بزرگنمایی می‌شود

گروه انرژی- قائم مقام انجمن کارفرمایی صنعت پتروشیمی می‌گوید: برای افزایش ظرفیت تولید پتروشیمی مطابق با برنامه هفتم توسعه آمده نیاز به ۳۵ میلیارد دلار سرمایه داریم.
این روزها لایحه برنامه هفتم توسعه در مجلس در حال بررسی است. برنامه‌ای که بنا به گفته داود منظور رییس سازمان برنامه و بودجه تغییراتی که مجلس در آن اعمال کرده، بار مالی سنگینی را بر دوش دولت گذاشته است.
بخش انرژی یکی از مهم‌ترین بخش‌های لایحه برنامه هفتم است. درفصل انرژی این لایحه رشد بخش نفت ۹ درصد پیش‌بینی شده است. همچنین پیش‌بینی شده که در حوزه انرژی ظرفیت تولید نفت خام به چهار میلیون و ۴۵۰ هزار بشکه برسد که این به معنای افزایش تولید روزانه ۴۷۰ هزار بشکه و افزایش تولید ۷۴ هزار بشکه میعانات گازی است.
براساس آنچه در این برنامه توسعه‌ای آمده ظرفیت تولید محصولات پتروشیمی هم باید تا پایان این برنامه به سالانه ۵/۱۳۱ میلیون تن برسد که نسبت به ظرفیت تولید حدود ۹۲ میلیون تنی کنونی نزدیک به ۴۳ درصد افزایش خواهد داشت.افزون‌ بر این با برنامه‌ریزی انجام‌شده به‌منظور اجرای طرح‌های تولید پروپیلن و زنجیره آن به‌عنوان محصولی راهبردی در صنایع پایین‌دستی، ظرفیت تولید پروپیلن و زنجیره آن نیز در انتهای برنامه هفتم توسعه به ۶/۱۱ میلیون تن می‌رسد.
هم‌اکنون ظرفیت تولید پروپیلن در صنعت پتروشیمی حدود یک میلیون تن در سال است و کل پروپیلن تولیدی در صنعت پتروشیمی در واحدهای پایین‌دست آن مصرف می‌شود، اما مقدار نیاز واحدهای مصرف‌کننده پروپیلن در ظرفیت اسمی بیش از ظرفیت تولید یک میلیون تنی این محصول در صنعت پتروشیمی است.
محصول متانول نیز از جمله محصولات پتروشیمی است که در سال‌های پیش ظرفیت‌سازی بالایی برای تولید آن در کشور انجام شده است و اکنون بیشتر این محصول صادر می‌شود که با تکمیل زنجیره این محصول، ارزش‌افزوده بسیار بالاتری در کشور ایجاد خواهد شد. بدین منظور، تا پایان برنامه هفتم توسعه ظرفیت تولید پایین‌دستی زنجیره متانول به سالانه ۷/۰ میلیون تن افزایش می‌یابد.از طرفی تا پایان برنامه هفتم توسعه، ظرفیت تولید پایین‌دستی زنجیره اتیلن به ۹/۱۱ میلیون تن و ظرفیت تولید پایین‌دستی زنجیره آروماتیک به ۳ میلیون تن خواهد رسید.
پتروشیمی چقدر منابع می‌خواهد؟
رشد حدود ۴۳ درصدی ظرفیت تولید پتروشیمی در شرایطی هدف‌گذاری شده که صنعت پتروشیمی روزهای سختی را سپری می‌کند. در تابستان به دلیل کمبود برق تعطیل می‌شود و در زمستان نبود خوراک چالش اصلی آن می‌شود. حتی در صورتی که چشم را روی ناترازی‌های انرژی ببندیم چنین افزایش ظرفیتی به حجم زیادی سرمایه‌گذاری نیاز دارد.فریبرز کریمایی قائم‌مقام انجمن کارفرمایی صنعت پتروشیمی در این رابطه به خبرگزاری بازار گفته است: رسیدن به چنین رشدی در حوزه پتروشیمی به حدود ۳۰ الی ۳۵ میلیارد دلار سرمایه نیاز دارد که در شرایط تحریمی عدد بالایی است.او گفت: نمی‌گویم رسیدن به ظرفیت تولید بیش از ۱۳۰ میلیون تن شدنی نیست، اما کار بسیار سختی بوده و نیازمند تغییرات متعددی در حوزه سیاستگذاری و بهبود فضای کسب‌و‌کار است. به عبارت دیگر حاکمیت باید این اطمینان را به بخش خصوصی و سرمایه‌گذار بدهد که همه چیز در اقتصاد پیش‌بینی‌پذیر است. حال آنکه در حوزه اقتصاد به خصوص پتروشیمی پیش‌بینی‌پذیری از بین رفته و هر روز شاهد تصویب قوانین متعددی هستیم.
