برقراری مجدد بیمه اهالی فرهنگ

گروه فرهنگ- در روزهای اخیر ماجرای قطع بیمه هنرمندان از سوی سازمان تامین اجتماعی در محافل فرهنگی بسیار خبرساز شده است. ۲۶ شهریورماه بود که مدیرعامل صندوق حمایت از نویسندگان، روزنامه‌نگاران و هنرمندان از قطع خدمات بیمه‌ای سازمان تامین اجتماعی به بیش از ۶۰ هزار خانوار عضو این صندوق به دلیل بدهی این صندوق به تامین اجتماعی خبر داد. مهدی شجاعی، مدیرعامل صندوق در این رابطه گفته بود: به دلیل کسر بودجه شدید دو ساله اخیر صندوق حمایت از نویسندگان، روزنامه‌نگاران و هنرمندان کشور، این صندوق مبالغی را به سازمان تامین اجتماعی بدهکار شده است که منجر شده این سازمان از چندی قبل بدون اطلاع به این صندوق به کارگزاری‌های خود اعلام کند که از ارایه هر نوع خدمات بیمه‌ای به بیمه‌شدگان این صندوق خودداری کند.
این اتفاق که به یکباره شوک عظیمی به اعضای تحت پوشش این سازمان وارد کرده بود با واکنش‌های مختلفی از سوی این افراد مواجه شد. علی معلم، تهیه‌کننده سینمای ایران در گفت‌وگو با ایلنا می‌گوید: علت اصلی به نظر می‌رسد فقط بی‌حواسی و کم‌دقتی دولت به امر بیمه است درحالی‌که یک صندوق مشخص وجود دارد و باید سر زمان مشخص پول بیمه به حساب واریز می‌شده اما این کار صورت نگرفته است. وی ادامه می‌دهد: به نظر می‌رسد برای بسیاری از مسوولان آخرین مساله، بیمه هنرمندان است و انگار برای ارشاد فقط آثار هنرمندان مهم است و خود فرد هنرمند اهمیتی ندارد به همین دلیل بیمه تامین اجتماعی وی نیز اهمیتی ندارد.
فرهاد توحیدی، رییس هیات‌مدیره خانه سینما نیز در این‌باره به ایلنا می‌گوید: این بیمه براساس مصوبات هیات دولت انجام می‌شود و صندوق حمایت از هنرمندان موظف است که به عنوان مجری این بیمه سهم خود را بدهد و هنرمندان نیز سهم خود را جداگانه پرداخت کنند. این روش یعنی اینکه هنرمندان خودشان به صورت خویش‌فرما بیمه شده‌اند و هزینه بیمه خود را خودشان پرداخت می‌کنند. حال نکته دردناک این است که چرا نباید صندوق سهم خود را در سال‌های گذشته پرداخت کند. او البته مشکل پیش‌آمده را ناشی از سوءمدیریت‌های مدیران پیشین می‌داند و می‌گوید: در چهار سال گذشته به دلیل استفاده از مدیران کار نابلد و همچنین بهره نبردن از تجربیات گذشته وضعیت این‌گونه شده است. اگر خوشبینانه هم بخواهیم به این قضیه نگاه کنیم، می‌توانیم بگوییم که در بخش بیمه کارهایی که شده بدون مطالعه بوده است و به همین دلیل امروز پوشش بیمه‌ای بسیار ضعیف است. وی ادامه می‌دهد: در هشت سال گذشته حدود ۷۰۰ میلیارد دلار درآمد نفتی عاید کشور شده اما با حیف و میل بیت‌المال اعتبارات لازم به سرفصل‌ها و جاهایی که باید پرداخت می‌شده داده نشده است و یکی از اولین جاهایی که پول آن حذف شده صندوق حمایت بوده که به بدهکاری این صندوق انجامیده است.
رییس موسسه اداره کتاب نیز که مسوولیت رسیدگی به امورات صنفی نویسندگان را به‌عهده دارد در پاسخ به این سوال که قطع شدن بیمه نویسندگان تا چه حد برای خانه کتاب نگران‌کننده است به ایلنا گفت: نگرانی وجود ندارد زیرا به زودی مشکل حل خواهد شد. به نظر من اتفاقی هم که رخ داده، به دلیل پیچ و خم‌های اداری بوده اما بیمه نویسندگان و هنرمندان آنقدر مساله بااهمیتی هست که ضرورتش منجر به رفع مشکلات از سوی مسوولان شود. وی همچنین معتقد است که تثبیت این بیمه، اتفاق مثبتی است اما گاهی قانون شدن یک رویه چندان هم به صلاح نیست. مثلا اینکه اگر این روند به قانون تبدیل شود، قانون‌گذار سقف بودجه‌ای مشخص را برای بیمه یادشده در نظر می‌گیرد بنابراین احتمال محدودیت در عقد قراردادهای بیمه جدید وجود دارد اما در شرایط کنونی می‌توان اعتبارات را از منابع دیگری نیز تامین کرد.
