27 - 11 - 2024
بورس در مسیر اصلاح؟
گروه بورس- بازار بورس تهران در روز گذشته همچنان به روند صعودی خود ادامه داد و توانست رشد قابل‌توجهی را ثبت کند. شاخص کل بازار با افزایش ۲۵۸۷۶واحدی به ۲۴۱۵۰۰۱واحد رسید، در حالی که شاخص هم‌وزن نیز ۵۳۷۳واحد رشد کرد و در سطح ۷۶۳۳۲۵ واحد تثبیت شد. ارزش کل بازار به ۷۷۲۸۱۳۳۲میلیارد تومان و ارزش معاملات نیز به ۱۴۹۸۷۴میلیارد تومان رسید که نشان‌دهنده فعالیت بالای سرمایه‌گذاران در بازار بود. نمادهای بزرگ همچون فارس، فولاد و فملی با تاثیرات مثبت خود بیشترین نقش را در رشد شاخص‌ها ایفا کردند به طوری که نماد فارس با ۴۶۸۷واحد، فولاد با ۲۸۰۱واحد و فملی با ۱۷۰۶واحد بیشترین تاثیر را بر شاخص کل بورس داشتند. در فرابورس ایران، هرچند که رشد شاخص‌ها کمتر از بورس بود اما همچنان شاهد روند مثبت در این بازار بودیم. شاخص کل فرابورس با افزایش ۴۰واحدی به ۲۳۳۷۵واحد رسید و شاخص هم‌وزن این بازار نیز با رشد ۵۳۴واحدی به ۱۳۲۷۳۷واحد رسید. ارزش کل معاملات فرابورس به ۷۶۰۳۴۶میلیارد تومان رسید. در این بازار نیز نمادهای مارون، کگهر و زاگرس بیشترین تاثیر را داشتند، به‌ویژه نماد مارون که ۵۱واحد رشد داشت در حالی که نمادهای زاگرس و کگهر ریزش داشتند.
با اینکه بازار بورس تهران و فرابورس به طور کلی در مسیر رشد قرار داشتند اما تحلیل‌ها نشان می‌دهند که شتاب کلی بازار کاهش یافته است. این موضوع ممکن است حاکی از ورود بازار به یک فاز تثبیت باشد، جایی که پس از رشدهای سریع، نوسانات کمتر و روندهای متعادل‌تری مشاهده می‌شود. به طور کلی، با وجود روند مثبت و تاثیرات مثبت نمادهای بزرگ، بازار در حال عبور از یک مرحله رشد شتابان به مرحله‌ای است که در آن سرمایه‌گذاران به دنبال آرامش و تعادل بیشتر هستند.
حقیقی‌ها در حال فروش، حقوقی‌ها خریداری می‌کنند!
در بازار روز گذشته، ارزش خرید حقیقی‌ها در بازار به ۱۴۰۸۰میلیارد تومان رسید در حالی که ارزش فروش آنها به ۱۴۹۵۱میلیارد تومان افزایش یافت. این تفاوت نشان‌دهنده خروج پول از سوی سرمایه‌گذاران حقیقی است زیرا بیشتر از آنچه خریداری کنند، اقدام به فروش کرده‌اند. در طرف مقابل، ارزش خرید حقوقی‌ها به ۸۵۰۷ میلیارد تومان رسید و ارزش فروش آنها نیز ۷۶۴۵میلیارد تومان بود. این نشان‌دهنده تمایل نسبی حقوقی‌ها به خرید بیشتر نسبت به فروش است.
