بهارستان برای صنعت چه می‌کند

مجلس هشتم تمام شد. همان مجلسی که فعالان تولید هر چه فریاد کشیدند گوش شنوایی نیافتند. سهم تولید از در‌آمد افسانه‌ای هدفمندی یارانه‌ها پرداخت نشد و یک راست به جیب مردم رفت اما بهارستان تنها نگاه می‌کرد. گزارش قانون ارتقای کیفیت خودرو یا نمی‌آمد یا یک خط در میان می‌آمد اما بهارستان باز هم تنها نگاه می‌کرد. هزینه‌های تولید چنان افزایش می‌یافت که واحدهای تولیدی دره‌های عمیق ورشکستگی را پیش چشم می‌دیدند اما بهارستان نگاه می‌کرد.
نمایندگان مجلس هشتم حداقل در حوزه تولید و صنعت نظارت را با نظاره اشتباه گرفته بودند. دولت هر آنچه می‌خواست در این حوزه انجام می‌داد و آنها به جای نظارت نظاره کردند. گه‌گاه میکروفونی روشن می‌شد و تذکری در صحن علنی می‌پیچید اما به همان سرعت که نمایندگان مشغول کارهای دیگر می‌شدند دغدغه‌های تولید هم جای خود را به موضوعات دیگری می‌داد.
در طول سال‌های اخیر شاید هیچ مجلسی به اندازه هشتمی‌ها تولید را به محاق نبرد. اگر در مجالس گذشته دغدغه رفع انحصار از دولتی‌ها و بازی دادن به بخش‌خصوصی بود در مجلس هشتم علاوه با وجود انحصارزایی‌های جدید غصه جوانمرگ شدن بسیاری از رشته‌های صنعتی هم اضافه شد.
خصوصی‌سازی‌هایی که بیشترین نصیب را به بخش‌های شبه دولتی رساند نه تنها بخش‌خصوصی را تقویت نکرد بلکه نهادهای پرقدرتی را ساخت که به دلیل حمایت‌های مالی و البته سیاسی کسی یارای رقابت با آنها را نداشت.
در مقابل این شیوه خصوصی‌سازی که پیشتر در دولت نهم ابداع شده بود اما مجلس اگر هم می‌خواست سکوت نکند آنقدر ضعیف شده بود که راه به جایی نمی‌برد. آش خصوصی‌سازی آنقدر شور شده بود که صدای حمید رضا فولادگر، رییس کمیسیون ویژه اصل «۴۴» را هم درآورد. رییس کمیسیون ویژه اصل «۴۴» قانون اساسی در مجلس شورای اسلامی با انتقاد از روند خصوصی‌سازی در کشور گفت که اکنون خصوصی‌سازی، جدی صورت نمی‌گیرد و رقابت‌پذیری به معنای واقعی وجود ندارد‌.
نشانه‌گیری فولادگر درست بود. تیرش هم به هدف خورده بود اما هدف در طول این سال‌ها آنقدر رویین تن شده بود که این تیرها برای اثر کردن ناکافی باشد. چشم اسفندیار این هدف از تیر‌رس نمایندگان مجلس دور بود، آنقدر دور که حتی جرات نمی‌کردند کسی را به سوال و استیضاح فرابخوانند. استیضاحی هم اگر بود یا با دفاع رییس ختم به خیر می‌شد یا «قول شرف».
تعطیلی نظارت بر چگونگی
اجرای قوانین
سید محمد رضا مرتضوی، رییس خانه صنعت و معدن تهران در گفت‌و‌گو با «جهان صنعت» اظهار کرد: اگر بخواهیم به صورت کلی کارنامه مجلس هشتم را در مواجهه با تولید بررسی کنیم دو جنبه مهم را باید در نظر داشته باشیم.
وی افزود: در بعد قانون گذاری عملکرد مجلس تا حدودی قابل قبول بود. نگاهی به قوانین مصوب نشان می‌دهد آنها دغدغه تولید داشتند. اگرچه این مصوبات به هیچ وجه کافی نبود و درد اصلی تولید کشور سر جای خود باقی ماند اما همان مصوباتی که به صنعت و تولید مربوط می‌شد تا حدودی با نگاه حمایتی به تصویت رسید. نمونه آن اختصاص ۳۰ درصد درآمد هدفمندی یارانه‌ها به تولید بود و این موضوع به خودی خود امر مبارکی بود.
