با بورس ارز مخالفم

دبیر‌کل سابق بورس اوراق بهادار با تشریح برخی چالش‌ها، مزایا و معایب بورس ارز گفت که با توجه به اینکه جریان سفته‌بازی از پوشش ریسک قوی‌تر است در این برهه با تاسیس بورس ارز مخالفم.
حسین عبده تبریزی در مورد راه‌اندازی بورس ارز به توانا گفت:‌ در صورتی که بورس ارز به صورت بازار آتی در نظر گرفته شود به نظر می‌رسد با توجه به اینکه عرضه‌‌کننده ارز در ایران دولت است نه تنها کمکی به کنترل بازار نمی‌کند بلکه امکان بروز فساد در آن وجود دارد.وی افزود: در این بازار برخی افراد اطلاعات خاصی در اختیار دارند و می‌توانند اقدامات بعدی را برنامه‌ریزی کنند که این عامل موجب ایجاد رانت و فساد می‌شود.
این کارشناس بازار سرمایه تصریح کرد: من همواره از توسعه بورس‌ها حمایت می‌کنم که یک نمونه آن بورس انرژی است که با تمام مشکلاتی که دارد برای تشکیل آن کمک مشاوره‌ای دادم.به گفته وی، در بورس ارز همان اتفاقی که برای معاملات سکه افتاد در این بازار هم رخ خواهد داد.
دبیرکل سابق بورس اوراق بهادار گفت: ‌فکر نمی‌کنم در این برهه از زمان بورس ارز به معنای فروش ابزارهای آتی بتواند به کنترل بازار کمک کند اما اگر منظور از بورس ارز یک تعریف محدودی است تا صادرکنندگان، عرضه‌کننده ارز باشند و واردکنندگان تقاضای خود را از این طریق تامین کنند تا هزینه‌های جست‌وجو کاهش یابد، قابل دفاع است.
وی در پاسخ به این سوال که برخی کارشناسان معتقدند به طور کلی تاسیس بورس ارز موجب ایجاد التهاب در بازار ارز خواهد شد و نباید ارز را به عنوان یک کالا در نظر گرفت، گفت: ‌هم‌اکنون بازار بین‌بانکی ارز در دنیا همان بورس ارز است و در حال حاضر بازار فارکس در این زمینه فعالیت می‌کند که قطعا فعالیت‌هایی گسترده در این زمینه موجب نوسان نشده است.عبده‌‌تبریزی افزود: آنچه مهم است این است که در شرایط امروز ایران که دولت عرضه‌کننده عمده ارز است، ایجاد بورس ارز می‌تواند مورد سوء‌استفاده عده‌ای قرار گرفته و جریان سفته‌بازی از پوشش ریسک قوی‌تر باشد.
وی تاکید کرد: با توجه به اینکه جریان سفته‌بازی از پوشش ریسک قوی‌تر است در این برهه بنده با تاسیس بورس ارز مخالف هستم.تبریزی تصریح کرد: در صورتی که شرایط به گونه‌ای باشد که صادرات غیرنفتی همانند سال گذشته مناسب باشد و روند صعودی داشته باشد و در کنار دولت بازیگران دیگری دراین بازار حضور داشته باشند، راه‌اندازی بورس ارز به کنترل بازار کمک خواهد کرد.
افزایش نرخ ارز مرجع مناسب اقتصاد کشور نیست
در همین راستا مرتضی دلخوش با اشاره به برخی اظهارنظرها در مورد افزایش قیمت ارز مرجع به ایسنا گفت: زمانی افزایش نرخ ارز مرجع مناسب است که اقتصادهای برتر و وابسته به دلار و یورو رشد مازاد داشته باشند و اقتصاد کشورمان در سطح بسیار ضعیفی باشد اما در شرایطی که اقتصادهای قدرتمند نیز در رکود هستند با بالا بردن نرخ ارز مرجع کاهش ارزش پول ملی تشدید خواهد شد.
وی راه‌اندازی بورس ارز را راهکار مناسبی برای جلوگیری از تلاطم‌های ارزی در چند سال اخیر عنوان کرد و گفت:‌ افزایش نقدینگی در بازار ارز، تغییرات غیر‌متعادلی را همراه با افزایش قیمت در نرخ ارز به همراه داشته که هیچ‌یک براساس استاندارد و برنامه اقتصادی مشخصی نبوده است اما بورس ارز می‌تواند با برقراری تعادل بین عرضه و تقاضا و تعیین قیمت واقعی تا حدودی از مشکلات ارزی بکاهد.دلخوش با اعتقاد به اینکه ارز باید در بورس ارز و بازار آزاد به طور همزمان ارایه شود، می‌گوید: در اقتصاد آزاد نمی‌توان محدودیتی ایجاد کرد که به طور مثال ارز را تنها در یک بازار عرضه کرد اما اگر بورس با مزیت‌هایی نظیر قیمت متعادل ارز در دسترس و حداقل تشریفات همراه باشد به طور طبیعی فعالان اقتصادی برای تامین مالی به سوی این بازار جذب می‌شوند.
وی افزود: تفاوت قیمت پایین میان ارز ارایه شده در بورس و بازار آزاد از اهمیت بالایی برای جلوگیری از رانت برخوردار است تا بتوان عمده معاملات ارزی را در بورس انجام داد‌ اما بازار آزاد نیز برای افرادی که به ارز محدود نیاز دارند لازم است تا بتوانند با حداقل وقت نیاز خود را برآورده کنند.
وی همچنین با اشاره به مزیت‌های راه‌اندازی بورس ارز می‌گوید: اگر عرضه و تقاضای ارز در حالت تعادل باشد بورس می‌تواند محیطی را برای دارندگان ارز ایجاد کند تا به طور شفاف و با قیمتی مناسب ارز خود را ارایه کنند و در مقابل متقاضیان با اطمینان بیشتری تامین مالی خود را انجام دهند‌ ضمن اینکه بورس ارز می‌تواند مانع ورود افراد غیرمتخصص به بازار، تعیین قیمت واقعی و تعادل اقتصادی نیز شود.
این کارشناس یادآور شد: سازمان بورس باید با اعمال کنترل بیشتر بر صندوق‌ها و شرکت‌های سرمایه‌گذاری و کارگزاری بورس مانع از ورود بیش از حد نقدینگی توسط آنها به بورس ارز شده و با تعیین محدودیت از رواج سفته‌بازی پیشگیری کند.