بلوف تحریمی ترامپ

«جهان صنعت»- در حالی که تقریبا کمتر مقوله‌ای را در ایران می‌توان یافت که مشمول تحریم آمریکا واقع نشده باشد ترامپ مجددا از تحریم‌های جدید علیه ایران از امروز خبر داد. این در حالی است که وزارت خزانه‌داری آمریکا که مسوولیت اعلام تحریم‌ها را دارد، هیچ‌گونه تحریم جدیدی اعلام نکرده است و این ناآگاهی رییس‌جمهوری آمریکا از جزئیات مسائل و اقداماتی که دولتش انجام می‌دهد حتی می‌تواند بلوفی باشد تا ایران را مجبور به مذاکره کند. درست همانند رفتارش نسبت به سقوط پهپاد آمریکایی که یک‌بار از ایران تشکر می‌کند و یک‌بار از حمله محدود به تهران خبر می‌دهد.
اکنون ترامپ با انتشار پیامی در حساب کاربری خود در توئیتر نوشت که تحریم‌های شدیدتری علیه ایران اعمال می‌شود. وی ساعاتی پیش از اینکه از دور جدید تحریم‌ها علیه ایران بگوید، گزافه‌گویی کرد و گفته بود که اگر ایران از دستیابی به سلاح اتمی دست بردارد، دوستان خوبی خواهند شد. رییس‌جمهور آمریکا نوشت: ایران نمی‌تواند در چارچوب برنامه وحشتناک اوباما، سلاح اتمی داشته باشد. آنها چندین سال است که به برنامه اتمی خود ادامه می‌دهند و این قابل قبول نیست. ترامپ افزود: ما از روز دوشنبه تحریم‌های بیشتری علیه ایران اعمال می‌کنیم. من منتظر روزی هستم که تحریم‌ها از ایران برداشته شود و آنها دوباره متولد شوند و با رفاه زندگی کنند؛ هرچه زودتر، بهتر!
این سخنان متناقض مرد اول آمریکاست که در برابر فشار به ایران ناکام مانده و حالا به هر نحوی خودش را به درب و دیوار می‌زند تا تهران را وادار به گفت‌وگو کند.
اما تضاد گفتاری و رفتاری ساکنان کاخ سفید در برابر ایران، تنها مختص به این روزها که درگیری تهران و واشنگتن به اوج خود رسیده، نمی‌شود. این رویه در سیاست کابینه ترامپ مسبوق به سابقه است. درواقع این رویکرد در زمان اتخاذ تحریم‌های اقتصادی از دولتمردان آمریکا دیده شده. ترامپ و دولتش پس از خروج از برجام و بازگشت تحریم‌ها علیه ایران، مدعی شده بودند که این تحریم‌های گسترده علیه ایران، تنها بر مقامات و برخی نهادها اثرگذار است. اما دیدیم که تحریم‌های دارویی و غذایی علیه ایران‌ به صورت مستقیم بر زندگی مردم ایران تاثیر گذاشت و آنچه ‌از طرف واشنگتن اعمال شد بر دوش مردم ایران بیش از مسوولان سنگینی کرد.
تحریم‌های یکجانبه علیه صنعت پتروشیمی کشورمان نیز در حالی از سوی آمریکا اعلام شده بود که قبل از آن کاخ سفید اعلام کرد که آمادگی مذاکره بدون شرط با ایران را دارد اما این تحریم‌‌ها بیش از پیش ثابت کرد که آنها در گفتارشان برای مذاکره با ایران صداقت ندارند، زیرا از یک طرف پیشنهاد مذاکره می‌دهند و از طرف دیگر شدیدترین تحریم‌ها را اعمال می‌کنند و این همان تناقض کلامی اعضای کاخ سفید است که تا به حال به وفور دیده شده است و البته تنها مختص به رییس‌جمهور این کشور نیست.
وزیر خارجه آمریکا نیز در پی تنش‌های بالاگرفته میان واشنگتن و تهران پس از سرنگونی پهپاد جاسوسی آمریکا توسط سپاه پاسداران ایران، مواضع کشورش را با تکرار ادعاهایی علیه ایران مطرح کرد و سخنانی متناقض گفت. مایک پمپئو در بیانیه‌ای نوشت: مقامات ایران می‌دانند که حقیقت چیز خطرناکی است. مهم است که اطلاعات موجود را اصلاح کنیم. پمپئو در واکنش به خبر رویترز که مدعی شده بود آمریکا از طریق عمان پیامی را به ایران منتقل کرده بود گفت: اول از همه اینکه رییس‌جمهور ترامپ پیامی از طریق عمان برای درخواست مذاکره به ایران نفرستاد. ما موضع خودمان را به طور ساده و قابل فهمی بیان کرده‌ایم.
