بررسی فیلم‌های توقیفی در جشن خانه سینما

مشکل سالن‌های سینما و صف‌های شلوغ اکران مساله تازه‌ای نیست‌. بارها سینماگران با انتقاد از وضعیت اکران فیلم‌هایشان وزارت ارشاد و شورای اکران را به جانبداری از طیفی خاص متهم کرده‌اند‌. در سال‌های گذشته بسیاری از فیلم‌های ساخته شده و فیلم‌هایی که در جشنواره‌های مختلف از فجر تا مقاومت و.‌.‌. به نمایش درآمده در اکران جایی نداشته است‌. حالا خبر می‌رسد قرار است در جشن خانه سینما امکان پخش و داوری این فیلم‌ها به اضافه فیلم‌های توقیفی این چند سال مهیا شود‌. در همین رابطه فرهاد توحیدی رییس پیشین هیات‌مدیره خانه سینما تاکید کرد: با توجه به تعداد زیاد فیلم‌های اکران نشده، این منتهای یک کار صنفی است که فرصت تماشای این نوع فیلم‌ها در جشن خانه سینما فراهم شود‌.
فرهاد توحیدی درپی درخواست کانون کارگردانان خانه سینما مبنی بر داوری فیلم‌های دارای پروانه ساخت در بیستمین جشن خانه سینما که مورد حمایت کانون فیلمنامه‌نویسان هم قرار گرفته است، بیان کرد: به نظرم اکنون و در سال ۹۷ در شرایط ویژه‌ای هستیم؛ به‌طوری که به لحاظ تعداد فیلم‌های اکران نشده با آمار قابل توجهی روبه‌رو هستیم و به همین دلیل اصلا این‌طور نیست که موضوع مطرح شده فقط برای فیلم‌های توقیفی باشد که شاید تعدادشان هم بسیار اندک باشد‌.
او با اشاره به آثار اکران نشده فیلمسارانی همچون عیاری، امیریوسفی و رسول‌اف و تاکید براینکه هدف و بحث اصلی این درخواست فقط این فیلم‌ها نیست، یادآور شد: در دوره چهاردهم جشن خانه سینما با ترافیکی از فیلم‌ها برخورد کردیم چرا که جشن دو سال بود برگزار نشده بود و فیلم‌های سینمایی دو سال داوری نشده بودند‌. آن زمان همه فیلم‌ها را وارد پروسه داوری کردیم تا آثار دو سال سینمای ایران در جشن صنفی سینما دیده شوند و الان هم شرایط خاص دیگری وجود دارد که باید برای آن تصمیم‌گیری کرد‌.
این فیلمنامه‌نویس با اشاره به برخی اظهارنظرها درباره درخواست مطرح شده گفت: البته بحث‌هایی که درباره این مساله مطرح شده را درک می‌کنم و متوجه هستم که چرا حرف از پروانه نمایش می‌شود‌. همچنین نکته ظریفی که آقای عسگرپور مطرح کرده‌اند را هم درک می‌کنم که؛ بهتر است جشن خود را به فیلم‌های اکران شده محدود کند تا داوران تحت تاثیر آثار تازه‌ای که اکران عمومی نشده‌اند قرار نگیرند، اما نکته اینجاست که در حال حاضر طبق آماری که شنیده‌ام بیش از ۱۲۰ عنوان فیلم اکران نشده داریم که مشکل نمایش ندارند ولی به دلایل مختلف از اکران باز مانده‌اند که ممکن است نخواسته‌اند یا نتوانسته‌اند برای اکران قراردادی ببندند‌.
او ادامه داد: در هرصورت دلیلش هرچه باشد نمی‌توان این نکته را کتمان کرد که این رقم قابل توجه است و به تنهایی از تولیدات یک سال سینمای ایران بیشتر است‌.
