تحلیل اکونومیست از دلایل تداوم کاهش قیمت نفت

جهان – طی چند ماه اخیر، روند کاهش مستمر قیمت‌های جهانی نفت به مهم‌ترین موضوع مورد توجه دولت‌ها و همچنین تحلیلگران حوزه اقتصاد بین‌المللی تبدیل شده است. در این میان هرچند عموما به دلایل سیاسی کاهش قیمت نفت اشاره می‌شود اما این روند، پدیده‌ای چند علتی است که هم از عوامل اقتصادی و هم عوامل سیاسی در سطح بین‌المللی تاثیر می‌پذیرد.
اکونومیست در مطلبی به بررسی روند کاهش شدید قیمت جهانی نفت پرداخته است که بخشی از آن را می‌خوانید.
قیمت نفت تا حدی به واسطه عرضه و تقاضای واقعی و تا حدی به واسطه انتظارات تعیین می‌شود. تقاضای انرژی ارتباط نزدیکی با فعالیت اقتصادی دارد. افزون بر این، تقاضای انرژی در فصل زمستان در نیمکره شمالی و در فصل تابستان در کشورهایی که از سیستم تهویه هوا استفاده می‌کنند، افزایش می‌یابد. در سمت مقابل، عواملی چون آب و هوا (که می‌تواند سبب جلوگیری از بارگیری نفتکش‌ها شود) و همچنین مسایل ژئوپلیتیکی بر عرضه نفت تاثیرگذار است.
در مجموع چهار عامل در حال حاضر بر قیمت نفت تاثیر گذاشته است.

نخست اینکه کاهش فعالیت اقتصادی، افزایش بازده و تغییر الگوی مصرف از نفت به دیگر سوخت‌ها، سبب کاهش تقاضا شده است. دوم اینکه با وجود آشوب و درگیری در عراق و سوریه (دو تولیدکننده بزرگ نفت با تولید مجموعا چهار میلیون بشکه در روز)، تولید نفت آنها از این اوضاع تاثیری نپذیرفته است. بازار نسبت به ریسک‌های ژئوپلیتیکی حساسیت بیشتری دارد.
عامل سوم، تبدیل آمریکا به بزرگ‌ترین تولیدکننده نفت است. هرچند این کشور نفت خود را صادر نمی‌کند اما از وارداتش کاسته شده و همین امر، سبب ایجاد عرضه اضافی در بازار می‌شود و عامل چهارم نیز این است که عربستان سعودی و متحدانش در منطقه، تصمیم گرفته‌اند که سهم خود از بازار را برای احیای قیمت نفت از دست ندهند. آنها معتقدند با کاهش تولید، بیشترین منفعت نصیب ایران و روسیه خواهد شد.
در این میان، تاثیر اصلی کاهش قیمت‌های نفت، بر بخش‌های پر‌ریسک‌تر و آسیب‌پذیر‌تر صنعت نفت خواهد بود. این بخش‌ها شامل شرکت‌های نفتی آمریکایی است که با انتظار تداوم قیمت‌های بالای نفت، مبالغ زیادی وام و قرض اخذ کرده‌اند. این تاثیر همچنین متوجه شرکت‌های غربی خواهد بود که در پروژه‌های پرهزینه در مناطق قطبی یا دریای شمال فعال هستند. اما باز هم بیشترین ضرر از این جریان به کشورهایی وارد خواهد شد که برای پیشبرد سیاست‌های داخلی و خارجی خود تا حد زیادی به درآمدهای نفتی وابسته هستند.