تا چه سالی کمبود گاز داریم؟

مدیرعامل اسبق شرکت ملی گاز می‌گوید: اکنون ناترازی انرژی در کشور ما ۲۰۰ میلیون مترمکعب است. اگر با همین روند پیش برویم تا سال ۱۴۱۰، ۴۵۰ میلیون مترمکعب در روز ناترازی خواهیم داشت، یعنی همه مخازن افت و از دیگر سو مصرف هم با این روند رشد پیدا می‌کند. ساده‌ترین راه‌حل واردات است، یعنی به جای صادرات و کسب درآمد برای کشور باید پول واردات گاز هم بپردازیم.
حمیدرضا عراقی در گفت‌وگو با ایلنا، درباره آینده تولید و مصرف گاز باتوجه به ناترازی اظهار داشت: البته یک فاز ۱۱ هنوز وارد مدار نشده است و فشارافزایی در فازهای مختلف پارس‌جنوبی و همچنین نار و کنگان باید انجام شود. دوم اینکه باید بدانیم قیمت به تنهایی نمی‌تواند مشکلات گاز را حل کند، باید برای بهینه‌سازی، برنامه جدی داشته باشیم. ما چندین قانون خوب در حوزه بهینه‌سازی مصرف انرژی و تراز تولید داریم اما کسی نیست که بتواند آنها را اجرا کند.وی افزود: سال‌ها قبل به جای اینکه دو وزارتخانه نفت و نیرو ادغام شوند شورای عالی انرژی تشکیل شد. این شورا بیش از ۸۰ بند دارد و دبیرخانه آن سازمان برنامه و بودجه است اما در مدت ۱۸ سال تنها کاری که انجام داده ۶ جلسه و ۳ اطلاعیه داشته است. اکنون اگر این دبیرخانه فعال شود تا حد زیادی مشکل اجرای بهینه‌سازی مصرف رفع می‌شود. باید کسی متصدی این شورا باشد که انرژی و بازار را بشناسد و تجربه جهانی داشته و تمام مصوبات را با اولویت‌بندی تعیین کند، در این صورت مشکل قابل حل خواهد بود.او افزود: البته به تکنولوژی و سرمایه هم نیاز است، با وجود اهمیت پرداختن به این شورا اکنون تمام این موضوعات را رها کرده‌اند و فقط گفته می‌شود که قیمت را بالا ببریم مسئله حل می‌شود. عادت کرده‌ایم که تقصیرها را گردن بخش خانگی بیندازیم اما نمی‌پرسیم مسکن و شهرسازی در این حوزه چه کرده است؟ چرا مبحث ۱۹ اجرا نمی‌شود؟ چرا املاک و خانه‌ها براساس انرژی و عایق‌بندی خرید و فروش نمی‌شوند؟ معنی آن این است که شهرداری، نظام مهندسی و مسکن و شهرسازی کنترل نکرده‌اند، تجهیزات کارخانجات دست دوم وارد کشور می‌شود که پرت انرژی‌شان بالاست. نیروگاه‌های حرارتی و گازی تماما راندمان پایین دارند در صورتی که در کشورهای دیگر این موارد را رعایت می‌کنند، علت آن هم این است که در کشور ما به حدی گاز داشتیم که تنها به این فکر بودیم که گاز مخزن پارس جنوبی مشترک با قطر را هرچه زودتر به مردم و صنایع برسانیم، استراتژی بدی نبود اما حواسمان نبود که این داشته‌ها را باید بهینه مصرف کنیم.مدیرعامل اسبق شرکت ملی گاز تاکید کرد: شرکت نفت مخازن زیادی دارد که اکتشاف کرده و فعال هستند و باید آنها را به تولید برساند، کیش و بلال را باید به بهره‌برداری برساند‌، نه اینکه فقط بگوییم مقصر مشکل امروز قبلی‌ها هستند. حدود ۱۷ فاز پارس‌جنوبی در دولت قبل وارد مدار شد. فاز ۱۱ را با فرانسه و چین قرارداد بستیم اما کشور رفیق‌مان چین هم کار را با ما ادامه نداد. اکنون باید سعی کنیم وضعیت تولید پایدار بماند، توسعه و اکتشاف باید به مرحله بهره‌برداری برسد، در دنیا حفاری افقی به شدت مورد استفاده قرار می‌گیرد، قطر هم این روش را به کار بسته است. در هر حال اصل قضیه بهینه‌سازی مصرف بوده که با حساب و کتاب و اولویت‌بندی شدنی است.وی در ادامه گفت: اگر تراز تولید از مصرف بالاتر برود شرایط ایده‌آل است و می‌توانیم صادرات داشته باشیم. وقتی مساوی باشد با مدیریت اداره می‌شود اما وقتی تراز منفی است مجبوریم گاز پتروشیمی، نیروگاه و صنایع را کم کنیم تا گاز خانگی قطع نشود و در واقع این یک ظلم به صنعت است چون تولید اکثر کارخانجات و کارگاه‌های کوچک متوقف مانده است. وقتی گاز صنعت قطع می‌شود زنجیروار روی دیگر تولیدات نیز اثر می‌گذارد، بنابراین از یک سو باید مصرف را کم و منطقی کنیم و از سوی دیگر تولید را بالا ببریم تا بتوانیم صادرات داشته باشیم.عراقی گفت: بزرگ‌ترین مخازن گاز دنیا را داریم اما هرچه تولید می‌کنیم به مصرف می‌رسانیم. اکنون باید قوانین مربوط به تراز گاز تا ۱۴۰۰ اصلاح الگوی مصرف و قوانین شورای عالی انرژی را اجرایی کنیم و در این راستا یک دبیرخانه فعال زیر نظر ریاست‌جمهوری داشته باشیم و برای مدیریت آن هم صرف اصولگرا و یا اصلاح‌طلب بودن مدنظر نباشد، باید از بخش خصوصی و کارشناسان استفاده کنیم تا بتوانیم براساس قوانین کار را جلو ببریم، نه اینکه فقط ساختار ایجاد کنیم که به بحران منجر شود، باید کسی متصدی شود که این حوزه را به خوبی بشناسد تا بتوانیم اهداف مدنظر را عملیاتی کنیم.
وی تاکید کرد: اکنون ناترازی انرژی در کشور ما ۲۰۰ میلیون مترمکعب است. اگر با همین روند پیش برویم تا سال ۱۴۱۰، ۴۵۰ میلیون مترمکعب در روز ناترازی خواهیم داشت یعنی همه مخازن افت پیدا می‌کند و از دیگر سو مصرف هم با این روند رشد پیدا می‌کند، ساده‌ترین راه‌حل هم واردات است، یعنی به جای صادرات و کسب درآمد برای کشور باید پول واردات گاز هم بپردازیم.