توحیدی بیان کرد: به نظرم این منتهای یک کار صنفی است که این آثار سینمایی در معرض دید دیگر همکاران سینمایی قرار گیرند‌. من حتی این نکته را هم مورد توجه قرار می‌دهم که اگر نخواهیم همه فیلم‌های اکران شده و اکران نشده در یک ظرف، داوری شوند، دست‌‌کم می‌توان شرایطی را پیش آورد که امکان نمایش آن‌ها فراهم شود تا لااقل تولیدات جمعی از همکاران ما در جشن صنفی سینما دیده شود‌.
او افزود: بنابراین تاکید می‌کنم از آنجا که در وضعیت ویژه‌ای قرار داریم شاید بد نباشد به این درخواست کانون کارگردانان خانه سینما که مورد توجه کانون فیلمنامه‌نویسان است نیز توجه شود؛ به خصوص اینکه هیات‌رییسه و آکادمی جشن حتما به این مساله توجه می‌کنند که آیین‌نامه این رویداد هنوز نهایی نشده و تا زمانی که آیین‌نامه به‌طور قطع و یقین نهایی تلقی نشود می‌توانیم شرایطی فراهم کنیم تا تمام این فیلم‌ها در جشن خانه سینما حضور داشته باشند تا حتی اگر داوری نمی‌شوند توسط همکاران صنفی سینما دیده شوند‌.
این هنرمند ادامه داد: آن وقت با تکمیل شدن آیین‌نامه می‌توان یک بار برای همیشه تکلیف را روشن کرد که براساس یک توافق همگانی شرایطی برای داوری فیلم‌ها در جشن خانه سینما ملاک قرار داده شود که مورد پذیرش آحاد این نهاد صنفی قرار گیرد‌.
کانون کارگردانان سینمای ایران در نامه‌ای که هنوز رسمی نشده است اما از سوی دست‌اندرکاران جشن تایید شده است از دست‌اندرکاران برگزاری جشن بیستم که به ریاست علی نصیریان است، خواسته‌اند که در آخرین دوره‌ اجرای جشن براساس آیین‌نامه‌ سالانه، شرایط برای داوری فیلم‌هایی که پروانه ساخت گرفته‌ ولی اکران نشده‌اند نیز فراهم شود‌.
تورج منصوری دبیر هیات‌رییسه انجمن عالی هنرها و فنون سینمایی با تایید این خبر به ایسنا گفت که باید این مساله در هیات‌رییسه بررسی شود و هنوز چیزی مشخص نیست‌.
محمدمهدی عسگرپور، مدیرعامل پیشین خانه سینما در این‌باره معتقد است: اینکه فیلم‌های اکران نشده در کنار فیلم‌های دیده شده توسط مردم، در جشن خانه سینما داوری شوند، در واقع اجحاف در حق فیلم‌های اکران عمومی شده است‌.
با این حال مهرداد فرید، رییس انجمن تهیه‌کننده و کارگردانان سینما ضمن حمایت از موضع کانون کارگردانان درباره داوری فیلم‌های دارای مجوز «ساخت» در جشن خانه سینما گفت: این اتفاق سبب می‌شود تا فیلم‌هایی که پشت سد سانسورهای غیرمستقیم سینماداران مانده‌اند، توسط اهالی سینما ارزیابی شوند‌.
شورای مرکزی کانون فیلمنامه‌نویسان هم در نامه‌ای خطاب به علی نصیریان، رییس جشن بیستم خانه سینما نوشته است: «انتظار داریم با توجه به مقام و موقعیت‌تان این فرصت را به فیلم‌ها و فیلمنامه‌های خلق شده بدهید تا حتی اگر شده یک بار برای همکاران‌مان به نمایش درآید و مورد ارزیابی قرار گیرد‌. روا نیست فیلم‌هایی که پروانه ساخت گرفته‌اند و بعضا حتی پروانه نمایش هم دارند، توسط اهالی سینما به فراموشی سپرده شوند‌.»