با واگذاری ۴۰۰ شرکت در‌ سال عاجز می‌شویم

رییس سازمان خصوصی‌سازی واگذاری ۴۰۰ شرکت در یک‌سال را اقدامی عاجزکننده و در عین حال ناگزیر به انجام دانست.
پیمان نوری در حالی بر قانون مدار بودن خود تاکید بسزایی می‌کند که از زمان حضورش در سازمان خصوصی‌سازی فقط دو شرکت پست بانک و پالایشگاه تبریز در بورس عرضه اولیه شده‌اند، آماری که با انتقاد همه فعالان بازار سهام مواجه است اما وی برای نخستین بار دلیل حرکت آهسته واگذاری‌ها را اعلام کرد.همچنین در شرایطی کرد زنگنه انتقاداتی را متوجه رییس جدید کرد که نوری پاسخ‌هایی به برخی از انتقادات داد اما در نهایت خواستار عدم انتشار این بخش از متن شد.
جانبداری دولت در واگذاری ها
رییس جدید سازمان خصوصی‌سازی در نخستین مصاحبه خود اعلام کرد که خصوصی‌سازی مانند هواپیمایی است که نباید حرکت آن متوقف شود اما به یک سری اصلاحات و تعمیراتی نیاز دارد. حال با گذشت ۱۰ ماه از حضورش در سازمان خصوصی‌سازی در خصوص اقدامات انجام شده در راستای بهتر شدن اجرای اصل «۴۴» می‌گوید: برخی از این تغییرات درون سازمان و برخی هم برون سازمانی است همان طور که گفتم سازمان خصوصی‌سازی سازمان وظیفه‌ای است. برای مثال تلاش‌هایی با آقای فولاد‌گر در کمیسیون ویژه اصل «۴۴» مجلس انجام دادیم و مشکلات و محدودیت‌هایی را در موارد مربوط به واگذاری‌های بلوک و غیربلوک تضادهایی وجود دارد را بررسی کردیم به طوری که به فرض در عرضه یک بلوک ۱۵ یا ۲۰ درصدی سهام یک پالایشگاه به ارزش ۳۰ ـ ۲۰ هزار میلیارد ریال آیا می‌توان انتظار داشت بخش خرد و خصوصی جامعه حضور داشته باشد؟
وی ادامه داد: از آن طرف می‌گوییم به جای عرضه بلوکی این ۱۵ یا ۲۰ درصد تمایل به عرضه خرد و عام آن داریم که در این صورت برخی از گروه‌ها به دلیل برخورداری از بنیه مالی اقدام به جمع آوری سهام عرضه شده در بازار می‌کنند و موفق به اخذ یک کرسی هیات مدیره در آن شرکت می‌شوند که قیمت این بلوک با امکان اخذ یک کرسی هیات مدیره با قیمت سهام خرد آن قابل مقایسه نخواهد بود. در واقع از جمع‌آوری خرد سهام طی مدت کوتاهی سود مثلا ۱۰ تا ۳۰ درصدی نصیب خریداران آن می‌شود.نوری در واکنش به اینکه آیا این سود باید حتما نصیب دولت شود، گفت: این نکته درست اما سازمان خصوصی‌سازی که راسا تصمیم به واگذاری شرکت‌ها نمی‌گیرد‌ چون هیات واگذاری مسوول آن است. در این رابطه بروید و تحقیق و تفحصی هم بکنید. از روز اولی که آمده‌ام این ادبیات را می‌گویم که سازمان خصوصی‌سازی، سازمانی وظیفه‌ای است من ارزش‌گذاری، قیمت‌گذاری و ضرب و تقسیم می‌کنم و می‌گویم A ریال برای واگذاری در فلان زمان و آن را به هیات واگذاری می‌برم.
