خرازی:تاخیر اروپا غیرقابل پذیرش است

گروه سیاسی‌- از همان ابتدا که رهبر معظم انقلاب برای حفظ منافع ایران در راه برجام ضمانت قطعی از اروپا را الزامی دانستند مقامات وزارت امور خارجه کشورمان در مذاکراتشان با مقامات اروپایی تلاش کردند در راستای منافع ملی حمایت این کشورها را جلب کنند هرچند از همان ابتدا به توانمندی کشور‌های اروپایی برای تامین منافع اقتصادی ایران به دیده تردید می‌نگریستند. وزیر امور خارجه کشورمان همان زمان پس از ارزیابی نشست ۱+۴ با ایران اعلام کرده بود که روند اجرای مقررات بازدارنده اتحادیه اروپا آغاز شده و اما این مسائل کافی نیست و اروپایی‌ها باید وارد اقدامات عملی بیشتری شوند.
البته اروپا در تابستان امسال اعلام کرد که کانال مالی اروپایی را برای تسهیل تجارت با ایران راه‌اندازی خواهد کرد و زمان انجام این اقدام را تا ۱۳ آبان که زمان اجرای بخش دوم تحریم‌های آمریکا علیه ایران بود، تعیین کرده بود. اما پس از گذشت چند ماه هیچ اقدامی در ایجاد آنچه اروپا وعده داده بود، انجام نشد و پس از آن مقام‌‌های اروپایی و ایران اعلام کردند اروپا در انتخاب میزبان این سازوکار مالی دچار چالش است. گفته می‌شود ترس از جریمه و تحریم‌های آمریکا علت این موضوع است. به هر حال باید اذعان کرد که کانال‌های اقتصادی پس از برجام همه زیر نظر ایالات متحده ایجاد شده است و این یعنی وابستگی شدید اقتصاد جهان و اروپا به ایالات متحده و لغو نشدن کامل تحریم‌ها و احتمال بالای برگشت‌پذیری آنها. واقعیت این است که پس از خروج ایالات متحده و عدم تعهد این کشور در قبال حفظ کانال‌های اقتصادی برجام، مجوزهای قبلی اعتباری ندارد و اروپا نمی‌تواند تضمین کافی بابت ایجاد این کانال‌ها بدهد چرا‌که توان انجام این کار را ندارد. از این رو با وجود اینکه اتحادیه اروپا بارها از راه‌اندازی یک شبکه بانکی برای تسهیل تجارت با ایران سخن گفته اما تا امروز اقدامی جدی در این زمینه انجام نشده است. موگرینی پیش از این از اجرای سازوکار مالی تسهیل تجارت با ایران تا پایان سال ۲۰۱۸ میلادی خبر داده بود، اما با پایان سال ۲۰۱۸ میلادی هنوز از سوی اتحادیه اروپا اقدامی عملی برای سازوکار مالی جدید موسوم به SPV مشاهده نشده است.
اکنون نیز رییس شورای راهبردی روابط خارجی کشورمان تاخیرهای مکرر اتحادیه اروپا برای عملیاتی کردن سازوکار مالی ویژه تعامل با ایران موسوم به SPV، به بهانه ناتوانی از اعمال نفوذ بر شرکت‌های اروپایی را غیرقابل پذیرش دانست و گفت: «‌اگر دولت‌های اروپایی می‌دانستند که بر شرکت‌های خود نفوذی ندارند، چرا با ایران وارد مذاکره شدند؟»
سید‌کمال خرازی در دیدار با هیاتی از موسسه ایتالیایی امور بین‌المللی (IAI) با بیان اینکه هدف ترامپ، رییس‌جمهور آمریکا فقط اعمال فشار بر ایران نیست‌ بلکه تضعیف و تجزیه اروپا را دنبال می‌کند، گفت:‌ «‌اقدام آمریکا برای برگزاری اجلاس ضدایرانی در لهستان در راستای تشدید اختلاف میان کشورهای اروپایی هم هست.» وی با اشاره به اینکه ایران صداقت خود را در اجرای برجام نشان داده و نگاه افکار عمومی ایران به رویکرد اروپا در قبال برجام منفی‌تر شده است، افزود: «منافع اروپا ایجاب می‌کند که گام‌های عملی در قبال برجام بردارد.»