رییس خانه صنعت و معدن تهران تصریح کرد: مشکل تولید با مجلس از اینجا به بعد شروع می‌شد. دولت عملا مصوبات مجلس را اجرا نمی‌کرد و آنها در بعد نظارتی کار خاصی را نمی‌توانستند انجام بدهند. قربانی اختلاف دولت و مجلس تولید کشور بود که روز به روز آسیب بیشتری دید.
مرتضوی تاکید کرد: باید با اجرا شدن قانون هدفمندسازی یارانه‌ها مسوولان سهم بخش تولید را پرداخت می‌کردند اما متاسفانه به این امر توجهی نشد و تولید با مشکل مواجه شده است. مرتضوی افزود: ما از هر مقامی که درخواست می‌کنیم تا سهم تولید را پرداخت کند می‌گویند پرداخت کرده‌ایم اما من به عنوان رییس خانه صنعت و معدن می‌گویم این حرف اشتباهی است و تاکنون سهمی به تولید اختصاص نیافته است.
وی گفت: مسوولان اجرایی پولی در بساط نداشتند تا به تولید بدهند چراکه دولت با شجاعت هنگامی که پول برای پرداخت به مردم کم آورد از بودجه نفت برداشت کرد.
رییس خانه صنعت و معدن استان تهران با بیان اینکه دولت حدود ۱۹ میلیارد دلار از درآمدهای نفتی را جهت تامین سهم یارانه مردم برداشت کرد، افزود: دولت کریمه که این اقدام شجاعانه را انجام داد چرا بخشی را هم به تولید اختصاص نداد تا تولید سامان گیرد.
مجلس کمک حال تولید نبود
پدرام سلطانی، نایب رییس اتاق بازرگانی و صنایع و معادن ایران نیز حرف‌های مرتضوی را به زبان دیگری می‌گوید. گویی دوستی چند ساله شان باعث شده حرفشان هم شبیه هم باشد. سلطانی به «جهان صنعت» گفت: ما نمی‌خواهیم تمام مکافات‌های تولید و تجارت را به گردن دولت و مجلس بیندازیم. حتما در راه کسب و کار تولیدکنندگان و تجار هم اشتباهاتی داشته‌اند اما اگر بنا به تقسیم سهم باشد به طور حتم بیشترین سهم از آسیب دیدن تولید کشور متوجه دولت است.
وی افزود: پس از آن مجلس هشتم بیشترین سهم را داشت. آنها عملا کار چندانی برای تولید انجام ندادند. حتی طرح کسب و کار که با خرد جمعی شاخص ترین اعضای بخش‌خصوصی به آنها تحویل داده شد وقتی در صحن مطرح شد شباهتی با طرح اولیه نداشت.
سلطانی افزود: متاسفانه همانطور که لاریجانی، رییس مجلس هم طی روزهای گذشته اشاره داشتند کشور دچار رکود تورمی شده است. وقتی فضای اقتصادی کشور با رکود و تورم همراه باشد جایی برای تولید داخل نیست. رکود تعدیل نیرو می‌آورد و تعدیل نیرو به معنای کاهش سطح اشتغال است‌ بنابراین در گام اول باید غبار رکود را از چهره تولید و تجارت کشور پاک کرد. وی همچنین با اشاره به قانون فضای کسب و کار گفت: این قانون ظرفیت‌هایی دارد که اگر به درستی و به سرعت اجرا و عملیاتی شود، می‌تواند در بهبود محیط کسب و کار موثر واقع شود به این معنا که تولید داخلی را سریع‌تر، چابک‌تر، کم هزینه تر و کم مشقت‌تر می‌کند و این درست ترین نوع حمایت از تولید داخلی است.
آنچه بر مجلس هشتم رفت نشان داد وقتی پارلمان در برابر درست اجرا نشدن قانون دستش خالی باشد بیش و پیش از فضای اقتصادی کشور ضرر می‌کنند. از آنجا که تولید را موتور محرک اقتصاد می‌دانند وقتی مجلس قوی نباشد تولید هم قدرتی نخواهد داشت. حال که مجلس هشتمی‌ها رفته و نهمی‌ها آمده‌اند شاید بد نباشد آنها که برای اولین بار راهی بهارستان می‌شوند تجربه رفته‌ها را بیاموزند و گامی برای تولید بردارند.