تحرکات مدنی یا خواست سیاسی؟

شیدا ملکی- شهر با فریادهای کوتاه و بلند و اعتراضات مدنی ترک بر نمی‌دارد‌. آنچه امنیت جامعه را به چالش می‌کشد ریشه‌ای عمیق دارد که مدت‌ها دست بر گریبان جامعه انداخته است و آن را به نوعی دچار چالش‌های پی‌درپی کرده است‌. چالش‌هایی که نه تنها زندگی روزمره و معاش را تحت‌تاثیر قرار می‌دهد بلکه تصمیمات بلندمدت زندگی شهروندان را نیز به سادگی جابه‌جا می‌کند‌.
مردم به عنوان عنصری از جامعه نیازمند چشم‌اندازی روشن برای به تصویر کشیدن آینده خود هستند و اگر این چشم‌انداز کور شود ناگهان همه برنامه‌های زندگی در این شهر به سمت نابودی حرکت خواهند کرد اما شفافیت همان حلقه مفقوده‌ای است که اگر مردم آن را در برنامه‌ریزی‌های مدیران لمس کنند نه تنها احساس امنیت خواهند کرد، بلکه برای دستیابی به نیازهای زندگی خود قدم‌های محکم‌تری برمی‌دارند‌.
آنچه این روزها از خیابان‌های مشهد شنیده شد و به خیابان‌های دیگر شهرهای کشور تسری پیدا کرد و تا گوشی‌های موبایل مردم تهران سرک کشید، حاصل گرانی‌هایی نیست که شهروندان امروز لمس کرده‌اند‌. مردم اگر برای نه به گرانی تجمع می‌کنند؛ سال‌هاست که در لحظه لحظه زندگی‌شان فقر، گرانی و مشکلات بیکاری را چشیده‌اند‌. از همین روست که نمی‌توان باور کرد همه آنچه رخ می‌دهد حاصل گران شدن شانه‌های تخم‌مرغ در روزهای اخیر باشد‌.
زن میانسالی در مترو به خانم جوانی که کنارش نشسته بود می‌گفت: «با این کارها هیچی درست نمی‌شه‌. کی درد این مردم رو دوا می‌کنه وقتی از گرسنگی به هر کاری دست می‌زنند‌. خدا می‌دونه الان زندگی خیلی سخت شده‌. فقط کافیه یک فکری به حال این حال و روزمون کنند».
زن جوان که کتاب جمهور افلاطون را با جلد سبز رنگ در دست داشت به زن میانسال نگاه کرد و گفت: «هیچ کس نمی‌تونه همه مشکلات مردم رو حل کنه، اصلا چرا فکر می‌کنی معیار خوب و بد بودن یه مسوول باید گرون و ارزون بودن نیازهای اولیه زندگی باشه، معیار خوب و بد رو قیمت‌ها تعیین نمی‌کنه»‌. زن میانسال با آرامش به زن جوان رو کرد و گفت: «دختر جون حتما دستت هنوز نرفته تو خرج که نمی‌دونی دنیا دست کیه و باید چجوری زندگی کرد‌.»
همه جمله‌های نامفهوم که در مترو شنیده می‌شد ناگهان تبدیل به یک مناظره بلند قامت اجتماعی شد‌. زنان حاضر در واگن مترو به‌گونه‌ای با هم بحث می‌کردند و از آسیب‌های فقر و چالش‌های بیکاری در جامعه می‌گفتند که گویی وارد مجمع کوچکی برای تعاملات دانش سیاسی و اجتماعی شده‌ای‌.
جای خالی تحرکات مدنی و دانش سیاسی- اجتماعی اما هنوز مشهود است و این سوال مهم که راهکار مدیریت کلان جامعه برای حفظ و بهبود شرایط فعلی چیست؟ آیا سکوت و آتش زیر خاکستر، ادامه داستان خواهد بود یا راهکارهای کلان و ریشه‌ای از سوی دولت بیان می‌شود؟
sheidamaleki.journalist@gmail.com