برداشت 150برابری قطر در لایه نفتی پارس‌جنوبی

میز نفت- درحالی‌که قطری‌ها روزانه بیش از 300‌هزار بشکه از لایه نفتی پارس‌جنوبی برداشت می‌کنند، متوسط برداشت ایران در شش‌ماه نخست سال1403 به‌طور متوسط، روزانه 2‌هزار بشکه در روز بوده است! 150 برابر ایران.
میدان گازی پارس‌جنوبی یک لایه نفتی دارد که قطری‌ها طی سال‌های گذشته با سرمایه‌گذاری در این حوزه، برداشت نفت را خود را آغاز کرده و حتی جشن برداشت یک‌میلیارد بشکه‌ای خود را نیز برپا کردند. درست برخلاف ایران که سال‌هاست این لایه را به حال خود رها کرده است.
عقب‌ماندگی تاریخی ایران در لایه نفتی
برنامه ایران برای توسعه این لایه نفتی بدین صورت بود که طبق مصوبه شورای اقتصاد مقرر شد شرکت توسعه پتروایران از اسفندماه سال83 به مدت 19 ماه با هدف تولید 35‌هزار بشکه نفت در روز نسبت به اجرا و تکمیل طرح اقدام کند. اجرای طرح توسعه این میدان نیز به روش بیع متقابل و از طریق ترک تشریفات مناقصه به این شرکت واگذار شد. مبلغ این قرارداد در ابتدا 213‌میلیون دلار بود ولی بعدا تا 330‌میلیون دلار افزایش پیدا کرد. اما در چارچوب برنامه تدوین‌شده توسط شرکت ملی نفت، برداشت نفت از لایه نفتی پارس‌جنوبی در سال 96 و بعد از گذشت 12 سال از انعقاد قرارداد تنها با نرخ 20‌هزار بشکه در روز کلید خورد و در ادامه به‌دلیل عدم حفر چاه‌های تزریق آب و به تبع آن افت فشار سریع مخزن و نیز مشکلات متعدد چاه‌های حفاری‌شده موجود، میانگین تولید از لایه نفتی پارس‌جنوبی به 7‌هزار بشکه در روز کاهش یافت.
تصمیم عجیب و پوچ دولت 13
در نهایت در دولت دوازدهم، با ورود شناور فرآورش fsu به لایه نفتی، تولید نفت از این حوزه به روزانه 25‌هزار بشکه در روز رسید اما به‌دلیل اختلافات فنی در شرکت ملی نفت و تصمیم این شرکت برای واگذاری تولید از این میدان به شرکت نفت و گاز پارس، تولید نفت را نزولی کرد. در اواخر دولت دوازدهم، قرار شد طرح توسعه این میدان در قالب قراردادهای جدید به یک شرکت پیمانکار ایرانی- اماراتی واگذار شود که البته با مخالفت نهادهای نظارتی مواجه شد.
قراردادی بدون خروجی
در دولت سیزدهم اما این قرارداد توسط محسن خجسته‌مهر، مدیرعامل سابق شرکت ملی نفت امضا شد که البته جنجال بسیاری به پا کرد. قراردادی که امضا شد، یک قرارداد 20 ساله و طبق مدل ipc بود و قرار شده بود شرکت پیمانکار، از اسفند1400 که قرارداد را امضا کرده، تا چند سال دیگر 500‌میلیون دلار سرمایه‌گذاری کرده و تولید را افزایش دهد.
با سپری‌شدن سه‌سال از این قرارداد، نه‌تنها سرمایه‌گذاری صورت گرفته بلکه تولید نفت از این حوزه به کمتر از دو‌هزار بشکه در روز کاهش یافته است؛ عددی که نشان می‌دهد لایه نفتی به‌طور کامل، توسط قطری‌ها خالی شده و در حال خالی‌شدن است.