7 - 01 - 2018
تدبیر امروز بهتر از فردا
صندوقهای بازنشستگی در کشور با بحران جدی مواجه هستند و باید امروز تدبیری برای آنها اندیشیده شود؛ اگر حل این مشکل را به سبب دشواری که به طور معمول انجام آن برای دولتها به همراه دارد به دولت بعدی موکول شود، دیر خواهد شد.
هماکنون در صندوق تامین اجتماعی ۳۷/۶ نفر کار میکنند و یک نفر بازنشسته است این در حالی است که در سال ١٣۵۴ معادل ۲/۲۵ نفر کار میکردند و یک نفر بازنشسته بود.
علی دهقانکیا، نایبرییس کانون بازنشستگان شهرستان تهران پیشتر اعلام کرده بود: تا سال ٨٨ مشکل خاصی نداشتیم و بیشتر مشکلات از آن سال به بعد مشهود است. رشد بیمه شدهها از سال یاده شده ۹/۴ درصد و رشد مستمریبگیرها ۴/۸ درصد بود .
علی سرزعیم معاون امور اقتصادی وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی گفت: اگر صندوقهای بازنشستگی اصلاح نشوند ابعاد بحرانی خواهد داشت که اعتراضهای کنونی در مقابل اعتراضهایی که اگر در خصوص صندوقها صورت بگیرد کاریکاتوری بیش نخواهد بود.
وی به ایرنا اظهار داشت: اگر هیچ کاری نکنیم و به عبارتی دست به صندوقها نزنیم روند کنونی نشان میدهد تا ۱۰سال دیگر صندوق تامین اجتماعی ورشکست میشود. صندوق لشکری و بازنشستگی کشوری هماکنون ورشکسته هستند.
صندوق تامین اجتماعی یکی از بزرگترین صندوقهای کشور است که بیش از ۴۰ میلیون نفر مخاطب دارد که حدود ۱۲ میلیون خانوار کشور را دربر میگیرد.
تردیدی نیست، صندوقها با بخشی از جمعیت کشور مواجه هستند که دیگر توان کارکردن برای تامین معاش را ندارند و در صورت ورشکستگی صندوقها و ندادن حقوق به بازنشستگان، مخاطبان این صندوقها توان کار دوباره برای تامین معاش را ندارند.
این در حالی است که بازنشستگان کشور به طور عام در سه دهک فرودست جامعه قرار دارند.
صندوق فولاد کشور هماکنون۸۶ هزار حقوق بگیر دارد و هر ماه پای ثابت اعتراضات بازنشستگان صندوق فولاد کشور هستند.
همچنین دهقانکیا در خصوص صندوق فولاد نیز گفت: این صندوق ۹ هزار و ۱۵۰ بیمهگذار دارد. همچنین صندوق صداوسیما ۱۳ هزار و ۱۰۰ نفر بیمهگذار و ۱۳ هزار و۴۰۰هزار نفر بازنشسته دارد.
وی با بیان اینکه سایر صندوقها همین وضعیت را به طور تقریب دارند، گفت: در کل ۵۵ میلیون و ۳۸۲هزار نفر تحت پوشش صندوقهای بیمهای قرار دارند که ۶۹ درصد از جمعیت کشور را دربر میگیرد.
بحران بزرگی در راه است
تردیدی نیست، بحران بزرگی در راه است که به گفته محسن رنانی عضو هیات علمی دانشگاه اصفهان بحرانی بزرگتر از بحران آب و مسایل زیست محیطی است.
صندوقهای بازنشستگی پول زیادی از مردم گرفتهاند اما سرمایهگذاری خوبی نکردهاند و هماکنون با دشواری،
مواجه شدهاند.
هماکنون صندوق فولاد کشور حداقل با ۲۰روز تاخیر حقوق بازنشستگان را پرداخت میکند.
سرزعیم گفت: حتی اگر زمان به ۲۶ سال پیش برگردد و صندوقها به شکل درست هم مدیریت میشد صندوقها فقط میتوانستند ۳۰درصد از منابع خود را تامین کنند.
معاون اقتصادی وزارت کار با اشاره به برخی از مشکلات که موجب شده است صندوقهای بازنشستگی با مشکل مواجه شوند، اظهار داشت: دو موضوع، علت اصلی ورشکستگی صندوقهاست.
