بهمنی : تاثیرات روانی کوتاه مدت است

گروه اقتصادی- هفته گذشته این گمانه مطرح شد که ثبت‌نام ‌هاشمی در انتخابات، موجب کاهش قیمت دلار در بازار تهران می‌شود ولی روز گذشته در پی رد صلاحیت‌هاشمی برخلاف رویه بازارهای جهانی، قیمت دلار در بازار ایران مسیر مخالف را در پیش گرفت. پس از اینکه سه‌شنبه شب خبر رد صلاحیت‌هاشمی‌رفسنجانی از انتخابات ریاست‌جمهوری اعلام شد صبح روز گذشته با آغاز فعالیت بازار، قیمت دلار به ۳۶۵۰ تومان رسید و سکه هم پس از مدتی کاهش به مرز یک میلیون و ۳۰۰ هزار تومان نزدیک شد. بازار ارز دیروز اولین واکنش را به رد صلاحیت‌هاشمی‌رفسنجانی نشان داد. قیمت دلار که در زمان ثبت‌نام‌هاشمی‌رفسنجانی در انتخابات ۱۲۰ تومان ارزان شده بود، دیروز در واکنش به رد صلاحیت او، ۱۷۰ تومان گران شد و به سه هزار و ۶۵۰ تومان هم رسید.

اما در معاملات میانه روز بهای دلار نزدیک به ۱۰۰ تومان کاهش پیدا کرد البته قیمت دلار در قیاس با روزگذشته ۵۰ تومان بیشتر شده است. این در حالی است که ارزش دلار در بازارهای جهانی با کاهش مواجه شده است.
قیمت دلار روز سه‌شنبه قبل از اعلام رد صلاحیت‌هاشمی، سه هزار و ۴۸۰ تومان بود و فعالان بازار ادامه روند نزولی را برای آن پیش بینی می‌کردند به همین دلیل صرافان و دلالان بازار ارز به فروش دلار دست می‌زدند اما از صبح دیروز شرایط دیگری در بازار رقم خورد؛ دلار بعد از طی کردن یک دوره رکود دو ماهه بار دیگر روند صعودی را در پیش گرفت و تا سه هزار و ۶۵۰ تومان بالا رفت.
تابلو صرافی‌ها در میدان فردوسی دیروز اعداد جدیدی را در خود جای داده بود. بازار سکه از بازار دلار هم آشفته‌تر بود چراکه صرافان روی تابلو خود قیمت فروش را درج نکرده‌اند و فقط برای خرید سکه نرخ یک میلیون و ۲۷۰ هزار تومان را به ثبت رساندند که این نشان می‌دهد قیمت فروش آن تا یک میلیون و ۳۰۰ هزار تومان بالا رفته است. روز سه‌شنبه بهای سکه به یک میلیون و ۲۳۷ هزار تومان رسیده بود. در شرایطی که بهای طلای جهانی تنها ۱۲ دلار افزایش یافته و در حالت عادی باید در حد چند هزار تومان روی قیمت سکه اثر بگذارد، نرخ آن حدود ۷۰ هزار تومان افزایش یافته است.
در این شرایط باید دید با ادامه فعالیت بازارهای طلا و ارز اثرات این شوک در میدان اقتصاد چگونه خود را نشان می‌دهد.
البته کارشناسان اقتصادی معتقدند که همین خبر برای ایجاد شوک مثبت در بازار کافی بود حتی پیش از این رخدادها، محمدرضا باهنر، عضو فراکسیون اصولگرایان مجلس در مورد تاثیر کاندیداها بر بازار گفته بود: «اگر در روز اعلام نتیجه انتخابات ریاست‌جمهوری، یک کاندیدای با تدبیر، اقتصاد فهم و معتدل اعلام شود، تورم حبابی شکسته می‌شود و قیمت ارز و سکه و دلار تا ۱۵ درصد کاهش می‌یابد اما اگر عکس آن اتفاق بیفتد، قیمت ارز و سکه بالا می‌رود.»
تاثیرات روانی بر بازار
این در حالی است که رییس کل بانک مرکزی بر این باور است که موضوعات روانی تاثیرات کوتاه مدتی دارند و به طور کلی دو سخنرانی یا راه افتادن دو سایت در فکر مردم تغییراتی ایجاد می‌کند اما بلافاصله با ریزشی که ما در بازار انجام می‌دهیم شرایط به حالت اول برمی‌گردد.
بهمنی در جمع خبرنگاران به کاهش قیمت طلا در بازار جهانی اشاره کرد و گفت: قیمت جهانی طلا همان‌قدر که در بازار جهانی موثر است تاثیرش بر بازار ما هم قابل قبول خواهد بود.
وی با اشاره به اینکه روز گذشته در بازار ارز هیچ اتفاقی نیفتاد، اظهار کرد: از دیروز سکه‌های پیش فروش شده تحویل داده شد و چون قیمت سکه در بازار پایین‌تر از قیمت تمام شده برای افراد با در نظر گرفتن مالیات بر ارزش افزوده می‌شود همین جا اعلام می‌کنیم هر کس ضرر می‌کند می‌تواند نقدا پول خود را از بانک‌ها دریافت کند.