در مجموع ۶۲درصد از خریدها به حقیقی‌ها و ۳۸درصد به حقوقی‌ها اختصاص داشت. همچنین در صف‌های فروش، حقیقی‌ها ۶۶درصد از معاملات را به خود اختصاص دادند و ۳۴درصد باقیمانده متعلق به حقوقی‌ها بود. درخصوص معاملات سهام، صندوق‌های سهامی و حق‌تقدم‌ها نیز خرید حقیقی‌ها معادل ۱۲۱۱۴میلیارد تومان و فروش آنها معادل ۱۲۲۷۵میلیارد تومان بود که این نیز نشان‌دهنده فزونی عرضه نسبت به تقاضا در این بخش است. در مقابل، حقوقی‌ها در این بخش خریدی به ارزش ۴۰۳۷میلیارد تومان و فروشی به میزان ۳۸۷۵میلیارد تومان داشتند. تعداد نمادهای مثبت بازار به 261و تعداد نمادهای منفی 374بود که نشان می‌دهد بیشتر نمادهای بازار ریزشی بوده‌اند در نتیجه می‌توان نتیجه گرفت رشد شاخص ناشی از رشد چند نماد بزرگ و تاثیرگذار است.
این وضعیت نشان‌دهنده تمایل بیشتر حقیقی‌ها به فروش و کاهش موقعیت‌های خود در بازار است در حالی که حقوقی‌ها تمایل بیشتری به خرید دارند، هرچند که این تمایل به خرید در مقایسه با فروش، کمتر است. از سوی دیگر فزونی عرضه بر تقاضا در بخش سهام و صندوق‌های سهامی نشان می‌دهد که بیشتر فعالان بازار در حال کاهش موقعیت‌های خود هستند که این می‌تواند نشان‌دهنده نگرانی‌هایی نسبت به وضعیت بازار باشد یا به نوعی واگذاری در شرایط فعلی. به طور کلی، این روند می‌تواند حاکی از کاهش اعتماد سرمایه‌گذاران حقیقی به ادامه روند صعودی بازار باشد و احتمالا به تثبیت بیشتر بازار در کوتاه‌مدت اشاره داشته باشد.
عقب‌نشینی شاخص بورس: اصلاح طبیعی یا شروع روند نزولی؟
عقب‌نشینی شاخص کل بورس از ساعت ۱۰ روز گذشته و افزایش فشار فروش، پس از یک روند صعودی، نشانه‌ای از تغییر در احساسات بازار است. در شرایطی که شاخص کل طی ۱۳روز گذشته رشد قابل‌توجهی معادل ۲۰درصد را تجربه کرده است، این نوع اصلاحات و عقب‌نشینی‌ها امری طبیعی به شمار می‌روند. رشد ۲۰درصدی در این مدت نشان‌دهنده یک روند صعودی قوی است که به طور معمول پس از یک رشد سریع، نیاز به یک فاز تثبیت و اصلاح دارد. به‌ویژه در شرایطی که شاخص کل به سقف تاریخی خود رسیده است، این اصلاحات، بیشتر به عنوان یک واکنش طبیعی به سطح‌های مقاومتی بالاتر تلقی می‌شود. در حقیقت، زمانی که شاخص به سقف‌های تاریخی خود نزدیک می‌شود، معمولا شاهد افزایش فروش از سوی سرمایه‌گذاران کوتاه‌مدت یا افرادی خواهیم بود که به دنبال برداشت سود از رشد اخیر هستند. این نوع فروش‌ها می‌توانند فشار فروش را افزایش دهند و باعث عقب‌نشینی شاخص در کوتاه‌مدت شوند.
از سوی دیگر این اصلاحات در بلندمدت ممکن است به بازار کمک کنند تا از یک حرکت پرسرعت به یک روند پایدارتری وارد شود و در صورت تثبیت در سطوح بالاتر، فضای بیشتری برای رشدهای آینده فراهم کند. به عبارت دیگر، عقب‌نشینی فعلی می‌تواند به عنوان یک مرحله ضروری و همچنین طبیعی در فرآیند تثبیت بازار بعد از یک رشد سریع عمل کند و ممکن است فرصت مناسبی برای سرمایه‌گذاران بلندمدت به حساب آید تا موقعیت‌های خود را در سطح‌های قیمتی مناسب‌تر بازنگری کنند. به طور کلی، این عقب‌نشینی باوجود ایجاد فشار فروش، در قالب یک اصلاح سالم در روند صعودی دیده می‌شود که بخشی از روند طبیعی بازار است و می‌تواند در نهایت منجر به تثبیت و فراهم کردن زمینه برای رشدهای آینده باشد.
