تبلیغ منفی

گروه گردشگری- فرهنگ سفر در سال‌های گذشته دستخوش تغییرات بسیاری شده است‌. افزایش هزینه خدمات گردشگری از یک سو و از سوی دیگر ورود دنیای دیجیتال به صنعت گردشگری و همچنین تغییر ذائقه بخشی از گردشگران همه و همه باعث شده آنچه به عنوان سفر امروز مطرح می‌شود با دهه گذشته تفاوت بسیاری کند‌.
موج حضور گردشگران انفرادی که بخش اعظم آنان را جوانان تشکیل می‌دهند، برای بسیاری از میزبانان خوشایند نیست‌؛ جوانانی که به اصطلاح هیچ‌هایک می‌کنند‌. در فرهنگ سفر، هیچ‌هایکر‌ها مسافرانی هستند که می‌خواهند با حداقل هزینه، مسافرت خود را به پایان برسانند‌.
برخلاف دیگران هدف آنها از سفر، اقامت در هتل‌های گران‌قیمت یا خوردن غذاهای لاکچری و استفاده از امکانات گردشگری با هزینه بالا نیست‌. بسیاری از این مسافران می‌خواهند در ‌هاستل‌های ارزان اقامت کنند، تا آنجایی که می‌شود هزینه حمل‌ونقل را کاهش دهند، بسیاری از اوقات به جای رفتن به رستوران، غذاهای آماده و کنسروی بخورند و حتی مهمان مردم کشور میزبان شوند‌!
درست است که این نوع مسافران آنقدرها به کشور میزبان کردیت مالی نمی‌دهند، اما می‌توانند سفرای خوبی برای معرفی کشورهای در حال توسعه باشند‌.
آنها برخلاف بسیاری از مسافران تیپیکال که به کشورهای پرزرق و برق و مکان‌های معروف علاقه دارند، سعی می‌کنند به مناطق کمترشناخته‌شده بروند و لذت اکتشاف را بچشند‌. از طرف دیگر آشنایی این نوع گردشگران به شبکه‌های مجازی و اغلب حضور تعداد زیادی مخاطب در صفحه‌های شخصی آنان باعث می‌شود نتیجه سفر آنها در کل برای میزبان مثبت باشد‌.
در سال‌های گذشته تعداد زیادی از این نوع مسافران به ایران سفر کرده‌اند؛ جوانانی که بعد از برجام، فرصت را مناسب دیدند تا برخلاف تبلیغات سال‌های گذشته مهمان ایران باشند‌. بسیاری از آنها بعد از حضور در ایران به تبلیغ جاذبه‌های گردشگری کشورمان پرداختند و ثمره مثبتی برای این صنعت نوپا داشتند‌. اما حالا خبر رسیده در روزهای تهدید و تلاش برای به انزوا کشاندن کشور، سازمان میراث فرهنگی می‌خواهد قوانین سختگیرانه‌ای برای به اصطلاح ساماندهی مسافران انفرادی وضع کند‌.
سامانه‌ای برای مراقبت
ولی تیموری معاون گردشگری سازمان میراث فرهنگی، صنایع‌دستی و گردشگری با بیان افزایش سفر گردشگران ارزان، انفرادی و بک‌پکرها (کوله‌گردها) در سال‌های اخیر گفت: «در نظر بگیریم که سفر این گردشگران به ایران در چند سال گذشته که با انتشار فیلم‌ها و تصاویری زیبا، خلاف آنچه رسانه‌های غربی علیه ایران منتشر کرده‌اند، همراه بوده است و فضا را به نفع کشور ما مثبت کرده است‌. با این وجود برای اینکه گردشگران خارجی در یک فرآیند برنامه‌ریزی شده به کشور وارد شوند و خدمات دریافت کنند، در کمیسیون ارتقای امنیت گردشگران خارجی که اعضای آن متشکل از نمایندگان وزارت امور خارجه، وزارت‌ کشور، نیروی انتظامی و سازمان میراث فرهنگی، صنایع‌دستی و گردشگری است، طرحی به منظور ساماندهی گردشگران انفرادی در حال پیگیری است که پس از تصویب در این کمیسیون، اجرا خواهد شد‌.
او اضافه کرد: قرار شده سامانه‌ای به این منظور راه‌اندازی شود که گردشگر پیش از دریافت ویزا، اطلاعات اقامتگاه یا همان تاییدیه رزرو، مسیر سفر و شخص دعوت‌کننده را مشخص کند تا ویزا بر آن اساس صادر شود، همانند شیوه‌ای که ایرانی‌ها به خارج از کشور سفر می‌کنند و باید واچر هتل، بلیت رفت و برگشت و مقصد مشخص و تامین مالی داشته باشند‌. البته این شرایط به معنی سخت کردن سفر نیست بلکه برای ساماندهی خدمات براساس نیاز مسافر و مشخص شدن آمار این نوع سفرهاست‌.
تیموری گفت: این سامانه که سعی شده در طراحی آن دغدغه فعالان گردشگری مدنظر قرار گیرد، با هماهنگی وزارتخانه‌ها و دستگاه‌های مرتبط، به زودی راه‌اندازی خواهد شد‌.»
گردشگری زوری
چند روز پیش علی‌اصغر مونسان رییس سازمان میراث فرهنگی و گردشگری کشور اعلام کرد هزینه تبلیغات گردشگری در ایران به چند سنت می‌رسد؛ آماری ناامید‌کننده که نشان می‌دهد بازاریابی برای جذب گردشگران خارجی در ایران زیاد جدی گرفته نمی‌شود‌.
از طرف دیگر با گام تازه سازمان میراث فرهنگی و گردشگری در جهت ایجاد محدودیت برای مسافران خارجی، مخصوصا هیچ‌هایکر‌ها به نظر می‌رسد قرار نیست از پتانسیل‌های موجود هم استفاده شود‌؛ گردشگرانی که اگرچه درآمد مالی مناسبی برای صنعت گردشگری کشور به ارمغان نمی‌آورند اما در زمینه تبلیغات سنگ تمام می‌گذارند‌. از طرف دیگر کاهش درآمد گردشگری به دلیل سقوط ارزش پول ملی است‌. ایران تبدیل به مقصدی ارزان برای گردشگران شده است‌؛ فرصتی که می‌توانست موجب شکوفایی صنعت گردشگری شود اما به نظر می‌رسد از دست رفته است‌.