بورس در گرداب بلاتکلیفی

«جهان‌صنعت»- روز گذشته شاخص بورس باز هم به دنبال دلار حرکت کرد و پس از نزول سه‌روزه، در دو روز متوالی افزایش ارتفاع داد؛ به‌طوری که با نزدیک شدن دلار به کریدور ۵۰ هزار تومان، شاخص کل نیز به کانال ۲/۲ میلیون واحدی نزدیک شد.
با این حال بورس تهران در روند معاملات روز چهارشنبه شاهد افزایش مالکیت کد‌های حقیقی بود اما ارزش معاملات خرد روزانه همچنان در سطح ۷ همتی باقی مانده که نشان‌دهنده بی‌رمقی معاملات در این تراز شاخص کل است. در مجموع می‌توان گفت که حال بازار سرمایه همچنان در وضعیت تعلیق قرار دارد. از سوی دیگر موضوع کشمکش دوباره شورای رقابت و بورس بر سر عرضه خودرو هم می‌تواند به ریسک تازه بازار طی روز‌های کاری آینده تبدیل شود.
روح‌الله عسکرشهبازی، کارشناس بازار سرمایه، می‌گوید: روند این روزهای بورس تهران نزولی است و ارزش معاملات پایین نیز نشان می‌دهد که فعلا قدرت بالایی برای برگشت وجود ندارد. او عنوان کرد که به دلیل شناسایی سود توسط سهامداران میان‌مدت و همچنین ابهامات موجود، بازار سهام در کوتاه‌مدت سورپرایز خاصی برای سهامداران نداشته باشد و شاهد تشکیل یک روند صعودی قدرتمند نباشیم. وی پیش‌بینی می‌کند که شاخص بورس تا محدوده‌های دو میلیون و زیر آن کاهش داشته و با افزایش جذابیت قیمت سهام، شاهد افزایش ارزش معاملات به بیش از ۱۵ هزار میلیارد تومان باشیم و سپس روند صعودی قدرتمندی ایجاد شود و در غیر این صورت احتمالا اصلاح زمانی مدت بیشتری به طول بیانجامد. شهبازی در ادامه به تاثیر نوسانات نرخ ارز بر معاملات بورس پرداخت و عنوان کرد که رابطه این دو بازار با یکدیگر به صورت مستقیم است اما از لحاظ زمانی به شکل یک‌به‌یک اتفاق نمی‌افتد و با تاخیر شاهد این موضوع خواهیم بود‌. روند این روزهای بورس تهران بیشتر از روی هیجانات بود تا یک رفتار منطقی. وی در رابطه با مباحث افزایش خوش‌بینی به توافق هسته‌ای و خبرهای حول آن معتقد بود که این اتفاق به هرحال به نتیجه می‌رسد اما این موضوع در کوتاه‌مدت نخواهد بود و همچون سال‌های گذشته که وجود داشته، ادامه می‌یابد و فعلا ریسک آن بر اقتصاد کشور و بازار سرمایه خواهد ماند. او در همین رابطه افزود‌: متغیر مهم‌تر از مباحث برجام و نرخ ارز، تیم جدید وزارت صمت و دیدگاه و عملکرد آنها به خصوص در صنعت خودرو است زیرا این موضوع می‌تواند مسیر یک‌ساله بازار سهام را مشخص کند و در نتیجه شاهد تاثیر تصمیم‌گیری‌ها و سیاست این وزارتخانه بر روند معاملات خواهیم بود.
بلاتکلیفی بازار سرمایه
بازار سهام به سبب نامعلوم بودن افق پیش روی مذاکرات احیای برجام در این روزها بسیار بلاتکلیف عمل کرده است.
