29 - 11 - 2022
تجارت خارجی در بحران
گروه بازرگانی- با توجه به اوضاع نابسامان اقتصادی، فعالان اقتصادی با ابراز نگرانی از شرایط حاکم، کاهش صادرات و واردات را در پنج ماهه نخست سال‌جاری هشدار دادند و همچنان نیز بر ادامه این اوضاع بحرانی تاکید کردند.
از آنجایی که کشتی‌های خارجی به دلیل تحریم از حمل بار کالاهای ایرانی خودداری می‌کنند، کشتیرانی داخلی هم هزینه ها را دو برابر کرده که این موضوع خود باعث تشدید افزایش قیمت‌ها شده است. از سوی یگر عدم ثبات قوانین در زمینه تخصیص نرخ ارز به این بحران دامن می‌زند.
در شرایطی که کشور با تحریم روبه‌رو است، مسوولان امر با تاکید بر اینکه در هیچ زمینه‌ای کشور کمبودی را از نظر کالا ندارد افزایش قیمت‌ها را به دلیل عدم نظارت بر کار فروشندگان خرده یا مغازه‌ها می‌دانند.
گویی اقتصاد بچه بی‌مادری است که هیچ‌کس نه تیمارداری‌اش می‌کند و نه بر بهبود شرایط آن تلاشی! تنها در این میان افرادی وجود دارند که به گفته کسبه دلالانی هستند که بازار را در قبضه قدرت خویش گرفته‌اند و پنجه بر گلوگاه قیمت‌ها انداخته‌اند اما اینها شانه خالی کردن از زیر باری است که هر روز و هر روز معیشت را سخت‌تر می‌کند و تولیدکننده را بی‌انگیزه تا جایی که به ناچار به وارد کردن کالاهای بی‌کیفیتی روی می‌آوریم که دست تولیدکننده خودمان را می‌بندد.
آمار گمرک
براساس آمار گمرک ایران نشان می‌دهد در پنج ماهه نخست امسال صادرات غیرنفتی به ۱۵میلیارد و ۱۹۲میلیون دلار و واردات کشورمان به ۱۶میلیارد و ۳۰۷ میلیون دلار رسیده است.
در پنج ماهه نخست سال جاری صادرات غیر نفتی ایران در مقایسه با مدت مشابه سال گذشته ۹۹/۷ درصد و واردات کشورمان در همین مدت ۳۶/۲۶ درصد کاهش داشته است.
در این مدت ۳۵ میلیون و ۱۰ هزار تن انواع کالا با احتساب میعانات گازی و بدون احتساب نفت، گاز و تجارت چمدانی صادر و ۱۱ میلیون و ۱۹۰ هزار تن انواع کالا وارد کشور شده است.
صادرات
عمده کالاهای صادراتی به ترتیب شامل سنگ‌آهن به هم فشرده نشده و کنسانتره‌های آن به ارزش ۵۵۲ میلیون دلار، متانول به ارزش ۵۰۰ میلیون دلار و قیر نفت به ارزش ۴۵۷ میلیون دلار بوده است.
در خصوص ترکیب کالاهای صادراتی به تفکیک میعانات گازی، محصولات پتروشیمی و سایر کالاها باید گفت که در پنج‌ماهه نخست سال جاری از مجموع صادرات غیرنفتی، سه میلیارد و ۱۰۵میلیون دلار به میعانات گازی، سه میلیارد و ۹۱۴میلیون دلار به محصولات پتروشیمی و هشت میلیارد و ۱۷۳میلیون دلار به سایر کالاها اختصاص داشته است.
همچنین بررسی ترکیب کالاهای صادراتی نشان می‌دهد، میزان صادرات میعانات گازی در این مدت ۳/۱۴درصد، صادرات محصولات پتروشیمی ۴/۱۴درصد و صادرات سایر کالاها ۷/۱ درصد کاهش یافته است.
در بین کالاهای صادراتی، صادرات سنگ آهن، متانول، قیر نفت و سیمان پورتلند به ترتیب با ۹۵ درصد، ۳۴درصد، ۹/۷درصد و ۱۵درصد افزایش همراه بوده است.
بیشترین میزان کالاهای صادراتی به کشورهای چین به ارزش دو میلیارد و ۵۴۰ میلیون دلار، عراق به ارزش دو میلیارد و ۳۶۵ میلیون دلار، امارات متحده عربی یک میلیارد و ۴۳۶ میلیون دلار، افغانستان یک‌میلیارد و ۱۸۸میلیون دلارو هند به ارزش ۹۱۵ میلیون دلار بوده است.
واردات
در پنج‌ماهه نخست سال‌جاری همچنین ۱۱میلیون و ۱۹۰هزار تن کالا به ارزش ۱۶میلیارد و ۳۰۷ میلیون دلار وارد کشور شده است که این میزان به لحاظ ارزش ۳۶/۲۶ درصد و از حیث وزن ۸۹/۲۷ درصد کاهش نشان می دهد.