وی معتقد است قانونی شدن بیمه نویسندگان، هنرمندان و روزنامه‌نگاران که درحال حاضر یک صندوق حمایتی آن را عهده‌داری می‌کند، ممکن است چندان هم به بهبود شرایط کمک نکند.
این صحبت‌ها در حالی است که مدیرعامل سازمان تامین اجتماعی درباره موضوع قطع بیمه نویسندگان، روزنامه‌نگاران و هنرمندان گفته بود: این خبر درست نیست و بیمه این افراد قطع نشده است بلکه به دلیل بدهی صندوق بیمه‌شدگان به سازمان تامین اجتماعی، از پذیرش افراد جدید برای بیمه شدن خودداری شده است. دکتر سیدتقی نوربخش با بیان اینکه نمی‌خواهیم خللی در روند خدمات بیمه‌ای تامین اجتماعی به این صندوق پیش بیاید، ادامه داد: از معاون فنی و درآمد سازمان خواسته‌ام، حداکثر مساعدت را در پذیرش بیمه‌شدگان جدید داشته باشد.
داستان قطع بیمه هنرمندان، نویسندگان و روزنامه‌نگاران اما با اعلام خبر نشست مشترک مدیرعامل صندوق و رییس سازمان تامین اجتماعی، از سوی مهدی شجاعی وارد فاز جدیدی شد. وی با بیان اینکه دلسوزی‌های صندوق برای تامین اعتبار سازمان تامین اجتماعی، کمتر از خود سازمان تامین اجتماعی نیست، گفته بود: دوستان ما در تامین اجتماعی بیشتر از هر کس دیگری آگاه هستند که از نظر شرط و محدودیت سنی که در این زمینه برای بیمه‌شدگان قائل شده‌اند، شرایط به‌گونه‌ای است که اگر حتی یک روز از سن متقاضی بیش از حد مقرر باشد برای همیشه از نعمت بیمه شدن محروم خواهد شد. بنابراین چرا باید وقفه‌ای جبران‌ناپذیر برای اقشار فرهیخته و نخبه کشور ایجاد شود، در حالی که این افراد حق بیمه خود را نیز پرداخت کرده‌اند؟
حالا به نظر می‌رسد پس از برگزاری جلسه مشترک بین رییس صندوق حمایت از هنرمندان و رییس سازمان تامین اجتماعی، پایان خوشی برای این داستان رقم خورده است. مهدی شجاعی با اشاره به نامه وزیر ارشاد به رییس‌جمهور مبنی بر اینکه بدهی صندوق حمایت از نویسندگان، روزنامه‌نگاران و هنرمندان جزو بدهکاری‌های دولت به تامین اجتماعی است و باید تسویه‌حساب شود، گفت: تمامی ۶۰ هزار خانوار اصحاب فرهنگ، هنر و رسانه کشور کما ‌فی‌سابق از خدمات بیمه‌ای بهره‌مند خواهند بود. وی با اعلام برگشت وضعیت بیمه هنرمندان به حالت اولیه گفت: این امر به شکلی است که موانعی که سازمان تامین اجتماعی ایجاد کرده بود، برداشته شد و خدمات‌دهی شعبات تامین اجتماعی سراسر کشور به بیمه‌شدگان صندوق حمایت از نویسندگان، روزنامه‌نگاران و هنرمندان کما‌فی‌سابق ادامه یافت.
صندوق حمایت از هنرمندان، نویسندگان و روزنامه‌نگاران یکی از زیر مجموعه‌های وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی است که در دولت نهم برای ارایه تسهیلات و نیز بیمه تامین اجتماعی هنرمندان راه‌اندازی شد. بر اساس فعالیت‌های انجام‌شده توسط این صندوق، هنرمندان، نویسندگان و روزنامه‌نگاران متعددی با دریافت معرفینامه از یکی معاونت‌های هنری، فرهنگی، مطبوعاتی و سینمایی وزارت ارشاد و ارایه آن به این صندوق و سپس تکمیل پرونده و عضویت در آن از امکان دریافت تسهیلات و نیز بیمه تامین اجتماعی برخوردار می‌شوند. بیمه تامین اجتماعی به طور یکسان شامل همه هنرمندان می‌شود ولی پرداخت تسهیلات مبتنی بر شرایطی است که به طور عمده به سوابق و تحصیلات هنرمندان عضو این صندوق بستگی دارد. تاکنون طبق اعلام رییس این صندوق، ۶۰ هزار خانوار تحت پوشش این صندوق قرار دارند.