بورس؛ ضامن بانک‌ها یا بدهکار بودجه

تحلیل بازار‌- در حال حاضر نهایی شدن لایحه بودجه ۱۴۰۳ نزدیک است و از طرف دیگر کسری بودجه کم‌کم نمایان و حالا نقش بانک‌ها در تامین کسری بودجه و محاسبات بازار سهام پررنگ می‌شود. رفتار دولت در مواجهه با کسری بودجه و شرکت‌ها می‌تواند سرنوشت بازار را رقم بزند و در وضعیت بازدهی نمادها موثر باشد. نحوه تدوین بودجه سال آینده هم به عنوان یکی از مهم‌ترین متغیرهای اقتصادی به نظر می‌تواند تاثیر بسزایی در بازار داشته و تحولات مثبت و منفی احتمالی را طی آذر ماه رقم بزند. خبرها حکایت از این دارد که بانک‌ها و شرکت‌های دولتی بخشی از املاک خود را در قالب طرح مولدسازی دارایی‌ها عرضه خواهند کرد. در همین رابطه مدیرعامل گروه توسعه ملی با تاکید بر واگذاری امور به بخش غیردولتی به عنوان تنها راه نجات ایران، از واگذاری سهام خود در پتروشیمی شازند و بانک اقتصاد نوین خبر داده است و این به معنای افزایش عرضه املاک دولتی در ۶ ماهه دوم سال جاری است. یکی دیگر از برنامه‌هایی که روی بازار تاثیر دارد توافق بانک‌ها و صندوق توسعه ملی است که بر مبنای آن صندوق توسعه ملی طلبش از بانک‌ها را باید بگیرد. لازمه این عملیات، مشخص شدن نرخ تسعیر ارز سیستم بانکی است. به همین دلیل گمانه‌زنی می‌شود برخلاف سال‌های گذشته که معمولا در انتهای سال و گزارش ۱۲‌ماهه، درآمد تسعیر ارز بانک‌ها مشخص می‌شد، امسال در گزارش ۶ ماهه حسابرسی‌شده این مهم تحقق یابد. هنوز نتیجه این تصمیم مشخص نیست، اما به هر حال اگر الان هم این درآمد شناسایی نشود، در انتهای سال شناسایی خواهد شد.
نقش سیاست‌های ضد‌تورمی در معاملات بورس
عامل اقتصادی دیگر نرخ سود است؛ برخی معتقدند نرخ سود به سمت کاهش می‌رود ولی کاهش نرخ سود باید خود را در کاهش تقاضای پول بانک‌ها نشان دهد که چنین چیزی در حال حاضر دیده نمی‌شود. عطش جذب پول با نرخ‌های بالای ۲۵ همچنان وجود دارد و همچنان قربانی می‌گیرد. البته معتقدیم در فضای فعلی‌ای که هستیم سقف نرخ سود را زده و خیلی افزایش بیش از این را تجربه نخواهیم کرد، اما اینکه روند نرخ سود را کاهشی ببینیم خیر، به نظر هنوز چنین چیزی برای بازار رقم نخورده است. کامران ندری کارشناس اقتصادی با اشاره به اینکه در نیمه دوم سال کسری بودجه نمایان می‌شود تورم هم روندی صعودی می‌گیرد، به بازار گفت: بازار سهام هم با کمی تاخیر به تورم واکنش نشان می‌دهد، هرچند دولت تلاش می‌کند که با کنترل نرخ ارز و قیمت‌گذاری دستوری تورم را مهار کند، اما ممکن است با یک شوک اقتصادی قیمت ارز جهش پیدا کند و روی تمام بازارها تاثیر بگذارد. در شرایط کنونی بسیاری از فعالان بازار از چشم‌انداز تورمی آگاه هستند و از طرف دیگر در نیمه دوم سال حقوقی‌های بازار جریان سود نقدی را دریافت می‌کنند و این موضوع می‌تواند در بهبود بازار و فضای فعلی بازار بسیار موثر باشد. به عبارتی بخشی از جریان پولی که بازار به آن احتیاج دارد می‌تواند طی ماه‌های پیش‌رو با دریافت سود نقدی شدت و سرعت بیشتری برای ورود به بازار بگیرد. به گزارش بازار، ارزش معاملات کماکان پایین است و به سختی از ۵‌صدم درصد ارزش بازار بالاتر می‌رود و همین باعث شده بسیاری در کوتاه‌مدت نسبت به رشد بازار خوش‌بین نباشند، اما در پس این درجا زدن و این ارزش معاملات پایین، شاهد حرکت‌های مثبت گاه و بیگاه در نمادهای مختلف و تثبیت قیمت‌های جدید هستیم، ولی زمانی که کمی قیمت سهم بالا می‌آید فروشندگان جدیدی فعال می‌شوند. بازار رشد خاصی ندارد. در صورتی روند صعودی شکل می‌گیرد که خریداران از پس این فروشندگان بر بیایند، در واقع تغییر محسوس این است که خریداران حاضر به پرداخت قیمت بالاتری بابت هر سهم شوند.
در حالی که کلیت بازار به شکل درجا به نظر می‌رسد روند صعودی شتابان و شدید می‌تواند اتفاق بیفتد که البته باید با رشد ارزش معاملات همراه باشد، وگرنه ممکن است کلیت بازار مثلا در یک فصل ۱۵ درصد رشد کند، اما شاهد رشد محسوس ارزش معاملات نباشیم. حال با توجه به اینکه بودجه به عنوان یکی از مهم‌ترین متغیرهای اقتصادی در بازار اثرگذار خواهد بود شنیده می‌شود از هفته بعد بودجه و مختصات آن منتشر شده و راهی رسانه‌ها و سپس مجلس می‌شود و این موضوع منجر به تغییر جهت بازار می‌شود.