براساس این گزارش، عمده کالاهای وارداتی شامل برنج نیمه سفید شده یا برنج کامل سفید شده به ارزش یک‌میلیارد و ۹۲میلیون دلار، کنجاله و سایر آخال‌های جامد به ارزش ۷۰۵ میلیون دلار، دانه ذرت دامی به ارزش ۴۹۶میلیون دلار، دانه گندم سخت به ارزش ۴۱۵میلیون دلار و شمش از آهن و فولاد غیرممزوج به ارزش ۲۸۰ میلیون دلار بوده است.
کشور های عمده صادرکننده کالا به ایران در این مدت به ترتیب شامل کشورهای امارات متحده عربی، چین، هند، جمهوری کره و ترکیه بوده است.
در این مدت سه میلیارد و ۲۱۴ میلیون دلار انواع کالا از امارات متحده عربی، سه میلیارد و دو میلیون دلار از چین، یک میلیارد و ۶۱۴میلیون دلار از هند، یک میلیارد و ۴۸۴ میلیون دلار از جمهوری کره و یک میلیارد و ۳۸۸ میلیون دلار از ترکیه وارد کشور شده است.
در همین رابطه اسدالله عسگراولادی، عضو کنفدراسیون صادرات اتاق بازرگانی ایران به «جهان‌صنعت» گفت: در حال حاضر در تمام محصولات کاهش صادراتی داشته‌ایم و این در حالی است که هیچ کمبودی در زمینه کالاها وجود ندارد.
وی در مورد مشکل حمل‌ونقل افزود: یکی از مواردی که موجب افزایش قیمت‌ها شده، افزایش نرخ حمل‌ونقل بوده است و از آنجایی که کشور در تحریم به سر می‌برسد کشتی‌های خارجی دیگر از حمل بار برای کالاهای ایرانی خودداری می‌کنند و این موجب شده که این بخش مورد سوءاستفاده کشتیرانی داخلی قرار بگیرد و باعث افزایش قیمت کالا در کشور شود.
عسگراولادی با تاکید بر کاهش صادرات گفت: در پنج ماهه نخست امسال شاهد روند نزولی صادرات بوده‌ایم که پیش‌بینی می‌شود تا مهرماه هم ادامه پیدا کند و اگر فکری به حال این بخش نشود، اوضاع رو به وخامت می‌رود اما با کنترل اوضاع می‌توان تا بعد از مهرماه شرایط را سامان داد.
وی یکی دیگر از دلایل کاهش صادرات در کشور را زیاد بودن قیمت تمام شده کالاها می‌داند. وی ادامه داد: از آنجایی که قیمت تمام شده محصولات در کشور بالاست به ناچار کشورهایی که قبلا از ما خرید می‌کردند، حال از کشورهای دیگر کالا وارد می‌کنند.
شایان ذکر است که افزایش قیمت دلار و به تبع آن افزایش قیمت دلار باعث شده که قیمت کالای تمام شده هم افزایش یابد.
با توجه به کاهش موجودی پسته در انبارها و پایین بودن قیمت عرضه این کالا در بازارهای بین‌الملل، روند صادرات پسته نزولی بوده و در چند ماه اخیر کاهش چشمگیر داشته است.
عسگراولادی با بیان اینکه صادرات پسته متوقف نشده ولی نسبت به قبل بسیار کمتر شده است، اظهار کرد: روند کاهش صادرات پسته تا شهریورماه که فصل برداشت مجدد است، ادامه خواهد یافت.
وی افزود: از شهریور به بعد هم اگر قیمت‌ها رقابت‌پذیر باشد، می‌توانیم پسته را صادر کنیم در غیر این صورت روند صادرات این کالا نزولی خواهد بود.
وی با اشاره به اینکه قیمت تمام شده پسته صادراتی ۲۸ تا ۳۰ هزار تومان است اما قیمت این محصول در داخل ۷۲ هزار تومان با کیفیتی به مراتب پایین‌تر از پسته صادراتی است، اظهار کرد: در سه ماهه نخست امسال تنها ۱۹ هزار تن پسته صادر کرده‌ایم، این در حالی است که در سه ماهه اول سال گذشته این رقم نزدیک به ۲۸ هزار تن بود.
ذکر این نکته اینجا ضروری است که با نگاهی به قیمت‌های محصولات صادراتی به خصوص خشکبار در سال گذشته متوجه می‌شویم که قیمت‌های تمام شده کالاهای داخلی مثل پسته و گردو یک‌چهارم قیمت امسال است.
وی در ادامه افزود: با توجه به اینکه اگر اوضاع به همین صورت ادامه پیدا کند تا پایان مهر شاهد روند نزولی صادرات خواهیم بود اما با توجه به اینکه دولت جدید، دولت تدبیر و امید نام گرفته، ما امیدواریم که اوضاع صادرات بعد از مهر به حالت قبل بازگردد و دوباره شاهد رونق صادرات باشیم.
لطفاً براي ارسال دیدگاه، ابتدا وارد حساب كاربري خود بشويد