رییس شورای راهبردی روابط خارجی کشورمان با بیان اینکه تن دادن اروپا به فشارهای آمریکا در این مقطع موجب فشارهای بیشتر آمریکا بر اروپا در آینده خواهد شد، هشدار داد: «شکست برجام، امنیت اروپا را نیز تحت‌الشعاع قرار خواهد داد.» خرازی همچنین روابط ایران و اروپا را حائز اهمیت خواند و ادامه داد: «گفت‌وگو در زمینه‌های مختلف میان طرفین مفید خواهد بود.» وی در بخش دیگری از این ملاقات با اشاره به عهدشکنی آمریکا در قبال برجام گفت: «امضای دولت‌ها به معنی تعهد بین‌المللی کشور متبوع‌شان است، لذا رویکرد ترامپ در قبال برجام که سندی بین‌المللی است و به تایید شورای امنیت سازمان ملل هم رسیده، از نظر حقوق بین‌الملل محکوم و غیرقابل قبول است.»
رییس شورای راهبردی روابط خارجی با اشاره به تاخیرهای مکرر اتحادیه اروپا برای عملیاتی کردن سازوکار مالی ویژه تعامل با ایران موسوم به SPV اظهار کرد: «اینکه دولت‌های اروپایی توان حمایت و هدایت شرکت‌های اروپایی را برای همکاری با ایران ندارند، قابل دفاع و پذیرش نیست.» خرازی تاکید کرد: «این بدان معناست که نمی‌توان به امضای دولت‌های اروپایی اعتماد کرد و این سوال مطرح می‌شود که اگر دولت‌های اروپایی می‌دانستند که بر شرکت‌های خود نفوذی ندارند، چرا با ایران وارد مذاکره شدند؟» وی تصریح کرد: «جمهوری اسلامی ایران برای حفظ استقلال خود هزینه سنگینی پرداخته و ضمن اینکه تسلیم فشارها نخواهد شد، تدابیر لازم را برای تامین نیازهای کشور اتخاذ کرده است.» رییس شورای راهبردی روابط خارجی کشورمان همچنین بیان کرد:‌ «آمریکا، اروپا را گروگان خود گرفته است و به همین خاطر اروپا در آینده با مشکلات بیشتری در قبال آمریکا مواجه خواهد شد.» خرازی ادامه داد: «آمریکا به دنبال آن است که خود را تنها قدرت بلامنازع جهان نشان دهد و اروپا باید چگونگی مقاومت در برابر آمریکا را از نحوه واکنش چین و روسیه در قبال آمریکا بیاموزد.» همچنین‌ اعضای هیات ایتالیایی در این ملاقات با تاکید بر اینکه ظرفیت‌های همکاری ایران و اروپا بسیار وسیع‌تر از موضوع هسته‌ای است، خروج آمریکا از برجام را مورد اعتراض اروپا هم دانستند و تصریح کردند‌ انتظار ایران برای گام‌های عملی اروپا جهت بهره‌برداری از منافع اقتصادی ناشی از توافق هسته‌ای قابل درک است. اعضای هیات ایتالیایی همچنین بر اینکه آمریکا با خروج از برجام حقوق بین‌الملل را نقض کرده است، تاکید کردند و گفتند با این حال در‌هم‌تنیدگی و وابستگی اروپا به آمریکا شدید است.‌
این روزها با وجود هشدار‌های مداوم مقامات ایران‌، شاهد بدقولی اروپایی‌ها برای اجرای سازوکار مالی هستیم و اصلا معلوم نیست که عملی شدن این پروژه اتفاق خواهد افتاد یا خیر. به نظر می‌رسد اتحادیه اروپا باید به طور شفاف و برنامه‌‌ریزی شده در این خصوص اقدامات لازم را انجام دهد.