برجام به کرسی نشست

گروه حمل‌ونقل- نخستین فروند ایرباس خریداری شده توسط ایران‌ایر روز پنجشنبه طی مراسمی با حضور عباس آخوندی وزیر راه‌وشهرسازی، علی‌اکبر صالحی رییس سازمان انرژی اتمی و دیگر مقام‌های صنعت هوایی کشور در فرودگاه مهرآباد به زمین نشست. پس از تحریم طولانی‌مدت صنعت هوایی ایران که ایرلاین‌های کشور را از خرید هرگونه هواپیمای جدید عاجز کرده بود، این اولین بار است که ناوگان هوایی کشور دچار تغییرات اساسی می‌شود. هواپیمای ۱۹۰ نفره ایرباس۳۲۱ A نخستین فروند از ۱۰۰ فروند هواپیمای ایرباس خریداری شده از شرکت اروپایی ایرباس است که وارد ایران می‌شود.
شرکت ایران‌ایر، دارای یکی از قدیمی‌ترین ناوگان‌های حمل‌ونقل هوایی جهان است که به دلیل تحریم متوسط عمر هواپیماهای آن به ۲۳ سال رسیده است. این شرکت در طول تحریم‌ها توانسته با تهیه قطعات کم‌کیفیت، ناوگان خود را سرپا نگه دارد. تحویل ایرباس‌های جدید یکی از مهم‌ترین نتایج توافق برجام میان ایران و غرب است که از یکسو نشان می‌دهد اروپا در تعامل با ایران در فضای پسابرجام چندان دنباله‌رو آمریکا نیست و از سوی دیگر به دولت روحانی در آستانه دور دوم انتخابات ریاست‌جمهوری کمک زیادی خواهد کرد.
ورود اولین هواپیمای جدید به ایران تنها هشت روز قبل از روز تحلیف دونالد ترامپ، رییس‌جمهور منتخب آمریکا تحویل داده شد. ترامپ مخالف توافق هسته‌ای قدرت‌های جهانی با ایران است که منجر به لغو تحریم‌ها علیه این کشور شد. جمهوریخواهان در کنگره آمریکا نیز با این توافق مخالفند. پیشی گرفتن ایرباس از بوئینگ نشان می‌دهد برای اروپا منافع اقتصادی برجام مهم‌تر از مقاصد دولت ترامپ و به طور کلی آمریکاست.
به گفته یک مقام ارشد ایرانی در گفت‌وگو با رویترز اکنون تحویل اولین هواپیما به ایران به مسایل انتخاباتی گره خورده و «تحویل این (هواپیما) بسیار حیاتی بود. به‌ویژه از نظر زمان تحویل اکنون مردم می‌توانند نتایج لغو تحریم‌ها را ببینند.»
ورود ۲ فروند ایرباس ۳۳۰ تا پایان سال
وزیر راه وشهرسازی در مراسم تحویل این هواپیما با بیان اینکه ورود ایرباس ۳۲۱ به ایران نخستین گام عملیاتی برای نوسازی ناوگان هوایی کشور به حساب می‌آید، گفت: در این راستا تا پایان سال جاری دو فروند ایرباس ۳۳۰ از سوی این شرکت فرانسوی به ایران تحویل خواهد شد. عباس آخوندی در مراسم فرود نخستین هواپیمای جدید ایران در فرودگاه مهرآباد اظهار کرد: طبق تعهدات صورت گرفته از سوی شرکت ایرباس، این شرکت در سال آینده نیز ۹ فروند هواپیمای مسافرتی ۳۲۱ و ۳۳۰ به ایران تحویل خواهد داد. وی با بیان اینکه این اقدامات در راستای بازگرداندن ایران به بازارهای جهانی و بازپس‌گیری سهم کشور از بازارهای بین‌المللی است، تاکید کرد: با وجود آنکه ملت ایران در سوگ آیت‌الله ‌هاشمی‌رفسنجانی قرار دارند اما با شناختی که ما از ایشان داشتیم می‌دانیم که این خبر خوش برای ایشان اهمیت بسیار زیادی داشت زیرا تمام علاقه آیت‌الله‌ هاشمی و مسوولان کشور رونق و آبادانی ایران است.
وزیر راه‌وشهرسازی با تاکید بر اینکه در کنار ورود هواپیماهای جدید باید نوسازی سیستم‌های هوانوردی نیز در دستور کار قرار گیرد، عنوان کرد: در حال حاضر میانگین سن ناوگان ایران ۲۳ سال است و این به معنی آن است که در سال‌های آینده باید بسیاری از هواپیماهای فعال در کشور رسما بازنشسته شوند. ما امیدواریم با تعهدات دوجانبه‌ای که میان ایران و شرکت‌های بین‌المللی صورت گرفته تمام قراردادها اجرایی شود تا نوسازی ایران ادامه پیدا کند.
آخوندی افزود: در کنار نوسازی صنعت هوایی ما به دنبال آن هستیم تا نوسازی در عرصه‌های ریلی، جاده‌ای و دریایی نیز پیگیری شود تا به این ترتیب حمل‌ونقل ایران و صنعت گردشگری کشور بار دیگر به جایگاه حقیقی خود دست یابد.
