بریتانیا در تله برگزیت

نمایندگان مجلس عوام بریتانیا شامگاه سه‌شنبه گذشته با اختلاف ۱۴۹ رای، بار دیگر با طرح برگزیت ترزا می برای چگونگی خروج از اتحادیه اروپا مخالفت کردند. در این رای‌گیری ۳۹۱ نماینده مجلس عوام به توافق اصلاح شده برگزیت رای منفی دادند. این در حالی است که تنها ۲۴۲ نماینده به توافق مورد نخست‌وزیر بریتانیا رای مثبت دادند.
با رای منفی سه‌شنبه‌شب به توافق برگزیت، پنجمین اقتصاد بزرگ دنیا اکنون باید بین خروج بدون توافق از اتحادیه اروپا یا تعویق برگزیت یا برگزاری انتخابات سراسری یا برگزاری همه‌پرسی مجدد درباره برگزیت انتخاب کند. این در حالی است که ممکن است ترزا می تصمیم بگیرد برای سومین بار برگزیت را در مجلس عوام این کشور به رای بگذارد. دولت بریتانیا و اتحادیه اروپا احتمال مذاکرات بیشتر برای اصلاح مجدد توافق برگزیت را رد کرده‌اند. گفتنی است دیروز هم پارلمان بریتانیا، با خروج بدون توافق این کشور از اتحادیه اروپا مخالفت کرد و حال ترزا می، به دنبال تعویق در خروج است.
پس از شکست دوباره نخست‌وزیر بریتانیا در کسب توافق اکثریت نمایندگان پارلمان این کشور، تصمیم‌گیری بر سر گام‌های بعدی مربوط به برگزیت برعهده پارلمان خواهد بود. احتمال به تعویق افتادن مهلت برگزیت افزایش یافته است.
ترزا می دومین شکست سنگین خود را در روند برگزیت تجربه کرد. او همه تلاش خود را به کار گرفته بود تا نمایندگان پارلمان را به موافقت با قرارداد برگزیت مجاب کند؛ تلاشی که برای دومین بار ناکام ماند. او حتی گفته بود: هر گاه این توافق مورد پذیرش قرار نگیرد، آنگاه این امکان وجود دارد که برگزیت از موضوعیت بیفتد. ترزا می پیش از رای‌گیری حتی گفته بود: مطمئن هستم که ما در مذاکرات با اتحادیه اروپا بر سر قرارداد برگزیت به بهترین تغییرات در متن قرارداد دست یافته‌ایم، اما هیچ کدام از این اظهارات، نمایندگان پارلمان بریتانیا را متقاعد نکرد. گفتنی است پس از رای منفی مجلس بریتانیا به برنامه پیشنهادی دولت این کشور برای خروج از اتحادیه اروپا، ارزش دلار در برابر پوند تقویت شد.
ترزا می‌ شامگاه سه‌شنبه گذشته با صدایی گرفته و خش‌دار اظهار کرد‌ همچنان معتقد است که خروج با توافق از اتحادیه اروپا بهترین گزینه است و توافقی که آذرماه گذشته به تایید شورای اروپا رساند بهترین و تنها توافق ممکن است. نخست‌وزیر بریتانیا به کنایه اظهار کرد: پارلمان باید به این پرسش پاسخ دهد که آیا می‌خواهد برگزیت را متوقف کند. همه‌‌پرسی مجدد برگزار کند یا می‌خواهد با توافقی غیر از توافق موجود، اتحادیه اروپا را ترک کند؟ او در حالی‌که از بن‌بست کنونی برگزیت شانه خالی می‌کرد، اضافه کرد: اینک نمایندگان مجلس به لطف این رای، باید به سوالات اتحادیه اروپا پاسخ دهند.
جرمی کوربین و تجدید انتخابات
بسیاری از نمایندگان حزب محافظه‌کار بریتانیا و همچنین حزب پروتستان‌های ایرلند شمالیDUP به قرارداد تجدید نظر شده برگزیت نیز رای منفی دادند. جرمی کوربین، رهبر حزب کارگر بریتانیا پس از شکست مجدد ترزا می در پارلمان این کشور، خواستار برگزاری پیش از موعد انتخابات شد. بر اساس برنامه سه مرحله‌ای ترزا می، تصمیم‌گیری بر سر گام‌های بعدی کاملا برعهده پارلمان بریتانیا خواهد بود.
در همین حال جرمی کوربین، رهبر حزب اصلی مخالف دولت بریتانیا تصریح کرد که توافق نخست‌وزیر مرده و حمایت پارلمان را ندارد. او اظهار کرد که نخست‌وزیر نمی‌تواند با وقت‌کشی و ترساندن پارلمان به خروج بی‌توافق از اتحادیه اروپا، نظر خود را به تایید برساند. او هشدار داد شاید اکنون زمان آن رسیده که انتخابات پارلمانی برگزار شود و مردم درباره آینده دولت و برگزیت تصمیم‌گیری کنند.
همزمان سخنگوی دونالد تاسک، رییس شورای اروپا اظهار کرد که اتحادیه اروپا تمام اقدامات لازم برای رسیدن به توافق با بریتانیا را انجام داده است. او با اشاره به ضمانت‌هایی که اتحادیه اروپا در ماه‌های دسامبر، ژانویه و نهایتا دوشنبه گذشته ارائه داده، رسیدن به راه‌حل را دشوار خواند و افزود: اگر راه‌حلی برای خروج از بن‌بست کنونی وجود دارد باید در لندن جست‌وجو شود.