برای تداوم رشد بازار سرمایه، مجموعه‌ای از عوامل و ملزومات ضروری است که در کنار هم می‌توانند به ایجاد یک بازار پایدار و جذاب برای سرمایه‌گذاران کمک کنند. اکنون که بازار سرمایه از یک روند رو به رشد برخوردار است، لازم است ملزومات تداوم رشد بازار بررسی شود.
رشد اقتصادی پایدار: کلید تداوم رونق بورس
رشد اقتصادی یکی از مهم‌ترین پیش‌نیازها برای تداوم رشد بازار سرمایه است. در یک اقتصاد با رشد پایدار، درآمدهای شرکت‌ها افزایش می‌یابد، سودآوری بهتر می‌شود و این امر باعث رشد قیمت سهام می‌شود. برای دستیابی به رشد اقتصادی پایدار باید چندین عامل در نظر گرفته شود. وابستگی به یک یا دو صنعت می‌تواند خطرناک باشد. به‌عنوان مثال، اقتصادهایی مثل اقتصاد ایران که به نفت و گاز وابسته‌اند، در برابر نوسانات قیمت نفت آسیب‌پذیر هستند بنابراین، تنوع در صنایع و بخش‌های مختلف اقتصاد می‌تواند رشد پایدار را تضمین کند.
توسعه بخش‌های فناوری اطلاعات، انرژی‌های نو، صنعت الکترونیک و بیوتکنولوژی می‌تواند محرک رشد اقتصادی باشد. شرکت‌های نوآور معمولا بازده بالاتری را ایجاد می‌کنند و به همین دلیل، بازاری با چنین صنایع می‌تواند رشد بورس را تسریع کند. سرمایه‌گذاری در زیرساخت‌ها مانند حمل‌ونقل، انرژی و ارتباطات باعث می‌شود که فعالیت‌های اقتصادی راحت‌تر و به‌صرفه‌تر شوند و در نهایت به رشد اقتصادی کمک می‌کند.
ثبات سیاسی و اقتصادی؛ شرط اصلی گریز از ریزش بازار
ثبات سیاسی و اقتصادی یکی از اصلی‌ترین عوامل جذب سرمایه به بازارهای مالی است. سرمایه‌گذاران همواره به دنبال محیط‌هایی هستند که در آنها خطرات سیاسی و اقتصادی کمتر باشد. این شرایط می‌تواند به سرمایه‌گذاری مستقیم خارجی و داخلی کمک کند. از جمله اقدامات برای ایجاد این ثبات می‌توان به لزوم ثبات سیاسی اشاره کرد. تغییرات مکرر در قوانین اقتصادی، مالیاتی و تجاری می‌تواند موجب ایجاد عدم اطمینان در بازار شود.
