برندگان بازار نفت

گروه انرژی- افزایش امیدواری برای تمدید طرح کاهش تولید نفت توسط اوپک و غیر‌اوپک و کاهش نفت مازاد از بازارها، سبب شد در هفته‌های اخیر قیمت نفت‌، روندی افزایشی داشته باشد به طوری که نفت در کانال ۶۰ دلاری در حال خرید و فروش است. همچنین تشدید تنش‌های سیاسی در منطقه خاورمیانه و خلیج فارس نیز موجب رشد قیمت نفت شده است.
در همین حال با وجود اینکه منطق می‌گوید بزرگ‌ترین برندگان افزایش قیمت یک کالا، بزرگ‌ترین تولیدکنندگان آن خواهند بود اما دانستن نام برخی از برندگان افزایش قیمت‌های نفت مایه تعجب خواهد بود.
بر اساس گزارش مدیریت کل اوپک قیمت نفت خام سبک ایران در هفته منتهی به ۱۰ نوامبر (۱۹ آبان‌ماه) با بیش از سه دلار و ۷۸ سنت افزایش به ۶۳ دلار و ۸۲ سنت برای هر بشکه رسید.
میانگین قیمت نفت خام سبک ایران از ابتدای سال ۲۰۱۷ تاکنون ۵۰ دلار و ۷۹ سنت برای هر بشکه بوده است.
قیمت نفت خام سنگین ایران نیز در دوره مورد بررسی دو دلار و ۸۲ سنت برای هر بشکه افزایش یافت و به ۶۰ دلار و ۱۵ سنت برای هر بشکه رسید..
قیمت سبد نفتی اوپک نیز به۶۱ دلار و ۶۶ سنت برای هر بشکه رسید که نسبت به هفته گذشته دو دلار و ۹۴ سنت افزایش یافته است.
قیمت نفت خام شاخص دبلیو.تی.آی در هفته منتهی به ۱۰ نوامبر، ۲ دلار و ۴۵ سنت افزایش یافت و به ۵۷ دلار و پنج سنت برای هر بشکه رسید. در هفته مورد بررسی قیمت نفت خام شاخص برنت سه دلار و ۴۰ سنت‌ افزایش یافته و به ۶۴ دلار و ۲۴ سنت برای هر بشکه رسیده است.
قیمت نفت خام شاخص‌های دوبی و عمان نیز به ترتیب ۶۱ دلار و ۶۷ سنت و ۶۱ دلار و ۷۱ سنت برای هر بشکه بوده است که نسبت به هفته گذشته به ترتیب دو دلار و ۹۰ سنت و سه دلار و یک سنت افزایش نشان می‌دهد.
براساس این گزارش، نفت خام سبک آمریکا نیز با ۰۹/۰ درصد تغییر معادل ۰۵/۰ سنت به قیمت ۵۶ دلار و ۶۴ سنت مورد معامله قرار گرفت. همچنین نفت برنت دریای شمال با تغییر ۰۲/۰ درصد معادل ۰۱/۰ با کاهش قیمت مواجه و در بازار به ارزش ۶۲ دلار و ۷۳ سنت دادوستد شد.
شرکت نومورا در گزارش اخیری اعلام کرد که افزایش قیمت نفت، پنج برنده واضح دارد. این برندگان علاوه بر روسیه و عربستان سعودی شامل مالزی، نیجریه و کلمبیا هستند. این سه برنده آخر در میان بزرگ‌ترین تولیدکنندگان و صادرکنندگان نفت نیستند اما مجموعه‌ای از عوامل شامل وضعیت اقتصاد هر کشور، عوامل غیرمعمول و دامنه واکنش‌های سیاستی در انتخاب این برندگان تعیین‌کننده بوده است.
به عنوان نمونه، مالزی در مارس امسال ۶۶۰ هزار بشکه در روز نفت صادر کرد که در مقایسه با میزان صادرات روسیه در چند سال گذشته، چندان زیاد نبوده است اما به مالزی کمک کرد موقعیت خود را به عنوان یک صادرکننده بزرگ نفت حفظ کند. طبق گزارش نومورا، صادرات نفت ۳/۰ درصد در تولید ناخالص داخلی مالزی سهم داشت که میزان اندکی محسوب می‌شود. با این‌همه صنعت نفت داخلی بین ۲۰ تا ۳۰ درصد در تولید ناخالص داخلی مشارکت دارد. به علاوه مالزیLNG نیز صادر می‌کند که ۶/۲ درصد در تولید ناخالص داخلی سهم دارد. از آنجا که قیمت‌های LNG به بازارهای نفت مرتبط است، هرگونه افزایش قیمت‌ نفت با تاخیر چند‌ماهه به افزایش قیمت‌ LNG منجر می‌شود.
کلمبیا مورد متفاوتی است؛ این کشور از ریزش قیمت نفت در سال ۲۰۱۴ آسیب شدیدی دید و مانند بسیاری از تولیدکنندگان دیگر با کسری بودجه مواجه شد و موفقیت کمتری در برخورد با آن داشت. این کشور ذخایر توسعه‌نیافته زیادی دارد و قیمت‌های بالاتر نفت، آغاز توسعه آنها را ممکن کرده و روند کاهش مستمر تولید نفت در دو سال گذشته را معکوس می‌کند.
این برای هر تولیدکننده نفت دیگری غیرمعمول نیست اما کلمبیا مشکلات بیشتری شامل کاهش ذخایر نفت و عدم اکتشافات جدید از سال ۱۹۹۲ دارد. زمانی که قیمت‌ها پایین بود، اکتشاف‌گران تمایل داشتند سرمایه‌گذاری‌های بسیار گزینشی انجام دهند اما اکنون برنت بالای ۶۰ دلار در هر بشکه معامله می‌شود. کلمبیا این فرصت را دارد تا سرمایه‌گذاری‌های جدید را در ذخایر نفت خود جذب کند که بخش قابل بهره‌برداری آنها در پایان سال گذشته ۶۷۳/۱ میلیارد بشکه برآورد شد.
اما نیجریه، زمانی که اوپک سال گذشته به منظور حمایت از افزایش قیمت‌ها برای اعضای خود سهمیه تولید معین کرد، از مشارکت در محدودیت تولید معاف شد و اکنون که قیمت‌ها افزایش یافته است، نیجریه احتمالا به توافق کاهش تولید ملحق می‌شود که اکثر ناظران صنعت انتظار دارند تا پایان سال ۲۰۱۸ تمدید شود.
نیجریه ماه گذشته ۷۳۸/۱ میلیون بشکه در روز نفت تولید کرد. رقم مذکور نزدیک به سطح ۸/۱ میلیون بشکه در روز است که این کشور برای ثابت نگه داشتن تولید خود هدف‌گذاری کرده است.
اکنون عمده تولید نفت نیجریه در منطقه نیجر دلتا، به خارج صادر می‌شود. این کشور دومین صادرکننده بزرگ نفت آفریقا پس از آنگولاست اما با چالش‌هایی روبه‌رو شده که اصلی‌ترین آنها هزینه‌های بسیار بالای تولید است و دولت موفق نشده کاهش قابل توجهی در آنها انجام دهد. به همین دلیل نیجریه برنده واضح افزایش اخیر قیمت‌‌ نفت است زیرا مانند همه تولیدکنندگان پرهزینه، رشد تولیدش به دلیل قیمت‌های پایین متوقف شده بود. بر اساس گزارش اویل‌پرایس، در میان بازندگان، واردکنندگان هستند که با افزایش هزینه واردات‌شان روبه‌رو شده‌اند.