مجید عبدالحمیدی کارشناس بازار سرمایه می‌گوید: «‌بلاتکلیفی بازار سرمایه بهترین اصطلاحی است که این روزها می‌توان در رسانه‌ها، فعالان بازار و نوسان قیمت‌ها به وضوح مشاهده کرد. در خیلی از صنایع متوسط نمادهایی با P/E ۵ تا ۶ به وفور پیدا می‌شود. در گروه‌های بزرگ‌تر نیز وضعیت به همین صورت بوده و بازار آماده رشد است‌. در حالی که این وضعیت برای رسیدن کلیت بازار به تعادل امیدوارکننده است و سهام‌های شرکت‌های کوچک بیشتر مورد اقبال قرار گرفته‌اند، اما مهم‌ترین دلیل ریزش این روزهای بورس به کاهش قیمت دلار برمی‌گردد. احتمال ورود قیمت دلار به کانال پایین‌تر در صورت توافق وجود دارد و همین مساله سبب خروج پول از نمادهای صادرات‌محور در روزهای اخیر بوده است اما دلیل دیگر نقد کردن سرمایه تعدادی از سهامداران از بورس به علت ثبت‌نام در مرحله دوم سامانه جامع فروش خودرو بوده است که اتفاقا آزاد شدن پول‌های بلوکه‌شده از ۲۴ خرداد، امکان برگشت این پول‌ها را دوباره به بورس با توجه به ارزنده‌تر بودن این بازار نسبت به سایر بازارها زیاد کرده است.
وی می‌افزاید: در این شرایط، بازار سهام به علت نامعلوم بودن افق پیش روی مذاکرات احیای برجام در این روزها بسیار بلاتکلیف عمل کرده است. این رویکرد بازار به آن معناست که در شرایط کنونی به سبب ابهام فعالان اقتصادی نسبت به آینده، بورس نیز رویکرد معینی درباره سرمایه‌گذاری حتی در کوتاه‌مدت ندارد. اما با توجه به اصلاح قیمت‌های بیشتر نمادها، به نظر شرایط به زودی برای برگشت بازار و زیاد شدن ارزش معاملات آماده خواهد بود.
با این حال، هیچ چیز برای بازار بدتر از بلاتکلیفی و سردرگمی سرمایه‌گذارانش نیست. در این وضعیت برخی از سیاستگذاران کلان با به راه انداختن موج‌های مصنوعی در بازار سعی در دادن شوک و رونق مقطعی آن دارند. صحبت‌های افراد مختلف در مورد اعداد شاخص، در مقایسه با سال ۹۹ یا مواردی از این قبیل باعث بی‌اعتمادی سهامداران به بازار خواهد شد.
عبدالحمیدی در ادامه می‌گوید: اما بهترین استراتژی در این شرایط برای سهامداران چیست؟ استراتژی اولین کلمه‌ای است که هر شخص در بدو ورود به دنیای سرمایه‌گذاری و مدیریت باید بشنود و برای خود داشته باشد. سهامداران نباید با دارایی‌های خود احساسی و هیجانی رفتار کنند. آن دسته از سهامدارانی که تمایل به ورود در بازار دارند، باید همه جوانب را قبل از ورود بررسی کنند و سپس در زمان و موقعیت مناسب وارد شوند و اگر دانش این کار را ندارند، از افراد و شرکت‌های متخصص کمک بگیرند و به‌طور مستقیم وارد بازار سرمایه نشوند.
بهترین گزینه برای این افراد شرکت‌های سبدگردانی و صندوق‌های سرمایه‌گذاری است اما در صورتی که اقدام به ورود به‌طور مستقیم به بازار کردند، باید با مدیریت ریسک بیشتر آشنا شوند. کلمه ریسک بیشتر افراد را به یاد خطر و ضرر می‌اندازد، اما ریسک موقعیتی است که از ترکیب خطر و فرصت به دست می‌آید. مدیریت سرمایه و ریسک به صورت مدیریت حرفه‌ای انواع دارایی‌ها، چه دارایی‌های ملموس مانند مسکن و چه دارایی‌های ناملموس مثل سرقفلی و ارزش برند، برای تحقق اهداف سرمایه‌گذار تعریف می‌شود. استراتژی مناسب برای سرمایه‌گذاری هر فرد با دیگری متفاوت است. عواملی مثل میزان تحصیلات و سواد مالی، سن، میزان درآمد، میزان سرمایه اولیه، ریسک‌پذیری و… باعث پیدایش استراتژی‌های متفاوت سرمایه‌گذاری می‌شود.