پوسته سنتی هما باید شکسته شود
مدیرعامل ایران ایر نیز در این مراسم با یادآوری اینکه ۲۳ سال از ورود هواپیماهای نو به کشور می‌گذرد، گفت: با ورود هواپیماهای جدید باید پوسته سنتی ایران‌ایر شکسته شود و بهره‌وری را بالا ببریم. فرهاد پرورش اظهار داشت: بعضا گفته می‌شود که پس از ۴۰ سال هواپیمای نو وارد کشور می‌شود ‌اما ۲۳ سال پیش در سال ۱۹۹۴ توانستیم دو فروند هواپیمای نو از ایرباس دریافت کنیم.
شروع پرداخت هزینه بعد از یک تنفس
مدیرعامل شرکت هواپیمایی ایران‌ایر اعلام کرد: پس از یک دوره تنفس که از زمان تحویل هواپیماها آغاز می‌شود، برنامه‌ریزی برای چگونگی بازپرداخت آنها را آغاز خواهیم کرد. فرهاد پرورش در پاسخ به این سوال که آیا مشکلات موجود در بهره‌وری شرکت هواپیمایی ایران‌ایر در استفاده از ایرباس‌های جدید مشکل‌ساز خواهد شد، تاکید کرد: ایران‌ایر در دوران سخت تحریم‌ها نیز توانست کارایی خود را حفظ کند و اینکه ما در پنج سال بدون دریافت یک قطره سوخت از فرودگاه‌های اروپایی پروازهای خود را ادامه دادیم نشان از آن دارد که این شرکت توانایی بالایی در مدیریت داشته‌های خود دارد.
وی ادامه داد: اما در شرایط فعلی و با توجه به اینکه هواپیماهای جدید به ناوگان ایران‌ایر اضافه می‌شوند، قطعا نیاز به پیگیری جدی در افزایش بهره‌وری هواپیماها وجود خواهد داشت. مدیرعامل ایران‌ایر با اشاره به کارایی پایین هواپیماهای فعلی ایران اظهار کرد: با توجه به اینکه ما باید هزینه خرید هواپیماهای جدید را در جریان استفاده از آنها پرداخت کنیم، باید ساعت فعالیت روزانه هواپیماها افزایش یابد. در حال حاضر، میانگین ساعات پروازی هواپیماهای ایران حدود هفت ساعت در شبانه‌روز است که این رقم در قیاس با استانداردهای جهانی فاصله قابل توجه دارد. از این‌رو باید تلاش کنیم در مسیر دریافت این هواپیماها میزان بهره‌وری ناوگان و امکانات صنعت هوایی کشور نیز ارتقا یابد.
بازپرداخت ۱۰ ساله تامین مالی
قائم مقام وزیر راه در امور بین‌الملل نیز با بیان اینکه تسهیلاتی که از ایرباس دریافت کنیم بازپرداخت ۱۰ساله و تسهیلات دیگر موسسات مالی بازپرداخت ۱۸ ساله دارد، گفت: قرارداد ایرباس‌ها در صورت بازگشت به تحریم‌ها عطف به ماسبق نمی‌شود.
اصغر فخریه کاشان بعدازظهر امروز گفت: تامین مالی توسط شرکت‌های بین‌المللی لیزینگ انجام می‌شود که برای قرارداد ایرباس‌ها شرایط اینگونه است. وی اظهار داشت: در صورت تامین مالی توسط ایرباس برای این قراردادها بازپرداخت ۱۰ ساله و در صورت تامین مالی توسط موسسات مالی دیگر بازپرداخت ۱۸ ساله خواهد بود. فخریه کاشان گفت: اگر شیوه تامین مالی ایرباس را تغییر دهیم می‌توانیم به عنوان مثال از لیزینگ بین‌المللی به جای تامین مالی از سوی خود ایرباس استفاده کنیم. وی با بیان اینکه قیمت‌های قرارداد ایران‌ایر با ایرباس نصف قیمت‌های کاتالوگ پرایدس است، گفت: تامین مالی ایرباس‌ها به ترتیب طبق قرارداد اجرا می‌شود.
قائم مقام وزیر راه در امور بین‌الملل افزود: وزارت خزانه‌داری آمریکا حدود چند هفته پیش راهنمای جدیدی در خصوص سوالات پرسیده شده درباره قراردادها با ایران منتشر کرد. وی گفت: طبق این توضیحات وزارت خزانه‌داری آمریکا قراردادهای مالی که از دوران برجام تا تاریخ احتمالی برگشت تحریم‌ها، منعقد شود معتبر است و عطف به ماسبق نمی‌شود.
جایگاه صنعت هوانوردی ایران در منطقه با امضای قرارداد خرید بیش از ۲۰۰ فروند هواپیمای مسافری دور، متوسط و کوتاه برد و افزایش بیش از۵۰ هزار صندلی جدید ارتقا می‌یابد و فرصت‌های اشتغالزایی مستقیم را برای بیش از ۲۰ هزار نفر در داخل فراهم می‌کند. در این قراردادها افزون بر خرید هواپیما، موضوع‌های دیگری چون آموزش خلبانان و تعمیر و نگهداری، حمایت از توسعه خدمات ناوبری هوایی
(ای. تی. ام -ATM)، عملیات فرودگاهی و هواپیمایی، انتقال فناوری و هماهنگی مقررات رگولاتوری برای ایران ایر منظور شده است. خرید همه این هواپیماها به صورت اجاره به شرط تملیک است و ایران ایران ۸۵ درصد منابع مالی آن را از فایناس خارجی و ۱۵ درصد آن را از منابع داخلی و تسهیلات صندوق توسعه ملی به وسیله بانک صنعت و معدن تامین می‌کند.