفت‌وگو با ایلنا، درباره برنامه صادرات گازِ قطر به عراق اظهار کرد: از نظر لجستیک عراق نیازمند گاز است گرچه مخازن عظیمی هم در حوزه گاز طبیعی و هم گازهای همراه نفت دارد، اما به دلیل نداشتن تاسیسات لازم در حال فلر شدن است که هم موجب آلودگی محیط‌زیست می‌شود و هم اعتراض برخی احزاب و جریانات سیاسی و مردمی را در پی دارد. بنابراین اگر دولت این کشور بنا داشته باشد از این گازها استفاده کند، حداقل سه تا پنج سال زمان می‌برد و بودجه زیادی لازم دارد.
وی افزود: اکنون مسیر و تجهیزات لازم برای گازی که عراق از ایران دریافت می‌کند، آماده است اما کمبود گاز در کشور و نیاز بالای داخلی باعث کاهش صادرات و یا قطع گاز ارسالی به این کشور می‌شود، که بعضا موجب اعتراض عراقی‌ها شده است. بنابراین این کشور به دنبال راه جایگزین هرچند زمان‌بر است. در هر حال ایجاد تنوع در دریافت گاز برای هر کشوری از جمله عراق ضروری است.
این کارشناس اقتصاد سیاسی تصریح کرد: عراق گزینه‌های مختلفی برای واردات گاز در نظر داشته از جمله از مسیر مصر- فلسطین اشغالی- اردن- عراق بوده که عملا نوعی کمک به رژیم صهیونیستی معنا خواهد شد و ضمن اینکه باید مسافت طولانی‌ای را تا محل مصرف طی کند. عربستان هم دیگر گزینه عراق بود گرچه این کشور هم گاز زیادی ندارد و بیشتر تولید را به مصرف مجتمع‌های پتروشیمی خود می‌رساند.
وی گفت: در این میان قطر مخازن گازی زیادی دارد که می‌تواند محل توجه عراق باشد، اما فعلا تاسیساتی برای دریافت گاز به صورت ال‌ان‌جی را در کشور خود ندارد و نیاز به شبکه وسیع تا محل مصرف است، اگر بخواهد از طریق خط لوله هم از قطر تا عراق برود باید از مسیر عربستان و کویت عبور کند که یک پروژه نسبتا طولانی خواهد بود مگر اینکه توافق شود از طریق ایران ارسال شود.
زنگنه بیان کرد: هرچند ایران دارنده گاز و صادرکننده آن به دیگر کشورها از جمله عراق است اما کمبود گاز به دلیل مصارف بالای داخلی باعث تاخیر و تعلل در ارسال شده و گاهی روی قیمت گاز هم مباحثی مطرح است، بنابراین به نظر می‌رسد همه گزینه‌هایی که عراق برای دریافت گاز طرح می‌کند نوعی اعتراض و انتقاد به کسری صادرات از سوی ایران بوده، در واقع فشار بر ایران است که سیاست انتقال گاز مورد بحث جدی‌تری قرار گیرد.
به گفته وی شاید یک توافق سه‌جانبه بین ایران- عراق- قطر بتواند کسری گاز عراق را جبران کند و ضمانتی بابت تنوع مبادی باشد، همچنین سوآپ آن برای ایران منفعت دارد و برای قطر هم بازار جدیدی است.
این کارشناس حوزه انرژی یادآور شد: در هر حال اگر گاز قطر به عراق برسد، می‌تواند به سوریه و مدیترانه و ترکیه برود، اگرچه این امکان وجود دارد که از مسیر خطوط لوله عبوری استفاده کنند، اما مسیر طولانی است.
این را نیز باید در نظر داشت که علاوه بر نیاز به مطالعات لجستیک و حمل و نقل شاید برخی احزاب عراق به دلیل مسائل سیاسی چندان مایل نباشند که از قطر گاز وارد کنند.