تازه‌های نشر چشمه

مهر پنجم
رمان مهر پنجم نوشته فرنتس شانتا، از بزرگ‌ترین آثار تاریخ ادبیات مجارستان است در قرن بیستم. فرنتس شانتا (۲۰۰۸- ۱۹۲۷) انسانی عجیب و خاص بود که بارها به خاطر ایده‌های سیاسی‌اش از سوی دولتِ مجارستان تحت فشار قرار گرفت. هر چند او در جوانی گرایش‌های سوسیالیستی داشت اما راهِ خود را از بولشوویسمِ شوروی بسیار زود جدا کرد. او رمانِ مُهر پنجم را سالِ ۱۹۶۳ نوشت، رمانی که چهار شخصیت اصلی دارد. چهار مردی که در یک بار کنار هم نشسته‌اند و در فضای دیکتاتورزده‏‌ مجارستان درباره یک ماجرا صحبت می‌کنند، ماجرایی که برای هر کدام از آنها یک انتخاب باقی می‌گذارد و در همین اثنا پنجمین نفر وارد می‌شود… رمان فرنتس شانتا روایتی ا‌ست مملو از خُرده‏روایت. ریتمی سریع دارد و اتفاق‌هایی غافلگیرکننده که در آن‏ها شرافتِ انسانی در موقعیت شکنجه، ترس و فشار سنجیده می‌شود. این چهار مرد باید تصمیمی مهم بگیرند، تصمیمی که در آن قضاوت تعیین‌کننده‌ای وجود دارد. شانتا در این رمان فضای انسان دوران استبداد را به تصویر کشیده و روح‌هایی که فاسد شده‌اند… شانتا آخرین رمانش را سالِ ۱۹۶۶ نوشت و چهل و دو سال دست به قلم نبرد تا روز مرگش. هیچ‌کس نمی‌داند این نویسنده متفاوت چرا سکوت کرد و در محاق رفت… این رمان را کمال ظاهری از زبان مجاری به فارسی برگردانده است.
ایستگاه بعدی
مجموعه ‌داستان ایستگاهِ بعدی ده داستان دارد با درون‌مایه‌هایی به‏هم‏پیوسته. داستان‌نویس جوان این کتاب برای هیچ‌کدام از داستان‌های خود نام انتخاب نکرده و فقط با شماره مشخص‏شان کرده است. در داستان‌ها مولفه‌های جذابی چون ترس، گم ‌شدن، شک و رازآلودگی تکرار می‌شوند، به‏نحوی که هر داستان در عین استقلال ساختاری و معنایی‌اش اتمسفر و درون‌مایه خود را در داستان‌های بعدی یا قبلی نیز بازمی‌یابد.
در اکثر داستان‌ها، حضور یک غریبه ذهن و آسایشِ درون‌متنی شخصیت‌ها را به‏هم می‌ریزد. این غریبه گاه در هیات مردی‌ است حاضر در فیلم‌ها و عکس‌های شخصیت‌ها یا گاه مانند سایه‌ای آنها را تعقیب می‌کند و ماجراهایی را برای‌شان رقم می‌زند که برای مخاطب تکان‌دهنده به نظر می‌رسد. قهرمان‌های نیما قهرمانی به‏شدت ترس‌خورده‌اند و در اضطراب به سر می‌برند. تلاش دارند با استفاده از رئالیسم شهر و زندگی خود بر این امر مرموز چیره شوند اما معمولا ماجرا جور دیگری برای‌شان رقم می‌خورد. داستان‌ها مشیِ روایی و قصه‌گویی دارند و در هر کدامِ این ده داستان می‌توان حلقه‌هایی یافت که در پایان با اتصال به‏هم می‌توانند زنجیری بسازند، زنجیری که دور وجود آدم‌های داستان پیچیده و مدام تنگ‌تر می‌شود.