وی با بیان این که ما هر وقت که زمانش برسد آماده تعامل هستیم. حکومت ایران دیپلماسی تاریخی اخیر آبه، نخست‌وزیر ژاپنی را رد کرد، ادعا کرد که ایران به یک نفتکش ژاپنی در دریای عمان حمله و یک هواپیمای در حال عملیات در حریم هوایی بین‌المللی را سرنگون کرد.
وی در ادامه با تاکید بر کاربرد دیپلماسی در تعامل با آمریکا که در عین ادعا و اقدامات متناقض آنها علیه ایران مطرح می‌شود، گفت: «وقتی که حکومت ایران تصمیم بگیرد از خشونت چشم بپوشد و با دیپلماسی ما از طریق دیپلماسی مواجه شود، می‌داند که چطور به ما دسترسی پیدا کند. تا آن موقع به انزوا کشیدن دیپلماتیک و کارزار فشار اقتصادی علیه این حکومت شدت خواهد یافت.»
این دیپلمات ارشد آمریکایی با تکرار ادعاهایی علیه ایران افزود که آمریکا حامی صلح و ثبات در منطقه است. اتخاذ تصمیمات ما برای پاسخ به آنچه «حملات نابخردانه ایران» می‌خواند در جهت جلوگیری از ایران برای دستیابی به تسلیحات هسته‌ای، سامانه‌های ناقل این تسلیحات و همچنین برای جلوگیری از تهدید آمریکایی‌ها و منافع آمریکایی در سراسر جهان توسط بزرگ‌ترین کشور حامی تروریسم انجام شده است. مقامات ایران می‌دانند که این حقیقت است و به همین دلیل به خشونت و اکاذیب متوسل می‌شوند. ما به گفتن حقیقت ادامه خواهیم داد.»
البته با وجود مواضع پمپئو باید تاکید داشت که آمریکا به دنبال جنگ با ایران نیست اما در عین حال سخن‌شان مبنی بر مذاکره آن هم بدون پیش‌شرط نیز بیهوده است چرا که ایران معتقد است که آمریکا باید شروط تهران را برای مذاکره بپذیرد و آن برگشت به توافق هسته‌ای توسط واشنگتن و رفع تحریم‌ها علیه ایران است.
لذا می‌توان گفت که یکی از اهداف آمریکایی‌ها در اعمال تحریم جدید تنها ایجاد جنگ روانی است. اما معنای اعلام تحریم‌های جدید علیه ایران این است که از یک سو تهدید به گزینه نظامی علیه ایران کارساز نبوده و از سوی دیگر همچنان گزینه تحریم اقتصادی تنها راه‌حلی است که به ذهن ترامپ می‌رسد.
در حالی که ترامپ در سایه مقابله جدی ایران با جاسوسی هوایی شبانه‌اش، تاکید مسوولان ایرانی را در این خصوص جدی گرفت که مرزهای ایران خط قرمز کشور است و هر آنچه این خطوط قرمز را تهدید کند مشمول مقابله قرار خواهد گرفت اما با سکوت در مقابل ماجرای پهپاد و توجیه آن در واقع کوشید تا از خود و حکومتش چهره‌ای صلح‌طلب به جهانیان معرفی کند و در سایه این مانور تبلیغاتی مسیر غیر‌قانونی تشدید تحریم‌های اقتصادی با هدف به تسلیم واداشتن ایران را تکمیل کند. ترامپ با وجود گذشت بیش از یک سال از بازگرداندن تحریم‌ها علیه ایران همچنان امیدوار به این سیاست است.
سفر پی در پی مقامات اروپایی به تهران در روزهای نه چندان زیاد باقیمانده از ۶۰ روز فرصت داده شده به اروپاییان، مواجهه با سرزنش‌های بین‌المللی در خصوص اقدام غیر‌قانونی‌اش در اعزام پهپاد جاسوسی به ایران، تشدید محکومیت اقدامات تحریمی کشورش علیه ایران در افکار عمومی و بالاخره استقبال کشورهایی نظیر چین و روسیه از مواضع ایران حکایت از بروز شکافی عظیم در اجماعی دارد که ترامپ درصدد تحقق آن علیه ایران بود. در چنین شرایطی بدیهی است که بر میزان عصبانیت ترامپ افزوده شود و تنها راه باقیمانده فراروی خود یعنی تشدید تحریم علیه ایران را حداقل با هدفی تبلیغاتی توسعه دهد هر چند هیچ فضایی برای اعمال تحریم جدید باقی نمانده باشد.