بازار ارز چشم انتظار دولت آینده
در همین حال مهدی تقوی، عضو هیات علمی دانشگاه علامه طباطبایی نیز در پاسخ به این سوال که رخدادهای سیاسی چه تاثیری بر بازار ارز می‌گذارد به خبرنگار «جهان‌صنعت» گفت: اتفاقات سیاسی بر بازار ارز تاثیرگذار است اما این تاثیرها موقتی است چراکه تاثیر اساسی و ماندگار را دولت آینده تعیین می‌کند.
تقوی افزود: کمتر از یک‌ماه به انتخابات ریاست‌جمهوری مانده و آن زمان است که سرنوشت بازار ارز و اقتصاد ایران مشخص می‌شود.
وی با بیان اینکه پیش‌بینی بازار ارز به سیاست‌های خارجی دولت آینده بستگی دارد، گفت: اگر رییس‌جمهور آینده به دنبال بهبود روابط خارجی باشد تحریم‌ها کاسته می‌شود و به دنبال آن قیمت ارز در ایران کاهش می‌یابد.
عضو هیات علمی دانشگاه علامه طباطبایی در پایان خاطرنشان کرد: میزان عرضه و تقاضا هم تاثیر بسزایی بر بازار دارد و در حال حاضر پیش‌بینی سفته‌بازان حرف اول را در بازار می‌زند.
دلار چقدر گران می‌شود؟
با این حال مجید رضا حریری، عضو هیات نمایندگان اتاق ایران درباره تاثیرات سیاسی بر بازار ارز می‌گوید: نوسانات نرخ ارز ناشی از ظرفیت‌های اقتصادی کشور نیست مهم‌ترین موضوعی که جریان‌های اخیر را در بازار ارز رقم زده تحولات سیاسی کشوراست و با توجه به این امر پیش‌بینی هر موضوعی بسیار پیچیده یا شاید غیرقابل پیش‌بینی باشد چرا که تمامی اتفاقات در بازار ارز بر اساس تحولات سیاسی صورت گرفته و پیش‌بینی‌ها هم براساس آن انجام می‌گیرد.
وی اظهار کرد: بازار ارز در چند ماه اخیر بسته به اقدامات مدیران سیاسی دستخوش تغییراتی می‌شود به گونه‌ای که کوچک‌ترین اقدام یا کوچک‌ترین اخبار چه از منظر مثبت یا منفی بازار را پرتلاطم و یا آرام می‌کند اما اقدامات واخبارمثبت در هر شرایطی آرامش را وارد و آشفتگی را از بازار سلب می‌کند.
اما اگر اخبار منفی در مورد رابطه کشورمان با کشورهای خارجی منتشر شود نرخ ارز مسیر صعودی را در پیش گرفته و مشکلی بر مشکلات گذشته می‌افزاید. حریری به اقتصاد ایرانی گفت: براساس ظرفیت‌های اقتصادی کشور ما نرخ ارز عددی بین دو هزار تا دو هزار و ۲۰۰ تومان است که اگر تمامی مسایل براساس پارامترهای اقتصادی باشد این شرایط حاکم می‌شود اما شدت و ضعف‌های نوسانات سیاست خارجی کشورآن را بالا و پایین کرده و مشکلات گوناگونی را در بازار رقم می‌زند.
عضو هیات نمایندگان اتاق ایران بیان کرد: براساس پیش‌بینی‌های صورت گرفته کشش اقتصادی کشورمان، دلار به نرخ چهار هزار تومان نیست، ممکن است حتی گاهی نرخ دلار به این رقم هم برسد اما بیشتر از یک ماه دوام نخواهد داشت زیرا اندازه اقتصاد، نقدینگی و ظرفیت‌های صنعتی کشورمان نشان می‌دهد که حرکت نرخ دلار در مسیر صعودی غیرممکن است.
وی افزود: شاید مهم‌ترین نکته دراین میان اهمیت بسیار بالای مسایل سیاست خارجی باشد تمامی مسایل به وجود آمده در بازار ارز عمدتا ناشی از مسایل سیاسی است بنابراین سیاست مداران باید توجه داشته باشند که تحریم‌های جهانی اتفاقاتی مانند کمبود ارز، چند نرخی شدن ارز و مشکلات ارزی را برای کشور به وجود می‌آورد.
حریری در پایان خاطرنشان کرد: در صورت تامین نشدن ارز مورد نیاز واحدهای تولیدی فضایی برای مانور تولیدات دست چندم کشورهای خارجی به خصوص آسیای شرقی مهیا شده و بازار بدون هیچ فضای رقابتی در اختیار این گروه قرار می‌گیرد زیرا تولیدکنندگان برای تامین مواداولیه برای رقابت در بازار‌های داخلی و همچنین حضور در بازارهای خارجی جهت درآمد بیشتر نیاز به ارز و ارتباط دوسویه با کشورهای خارجی دارند. در شرایط کنونی بازار از ظرفیت خود خارج شده و هیچ موضوع یا مساله اقتصادی قابل پیش‌بینی و برنامه‌ریزی نیست.
با این اوصاف به دلیل میزان تاثیرپذیری اقتصاد از رخدادهای سیاسی باید بیشتر منتظر ماند تا واکنش بازار ارز و سکه به رخدادهای سیاسی به طور کامل مشخص شود.