این فعال صنعت پتروشیمی با بیان اینکه جذب سرمایه‌گذار یکسری الزاماتی دارد، ادامه داد: متاسفانه با وجود شرایط بحرانی کشور بعضا قوانینی که در کشور به تصویب می‌رسد ضدسرمایه‌گذاری است. به عنوان مثال طی ۳۰ سال گذشته مدام به دنبال تشویق صادرات بوده و حتی برای آن جایزه در نظر می‌گرفتیم، اما حالا به دنبال گرفتن مالیات و عوارض از این بخش هستیم.او با بیان اینکه آنهایی که با حذف معافیت‌های مالیاتی به نوعی تنبیه شدند سهمی حدود ۶۰ درصدی از صادرات غیر‌نفتی را به عهده داشتند، می‌گوید: در بسیاری از محصولات پتروشیمی مقدار تولید مازاد بر نیاز داخل بوده و با نیت صادرات انجام می‌شود. به عبارت دیگر هرگونه سیاستگذاری اشتباه در زمینه صادرات، تولید در این صنعت را می‌تواند با چالش مواجه کند.کریمایی ضمن هشدار به عواقب خطرناک سیاست‌های تنبیهی دولت در حوزه صادرات غیر‌نفتی به خصوص در زمینه جذب سرمایه‌گذار به خصوص در حوزه بالادست ادامه داد: معافیت‌های صادراتی در برنامه‌های قبلی توسعه‌ای به قانون احکام دائمی تبدیل شد. این نشان می‌دهد حمایت از توسعه صادرات برای رشد اقتصادی اظهرمن‌الشمس است، اما در لوایح بودجه دو سال گذشته و برنامه هفتم توسعه شاهد هستیم که این روند برگشته و به جای تشویق صادرات را تنبیه می‌کنیم.محصول قابل فروش پتروشیمی؛ حداکثر ۵۰ میلیون تن
در حال حاضر ظرفیت تولید در کشور حدود ۹۲ میلیون تن اعلام می‌شود، اما فعالان صنعت پتروشیمی رقم واقعی تولید را خیلی کمتر از این حرف‌ها می‌دانند.کریمایی قائم‌مقام انجمن کارفرمایی صنعت پتروشیمی می‌گوید: تمام آنچه تحت عنوان ظرفیت تولید اعلام می‌شود، محصول قابل فروش نیست، چراکه بخشی از تولیدات در مجتمع‌های پتروشیمی انجام می‌شود و برای تولید محصولی دیگر مصرف می‌شود. به عنوان مثال گاز را به آمونیاک تبدیل می‌کنیم و بعد این آمونیاک را در فرآیندی دیگر به اوره تبدیل می‌کنیم، اما در آمارهای ظرفیت تولید آمونیاک و اوره هر دو محاسبه می‌شود.او گفت به عبارت دیگر حدود ۵۰ تا ۵۵ درصد ظرفیت ۹۲ میلیون تنی تولید قابل فروش است.به گفته قائم‌مقام انجمن کارفرمایی انجمن پتروشیمی، براساس هدف‌گذاری‌های قبلی قرار بوده در ۱۴۰۴ ظرفیت تولید محصولات پتروشیمی به ۱۳۰ میلیون تن برسد. این در حالی است که ظرفیت تولید ما در سال گذشته یعنی ۱۴۰۱ به حدود ۹۲ میلیون تن اعلام شده است.