بندبازی بریتانیا روی طناب برگزیت

فاطمه رحیمی
شاید روزی که دیوید کامرون، نخست‌وزیر وقت بریتانیا زمزمه‌های خروج این کشور را از اتحادیه اروپا به گوش مردم می‌رساند، هرگز در بدترین کابوس‌هایش هم بریتانیای کبیر را اینچنین دستخوش بحران‌های اقتصادی و سیاسی تصور نمی‌کرد.
روزهای بحرانی اقتصاد برای بریتانیا از همان رفراندوم ژوئن ۲۰۱۶ آغاز شد و از روزی که مردم این کشور برای داشتن آینده اقتصادی بهتر و استقلال از اتحادیه اروپا به برگزیت رای دادند تا به امروز دست از گریبان این کشور برنداشته است؛ استعفاهای دومینووار نخست‌وزیران یکی پس از دیگری به دلیل سقوط اقتصادی این کشور!
گویی سرنوشت انگلیس از ژوئن ۲۰۱۶ تا به امروز دستخوش طوفانی شد که هنوز هم آثار مخرب آن بر پیکر بریتانیای کبیر که حال سودای استقلال در سر می‌پروراند، قابل مشاهده است.
پس از استعفای دیوید کامرون، ترزا می ‌سکاندار نخست‌وزیری این کشور شد و پس از کش‌وقوس‌های فراوان با مجلس عوام این کشور در ۲۰۱۹ او نیز از سمت خود کناره‌گیری کرد و مسند نخست‌وزیری را به بوریس جانسون داد؛ کسی که با روی کار آمدنش سیاست و اقتصاد بریتانیا با چالش‌های روز‌افزونی مواجه شد.
دوران نخست‌وزیری بوریس جانسون از آغاز تا پایان دستاوردی جز بدنامی نداشت؛ از نقض مقررات مربوط به قرنطینه کرونا گرفته تا اتهام‌های غیراخلاقی اعضای دولت. دو سال و نیم فعالیت بوریس جانسون در این مسوولیت با یک رشته رسوایی همراه بود. در دوران جانسون، خروج رسمی بریتانیا از اتحادیه اروپا رقم خورد. درباره ریشه‌یابی علل کناره‌گیری بوریس جانسون باید به بروز جنگ روسیه و اوکراین و به دنبال آن بحران فراگیر انرژی و هزینه سرسام‌آور مواد غذایی در جهان نیز اشاره کرد. نارضایتی مردم در پی افزایش هزینه‌های زندگی و بحران سوخت در این کشور منجر به اعتصاب‌های سراسری گسترده کامیون‌داران و جایگاه‌های سوخت در این کشور شد تا جایی که اقتصاد بریتانیا روزبه‌روز کوچک‌تر شد و تورم به درجه‌ای رسید که این کشور با بزرگ‌ترین کاهش استانداردهای زندگی نسبت به دهه ۱۹۵۰ مواجه شد. تمام این عوامل باعث شد که او سرانجام در ژوئیه ۲۰۲۲ پس از شورش دسته‌جمعی وزرای دولت از سمت خود برکنار شود.
پس از بوریس جانسون نوبت به لیز تراس وزیر خارجه وقت انگلیس رسید. لیز تراس که با نوید یک دوره جدید اقتصادی و سیاسی به قدرت رسیده بود، ۴۵ روز بعد، دوران نخست‌وزیری‌اش پایان یافت. او که کوتاه‌ترین دوره نخست‌وزیری در تاریخ بریتانیا را در کارنامه دارد، با اجرای یک برنامه اقتصادی که منجر به سقوط ارزش پوند بریتانیا و آشفتگی دولتش شد، باعث شد حتی هم‌حزبی‌هایش در صف مخالفان ظاهر شوند.
پس از آن قدرت به ریشی سوناک، جوان‌ترین نخست‌وزیر بریتانیا طی دو قرن گذشته و اولین سیاستمدار آسیایی‌‌تبار و غیرسفیدپوست در انگلیس رسید؛ کسی که در کابینه بوریس جانسون وزیر دارایی بود و در مدیریت بحران اقتصادی ناشی از همه‌گیری کرونا نقش مهمی ایفا کرد. سوناک در شرایطی به عنوان پنجاه و هفتمین نخست‌وزیر بریتانیا کار خود را آغاز کرد که در کمتر از چهار ماه دو نخست‌وزیر- بوریس جانسون و لیز تراس- مجبور به استعفا از رهبری حزب شدند.
اما شرایط اقتصادی بریتانیا پس از برگزیت، همه‌گیری کرونا و حمله روسیه به اوکراین، هم‌زمان با رسوایی‌های پی‌درپی سیاستمداران و ثبت رکورد بالاترین نرخ تورم در چهل سال گذشته، فضای سیاسی و اقتصادی این کشور را چنان ملتهب کرده که حال از هر ۱۰ نفر طرفدار برگزیت، یکی پشیمان شده و خواستار بازگشت مجدد انگلیس به اتحادیه اروپاست.
اقتصاد بریتانیا در حال حاضر ۴ درصد کمتر از آن چیزی است که در صورت ماندن این کشور در داخل اتحادیه اروپا ممکن بود باشد، به طوری که این کشور تقریبا ۱۰۰ میلیارد پوند معادل بیش از ۱۲۴ میلیارد دلار در سال پس از خروج از این بلوک در سال ۲۰۲۰ از دست داده است.
اکنون با گذشت سه سال از آن اتفاق تاریخی، انگلیسی‌ها به جای برگزیت بیشتر از واژه «برگرت» Bregret که از دو واژه «regrets» به معنای حسرت و «Brexit» به معنای خروج انگلیس از اتحادیه اروپا، تشکیل شده است، صحبت می‌کنند. چراکه با گذشت سه سال از خروج رسمی انگلیس از اتحادیه اروپا، نرخ تورم در این کشور در بالاترین سطح قرار دارد و وضعیت تولید اصلا خوب نیست.
بریتانیا اکنون روی طناب برگزیت در حال بندبازی است؛ میان ماندن و بازگشت دوباره. میان پشیمانی و ادامه دادن همان راه پرفراز‌و‌نشیب برگزیت! راهی که جز ورشکستگی و کاهش بهره‌وری و رکود تورمی هیچ عایدی چشمگیری برای بریتانیا به ارمغان نیاورده است.