می‌دانید که در این هیات هم به عنوان رییس سازمان خصوصی‌سازی حق رای ندارم بلکه موضوع را به مباحثه می‌گذارم تا با صلاح دید هیات تصمیم‌گیری شود که درست است چون قیمت بلوک با قیمت خرد سهام فرق می‌کند به دلیل اینکه سهام خرد توان تصمیم‌گیری و اخذ حداقل یک کرسی هیات مدیره شرکت‌ها را به همراه ندارد و قدرت اعمال ندارد اما سهام بلوک این توان را دارد که مثلا ۲۰ درصد بالای قیمت عرضه می‌شود بعد هم هیات واگذاری معتقد است در واگذاری‌‌ها باید جانبداری دولت را بکنیم.این در حالی است که بعد از مدت‌ها بالاخره با نظر آقای فولادگر مشخص شد پاشنه آشیل اصل «۴۴» نگاه درآمدی دولت به آن است بر خلاف خصوصی‌سازی در کشورهایی نظیر آلمان.
انتظار تحقق نصف کل واگذاری ها در یک سال!
رییس سازمان خصوصی‌سازی در واکنش به این سوال که آیا سعی نکردید در این ۱۰ ماه این نگاه درآمدی دولت و مسولان را به نگاه حمایتی از اصل «۴۴» و صنایع و اقتصاد تغییر دهید، گفت: چرا امکان ندارد؟ اگر مصاحبه‌های قبلی مرا ببینید خواهید دید در آن نقدی نیست که به واگذاری ۴۰۰ شرکت در یک‌سال نکرده باشم چون این تعداد شرکت حتما ما را از اجرای دیگر اقدامات لازم عاجز می‌کند باید منصفانه به هم نگاه کنیم.۴۰۰ شرکتی است که هم پالایشگاه دارد؛ نیروگاه دارد؛ زهکشی و آبیاری دارد دانش بنیان دارد؛ نانو تکنولوژی دارد؛ فوتبال دارد؛ خدا خیرتان بدهد. می‌بینید چقدر تنوع دارد؟ این حاکی از چیست؟ حاکی از آن است که درحالی دیگر کشورها آن هم با اختیارات بیشتر سالانه دو سه شرکت واگذاری می‌شوند که در ایران ۴۰۰ شرکت با تنوع زیاد و زمان محدود باید واگذار شوند آن هم در شرایطی که هر سه چهار ماه به مجامع شرکت‌ها بر می‌خوریم پس با محدودیت‌هایی که داریم چه انتظاری دارید؟
آیا من تا هیات واگذاری تصمیم‌گیری نکند، می‌توانم واگذاری را انجام دهم؟ حتما نه، یعنی نمی‌شود شرکتی خارج از تصمیم هیات واگذاری به فروش برسد.
وی ادامه داد: پس یک مجرای ما دوستان هیات واگذاری هستند بنابراین کاری جز اینکه اطلاع‌رسانی و مذاکره کنیم و به دوستان تصمیم‌گیر در اصلاح قانون مطالبی را بگوییم چه کار دیگری می‌توانیم؟ وقتی با ادبیات خاص خودم می‌گویم که تعجب است که
با وجود اینکه پرتفوی ما روز به روز در حال افت است دیگر شرکتی مانند مخابرات نداریم.این درحالی است که کرد زنگنه به این نکته پاسخ داده که با توجه به واگذاری ۸۵ هزار میلیارد تومان دارایی دولت تاکنون از حدود ۱۵۰ هزار میلیارد تومان کل دارایی حدود ۷۰ هزار میلیارد تومان دیگر باقی مانده و باید شرکت‌هایی مانند ذوب آهن، هلدینگ خلیج فارس، پالایشگاه‌ها و شرکتی مانند ملی گاز که هم‌اندازه مخابرات است واگذار شوند.نوری در واکنش می‌گوید: ببینید تعهداتی که در بودجه دیده می‌شود را باید در کنارش مقایسه کنید. زمانی بودجه‌ می‌گذارند مثلا ۱۰۰ هزار تا و زمانی می‌گذارند ۳۰۰ هزار تا. نکته‌ام اینجاست که باید به ادامه داستان هم توجه کرد. همان طور که پرتفوی ما رو به جلو می‌رود و مثلا پالایشگاه‌ها را واگذار می‌کنیم آیا پالایشگاه‌‌های دیگری هم وجود خواهد شد؟ پس ظرف پنج سال حدود ۷۰۰ تا ۸۵۰ هزار میلیارد ریال واگذار شده اما همین امسال در بودجه ۹۰ دولت واگذاری‌ ۳۶۷ هزار میلیارد ریالی لحاظ شده است، یعنی نصف کل واگذاری‌ها را یک‌ساله از ما توقع دارند.