این سخنگو همچنین با اشاره به ۱۶ روز زمان باقی‌مانده به مهلت خروج بریتانیا از اتحادیه اروپا تصریح کرد که نتیجه این رای‌گیری شانس برگزیت بی‌توافق را افزایش می‌دهد. میشل بارنیه مذاکره‌کننده ارشد برگزیت از سوی اتحادیه اروپا هم در واکنش به نتیجه رای‌گیری اظهار کرد که آماده‌سازی برای برگزیت بی‌توافق بیش از گذشته حائز اهمیت به نظر می‌رسد.
تمدید مهلت خروج
پارلمان بریتانیا به احتمال زیاد به تعویق مهلت خروج بریتانیا از اتحادیه اروپا رای خواهد داد. بر اساس قرار تعیین شده، بریتانیا باید روز ۲۹ مارس از اتحادیه اروپا خارج شود. در صورت آنکه پارلمان بریتانیا به تمدید مهلت خروج این کشور از اتحادیه اروپا رای دهد، آنگاه باید اتحادیه اروپا نیز با این درخواست موافقت کند.
امانوئل ماکرون و آنگلا مرکل پیش از این از آمادگی اتحادیه اروپا برای پذیرش تمدید مهلت خروج بریتانیا سخن گفته بودند، اما اتحادیه اروپا نیز شروطی برای تمدید دارد. اتحادیه اروپا رسما خواسته بریتانیا برای تمدید مهلت خروج، برنامه‌ای مشخص به اتحادیه اروپا ارائه کند. اتحادیه اروپا اعلام کرده که تمدید مهلت خروج بریتانیا حداکثر تا اوایل ماه ژوئیه خواهد بود، یعنی تا زمان آغاز کار پارلمان جدید در اروپا.
افزون بر آن بریتانیا باید بگوید برای حل چالش برگزیت ظرف این سه ماه چه برنامه‌ای دارد. آیا انتخابات تجدید خواهد شد؟ آیا همه‌پرسی جدیدی درباره خروج بریتانیا از اتحادیه اروپا برگزار می‌شود؟ یا چه برنامه‌ای برای حل معضل اصلی برگزیت، یعنی موضوع مرزی بین ایرلند شمالی و جمهوری ایرلند در دستور کار پارلمان بریتانیا قرار خواهد داشت.
دولت بریتانیا هنوز راه‌حل مشخصی برای خروج از بن‌بست کنونی ارائه نکرده. به نظر نمی‌رسد ترزا می قصد کناره‌گیری از قدرت را داشته باشد و همچنان می‌خواهد به نبرد خود برای رسیدن به توافقی که در آن رضایت پارلمان و اتحادیه اروپا دیده شود، ادامه دهد.
با توجه به برگزاری اجلاس هفته آینده سران اروپا در بروکسل، نخست‌وزیر بریتانیا امیدوار است از طریق ملاقات با رهبران اروپا امتیازهای بیشتری کسب کند. هرچند ژان کلود یانکر، رییس کمیسیون اروپا گفته بریتانیا شانس دیگری برای کسب امتیاز از اتحادیه اروپا ندارد و عملا این مسیر منتفی است.
اگر پارلمان بریتانیا به تعویق برگزیت رای دهد و اتحادیه اروپا با آن موافقت کند، ترزا می چند ماه دیگر هم فرصت خواهد داشت تا شانس خود را برای خروج از بن‌بست کنونی امتحان کند و کشورش را با دستیابی به توافق از اتحادیه اروپا خارج کند. ‌در غیر این صورت او چاره‌ای جز تن دادن به برگزاری انتخابات پارلمانی‌ یا همه‌‌پرسی مجدد خروج از اتحادیه اروپا نخواهد داشت. این تحولات در کنار پشیمانی مردم بریتانیا از برگزیت و گرایش افکار عمومی به ادامه عضویت در اتحادیه اروپا، می‌تواند به توقف برگزیت و بروز هرج‌ومرج در کشور دامن بزند.
از طرفی وزیر خارجه سابق بریتانیا دیروز در پی رای منفی پارلمان این کشور برای دومین بار به توافق برگزیت پیشنهادی از سوی ترزا می‌، پیش‌بینی کرد بریتانیا بعد از رسیدن به یک توافق دقیقه نودی در ۲۹ مارس از اتحادیه اروپا خارج می‌شود.
بوریس جانسون پیش‌بینی کرد‌ بریتانیا روز ۲۹ مارس، روز قبل از موعد تعیین شده برای خروجش از اتحادیه اروپا، «در دقیقه ۹۰» در نهایت با توافقی برای خروج از اتحادیه اروپا موافقت کرده و این اتحادیه را ترک خواهد کرد. جانسون گفت: احتمال دارد پارلمان به صورت نمادین با رای خود بگوید که خواهان یک برگزیت بدون توافق نیست، اما اتفاقی که می‌افتد این است که طبق قانون، بریتانیا ۲۹ مارس از اتحادیه اروپا خارج خواهد شد چرا که این چیزی است که در قانون قید شده است.