این بار نیز آمریکا می‌خواهد با زیر فشار قرار دادن‌، مقامات تهران را وادار به مذاکره طبق میل خود کند چرا که ایران به پیشنهاد مذاکره روی خوش نشان نداد و آن را دروغی بزرگ دانست و حالا واشنگتن با تحریم جدید به دنبال تنش بیشتر و مجاب کردن تهران برای پذیرش مذاکره است. این در حالی است که تاکنون سیاست خصمانه واشنگتن علیه ایران جواب نداده چرا که حاکمیت کشور تنها راه مقاومت در برابر زیاده‌خواهی‌های آمریکا را اقتصاد مقاومتی و توجه به ارکان اقتصادی داخلی کشور می‌داند.
از طرفی به نظر می‌رسد هنوز هم شکاف در دولت ترامپ میان مقاماتی که طرفدار محدودیت‌های سخت درباره صف‌آرایی نظامی جدید هستند و کسانی که جبهه‌ای افراطی داشته و معتقدند آمریکا باید برای نبردی گسترده‌تر با ایران آماده شود، وجود دارد. ترامپ از سمت دموکرات‌ها و کنگره تحت فشار برای بازگشت به برجام است‌ و اگر احساس کند بازگشت او به برجام به انتخاب دوباره ریاست‌جمهوری‌اش می‌تواند کمک کند شاید به این معاهده برگردد. این در حالی است که تیم جنگ‌طلبش در توافقی با صهیونیست ساز جنگ را در گوش ترامپ کوک می‌کنند. باید دید ترامپ و تیم جنگ‌طلبش تا کجا پیش می‌روند. فعلا نمی‌توان نسبت به مواضع متناقض او اعتماد کرد. تنها می‌توان رییس‌جمهور آمریکا را به دروغگوی توئیتری لقب داد.
انتقاد سندرز از سیاست‎های ترامپ در قبال ایران
البته سیاست‌های رییس‌جمهور آمریکا در قبال ایران مورد انتقاد خیلی از مقامات این کشور است. ‌برنی سندرز‌ راهبرد دونالد ترامپ را به فردی تشبیه کرده که ابتدا در یک سبد پر از کاغذ آتش می‌اندازد و سپس سعی دارد آتش را خاموش کند.
سندرز که با شبکه خبری «سی‌بی‌اس» مصاحبه کرده، می‎گوید: دونالد ترامپ به ایجاد تنش‌ها در خاورمیانه کمک و اکنون حمله را متوقف کرده است. نامزد دموکرات انتخابات ۲۰۲۰ آمریکا در بخش دیگری تصمیم ترامپ مبنی بر به گفته وی منصرف شدن از اقدام محدود به ایران را تلاش برای کسب اعتبار از سوی رییس‌جمهور آمریکا دانست. سندرز می‎گوید: کاستن از تنش‌ها ارتباطی مستقیم با کسب اعتبار برای رییس‌جمهور آمریکا دارد به خصوص در تنشی که خود به ایجاد آن کمک کرده است. نامزد دموکرات انتخابات آمریکا طی سال‎های اخیر همواره سیاست‎های دولت این کشور به ریاست دونالد ترامپ را در سطح داخلی و خارجی شکست خورده توصیف کرده است.
واکنش سخنگوی امور خارجه
اما سید عباس موسوی در واکنش به پیام ترامپ که یکشنبه شب در شبکه اجتماعی نوشته بود که دوشنبه تحریم‌های جدیدی علیه ایران اعمال می‌کند، گفت: دولت آمریکا انواع تحریم‌ها از افراد، شرکت‌ها، تروریسم و جنگ اقتصادی را علیه ایران به‌کار برده و مگر تحریمی مانده است که دولت آمریکا علیه ایران انجام نداده باشد؟
وی افزود: اگر واقع بینانه نگاه کنیم این تحریم‌ها تنها جنبه تبلیغی برای آنها دارد.
موسوی گفت: الان ۴۰ سال است که آنها ما را تحریم می‌کنند و ما ۴۰ سال است که در مقابل آنها مقاومت می‌کنیم.
سخنگوی وزارت امور خارجه با تاکید بر اینکه من نمی‌دانم چه تحریمی مانده است که بخواهند اعمال کنند با طعنه گفت: بگذارید آنها به تحریم‌های خودشان ادامه دهند تا ببینیم چه اتفاقی می‌افتد!