این نکته را دوستان باید توجه کنند که متوسط واگذاری‌ها در این پنج سال سالانه حدود هزارو۴۰۰ میلیارد تومان بود. اگر همین میزان برای سال ۹۰ بود اشکالی نداشت نه اینکه ۳۶ هزار میلیارد تومان.
چرا از سازمان خصوصی‌سازی نمی‌روید؟
وی در پاسخ به اینکه پس چرا این مسوولیت را قبول می‌کنید یا اعلام نمی‌کنید که نمی‌شود و از سازمان خصوصی‌سازی خداحافظی نمی‌کنید؟ اظهار داشت: نه این‌گونه نیست. ما حرفمان را می‌زنیم و ادعایمان و تلاشمان را هم می‌کنیم. من چه گفتم؟ گفتم که تا زمانی که قانون به تصویب نرسیده بود و در کمیسیون‌ها مطرح بود، گفتیم که دست‌یابی به این ارقام با این شرایط امکان‌پذیر نیست. چون یادمان باشد اگر هلدینگ‌های گاز و پتروشیمی و پالایشگاه‌ها آماده بودند و مورد اقبال سرمایه‌گذاران هم بودند پس چرا زودتر واگذار نشدند؟ پس هر چه جلوتر می‌رویم آن دسته شرکت‌هایی باقی می‌مانند که گیرها و سختی‌های بیشتری دارند شما نمی‌توانید با مجموعه خطوط نفت و گاز کشور شوخی کنید.وی می‌گوید: واگذاری این شرکت‌ها از فروش مخابرات و بانک‌ها هم سخت‌تر و حساس‌تر است. چون موضوع نفت و گاز کشور است. بنابراین اگر از واگذاری مخابرات و بانک‌ها بیشتر نباشند کمتر از آنها هم نیستند.
این را دوستان نفتی باید بگویند اما من می‌گویم. اگر یک تلمبه گاز بخوابد کل شبکه دچار مشکل خواهد شد. چیز ساده‌ای نیست که امروز تصمیم‌گرفته شود و فردا شرکت‌های گاز و پالایشگاه واگذار شوند. این‌گونه نیست. در این رابطه باید بگویم با دوستان نفت جلساتی برگزار و سعی کردیم آنها را قانع کنیم. حتی خیلی جاها ابرام کردیم. اما اعتقاد این است که وقتی شد قانون حتما باید در این داستان اجرا کننده قانون بود.
ما تلاش خودمان را می‌کنیم. نگاه کنید سال گذشته برای اولین بار واریز به خزانه به حدود ۹۰ درصد رسید. امسال هم بنده عین ۴۵ هزار میلیارد ریال را به حساب خزانه خواهم ریخت.اما در این میان ۱۲۰۰ میلیارد تومان مربوط به اقساط فروش ۸/۷ هزار میلیارد تومانی مخابرات به جز بانک‌ها و دیگر شرکت‌هاست که در گذشته واگذار شده‌اند؛ نوری می‌گوید: بخشی از آن مربوط به تلاش‌های گذشته است.
اما اینکه بیاییم و خط کشی کنیم که این کار مال کارهای فلان کس بوده شدنی نیست. چون امروز من تلاش می‌کنم و فردا نفر بعدی می‌آید و از کاشته‌های من برداشت می‌کند در عین حال من که نمی‌توانم به خودم نمره بدهم. بلکه این دیگران هستند که باید ما را قضاوت کنند در این داستان. چون اگر کسی ادعا کند هیچ ایرادی ندارد همین ادعا یک ایراد بزرگ است.