یک دولت با سیاست‌های اقتصادی بلندمدت و قوانینی که تغییرات کمی داشته باشند، می‌تواند اعتماد سرمایه‌گذاران را جلب کند. تورم بالا و بیکاری زیاد نیز می‌تواند باعث بی‌اعتمادی در بازار و کاهش تمایل به سرمایه‌گذاری شود بنابراین، کنترل تورم و کاهش بیکاری به تثبیت بازار سرمایه کمک می‌کند. همچنین اطمینان از اینکه فرآیندهای اقتصادی و مالی به طور منصفانه و شفاف انجام می‌شوند، یکی از ارکان ایجاد ثبات اقتصادی است. نرخ بهره و سیاست‌های پولی از عوامل مهم و تاثیرگذار بر بازار سرمایه هستند. وقتی نرخ بهره پایین باشد، سرمایه‌گذاران معمولا تمایل بیشتری به سرمایه‌گذاری در بازار بورس پیدا می‌کنند زیرا بازدهی این بازار در مقایسه با ابزارهای مالی کم‌ریسک مانند اوراق قرضه یا سپرده‌های بانکی بیشتر است. در این شرایط، هزینه‌های وام‌گیری برای شرکت‌ها و افراد نیز کاهش می‌یابد که به رشد سرمایه‌گذاری و توسعه کسب‌وکارها کمک می‌کند. این امر موجب افزایش سودآوری شرکت‌ها و رشد قیمت سهام آنها می‌شود که به نوبه خود بازار بورس را تقویت می‌کند. سیاست‌های پولی انبساطی که بانک مرکزی برای افزایش نقدینگی در اقتصاد اجرا می‌کند، به سرمایه‌گذاران این امکان را می‌دهد که منابع بیشتری برای سرمایه‌گذاری در بورس در دسترس داشته باشند. این افزایش نقدینگی معمولا باعث جذب سرمایه بیشتر به بازارهای ریسکی مانند سهام می‌شود و قیمت‌ها را بالا می‌برد. علاوه بر این، این سیاست‌ها می‌توانند به رشد اقتصادی و تقاضای بیشتر در بازار کمک کنند. با این حال، اگر سیاست‌های پولی انبساطی به طور نادرست اعمال شوند، می‌توانند باعث بروز حباب‌های قیمتی و تورم شوند که ریسک‌های بزرگی برای بازار ایجاد می‌کند. افزایش نقدینگی بیش از حد ممکن است به مشکلاتی مانند نوسانات شدید در بازار و کاهش اعتماد سرمایه‌گذاران منجر شود بنابراین بانک‌های مرکزی باید در اجرای این سیاست‌ها دقت کنند تا از رشد پایدار بازار سرمایه حمایت و از بروز بحران‌های اقتصادی جلوگیری کنند.
مدیریت نقدینگی لزوم تداوم رشد بازار
نقدینگی یکی از عوامل اساسی در بازار سرمایه است. زمانی که نقدینگی در بازار وجود نداشته باشد، سرمایه‌گذاران نمی‌توانند به راحتی خرید و فروش کنند و بازار ممکن است دچار رکود شود. برای مدیریت صحیح نقدینگی، عوامل زیادی وجود دارد. بانک مرکزی می‌تواند با تغییر نرخ بهره، نقدینگی را در بازار افزایش یا کاهش دهد. نرخ‌های بهره پایین‌تر معمولا باعث می‌شوند که سرمایه‌گذاران به بازار سهام روی بیاورند زیرا بازده بیشتری از آن کسب می‌کنند.
از طرفی ابزارهایی مانند اوراق قرضه، صندوق‌های سرمایه‌گذاری وETFها می‌توانند نقدینگی را در بازار بورس بهبود بخشند و آن را برای سرمایه‌گذاران جذاب‌تر کنند. جذب سرمایه‌های خارجی، به‌ویژه در بازارهای نوظهور، می‌تواند نقدینگی بازار را افزایش دهد و شرایط را برای رشد بیشتر فراهم آورد. در حال حاضر بسیار مهم است که شرایطی به وجود آوریم که بازار خود اقدام به جذب نقدینگی کند چراکه به نظر می‌رسد بخش قابل‌توجهی از نقدینگی موجود در بازار سرمایه ایران، نه ناشی از جذب سرمایه بلکه ناشی از تورم است.
رشد بورس در گرو اعتماد سرمایه‌گذاران
کارایی بازار و شفافیت اطلاعات برای جذب اعتماد سرمایه‌گذاران ضروری است. اگر بازار شفاف نباشد یا اطلاعات به طور کامل و صحیح منتشر نشود، سرمایه‌گذاران نمی‌توانند تصمیمات آگاهانه بگیرند. برای افزایش کارایی و شفافیت بازار، شرکت‌ها باید صورت‌های مالی خود را به طور شفاف و در زمان‌های معین منتشر کنند. همچنین ارائه تحلیل‌ها و پیش‌بینی‌های شفاف می‌تواند کمک کند تا سرمایه‌گذاران به طور آگاهانه‌تر تصمیم‌گیری کنند. وجود قوانین و نظارت‌های دقیق در بازارهای مالی از دستکاری قیمت‌ها و فساد جلوگیری می‌کند و باعث افزایش اعتماد سرمایه‌گذاران می‌شود. نهادهای نظارتی باید به طور موثر بازار را کنترل کنند تا حقوق سرمایه‌گذاران حفظ شود. آموزش سرمایه‌گذاران درخصوص نحوه تحلیل بازار، ارزیابی ریسک‌ها و فرصت‌ها و آگاهی از حقوق خود می‌تواند به شفافیت بازار کمک کند و اشتباهات معاملاتی را کاهش دهد.
رشد از صنایع استراتژیک یا سقوط از وابستگی؟
پشتیبانی از صنایع کلیدی و استراتژیک به بورس کمک می‌کند تا به عنوان یک بازار پویا و جذاب باقی بماند. حمایت از صنایع نفت، پتروشیمی، فولاد و سایر بخش‌های کلیدی اقتصاد می‌تواند موجب رشد بورس شود. این صنایع معمولا بازار بزرگی دارند و به طور مداوم در حال ایجاد سود هستند. برای اینکه بازار بورس بیشتر رشد کند، باید از صنایع جدید مانند فناوری اطلاعات، بیوتکنولوژی و انرژی‌های تجدیدپذیر حمایت شود. تشویق شرکت‌ها برای ورود به بازار سرمایه از طریق عرضه اولیه (IPO) یا از طریق توسعه ابزارهای مالی نوین مانند اوراق بهادار می‌تواند به تقویت بورس کمک کند. از طرفی نباید تمام سرمایه موجود در بازار صرفا به سمت صنایع استراتژیک روانه شود چراکه در صورتی که این صنایع با هرگونه نوسانی اعم از کاهش قیمت جهانی محصولات یا تحریم‌های بین‌المللی مواجه شوند، تمامی بازار سرمایه با بحران مواجه می‌شود.
بورس تهران در مسیر تثبیت: رشد پایدار نیازمند هماهنگی عوامل
بازار بورس تهران در حال عبور از یک فاز رشد شتابان به مرحله‌ای از تثبیت است که به طور طبیعی پس از یک روند صعودی سریع رخ می‌دهد. در این مرحله، عقب‌نشینی‌ها و اصلاحات به‌ویژه در سطح شاخص‌ها و فشار فروش از سوی سرمایه‌گذاران حقیقی امری طبیعی است. این اصلاحات به بازار فرصت می‌دهند تا از حرکت‌های سریع و هیجانی به سمت روندی پایدارتر و متعادل‌تر حرکت کند. برای تداوم رشد پایدار بازار بورس، باید عوامل کلیدی مانند رشد اقتصادی پایدار، تنوع صنایع و سرمایه‌گذاری در بخش‌های نوآور به‌درستی مدیریت شود.
همچنین ثبات سیاسی و اقتصادی، شفافیت اطلاعات و مدیریت نقدینگی می‌تواند اعتماد سرمایه‌گذاران را تقویت کرده و ریسک‌های بازار را کاهش دهد. پشتیبانی از صنایع استراتژیک همزمان با توجه به بخش‌های نوظهور نیز خطرات وابستگی به یک صنعت خاص را کاهش می‌دهد. در مجموع ایجاد یک بازار شفاف، کارآمد و متنوع فرصت‌های خوبی برای سرمایه‌گذاران بلندمدت فراهم می‌آورد. به طور کلی، رشد پایدار بازار بورس در گرو همکاری و هماهنگی تمام این عوامل است که با هم، به تقویت اعتماد، جذب سرمایه و ارتقای عملکرد بازار منجر می‌شود.
لطفاً براي ارسال دیدگاه، ابتدا وارد حساب كاربري خود بشويد