وی ادامه داد: جامعه ایران از ۵۰ سال پیش به لحاظ افزایش امید به زندگی بهبود یافته است به طوری که متوسط عمر افزایش یافته است. به طور مثال اگر قرار بود در گذشته یک نفر پس از بازنشسته شدن ۵ تا۱۰ سال از صندوق بازنشستگی حقوق دریافت کند هماکنون به لحاظ افزایش متوسط عمر حدود ۳۰ سال حقوق دریافت میکند و حتی پس از مرگ هم اگر دختر ازدواج نکرده داشته باشد حقوق بازنشسته پس از فوت بازنشسته ادامه مییابد و به فرزند دختر ازدواج نکرده میرسد.
یادآور میشود، چندی پیش در گفتوگو با زنی سالخورده حدود ۹۱ ساله متوجه شدم که وی به علت فوت همسر حدود ۳۵ سال است که از حقوق بازنشستگی پدر بهرهمند میشود. در واقع حدود ۶۵ سال است که از صندوق بازنشستگی حقوق دریافت میکند.
سرزعیم توضیح داد: به همین سبب طلاقهای صوری افزایش یافته تا بازماندگان بتوانند از صندوق پول بگیرند و این در حالی است بازنشستگی زودهنگام هم اتفاق افتاده است.
سرزعیم گفت: بسیاری از مشاغل که سخت و زیانآور محسوب میشود فرد با ۲۰سال کارکردن بازنشسته و ۳۰روز حقوق را دریافت میکند.
میانگین سن بازنشستگی در ایران ۵۲ سال
کشورهای توسعهیافته در حال تغییر سن بازنشستگی از ۶۰ به ۶۵ سال هستند. میانگین سن بازنشستگی در این کشورها ۶۰ سال و در ایران ۵۲ سال است.
میانگین سن بازنشستگان لشکری و کشوری ۴۷ تا ۴۸ سال است و به همین علت ورودی به صندوقهای بازنشستگی زیاد و خروجی آن کم است.
اصلاح قوانین در صندوقهای بازنشستگی
سرزعیم معتقد است: دو گام اساسی برای بهبود وضعیت صندوقهای بازنشستگی میتوان برداشت که یکی اصلاح قوانین است به طوری که بازنشستگی زودهنگام را کم کنیم و از سوی دیگر میتوان سنوات که به ازای هر سال یکماه حقوق میدهند را کاهش داد. هماکنون این میزان در کشور ایتالیا ۱۶روز و در کشورهای دیگر ۱۰روز به ازای یکسال است.
دو کار سخت
دو کار سخت باید انجام شود تا بتوان از ورشکستگی صندوقها جلوگیری کرد. یکی اصلاح قوانین درون صندوقهاست که حذف تدریجی امتیازها از جامعه اندکی دشوار است.
بسیاری از موارد دیده میشود، زن شاغل که همسر شاغلش را از دست میدهد از دو سو میتواند بازنشستگی دریافت کند. از یک سو همسر و از سوی دیگر بازنشستگی خودش که باید به تدریج با اصلاح برخی از قوانین یک حقوق حذف شود اما این مهم نیاز به زمان و اصلاح قوانین دارد.
تردیدی نیست، پس گرفتن برخی از امتیازها در صندوقهای بازنشستگی، بدبینی به دولتها را همراه دارد اما در صورتی که کاری امروز صورت نگیرد آیندگان با دشواریهای زیاد مواجه خواهند شد.
دولتها باید زمینه اعتماد از سوی مردم را ایجاد کنند. هرچه فاصلهها بین دولت و مردم افزایش یابد و هرچه نابرابری در جامعهای فزونی یابد دشوار است که برخی از امتیازها را از جامعه پس گرفت.
در این پسگیری امتیازهای به غلط داده شده در صورتی امکانپذیر است که فاصله زندگی آحاد جامعه به لحاظ سطح زندگی به طور تقریب یکسان باشد.
در جامعهای که نابرابری و تبعیض همواره در مقابل دیدگان مردم خود را عریان کند جامعه به سختی میتواند پذیرای این سختگیریهای یاد شده باشد.
در جامعهای که میخواهد قوانین دست و پاگیر و پرهزینه را رفع کند باید جامعه پویا بر محور تولید باشد و آحاد مردم همواره از حمایتهای اجتماعی برخوردار باشند.
تغییر سن بازنشستگی و حذف قوانین دست و پاگیر صندوقهای بازنشستگی تدبیری را میطلبد که با امید همراه باشد تا بتوان روزگار اطمینانبخشتری را به جامعه نوید داد.
لطفاً براي ارسال دیدگاه، ابتدا وارد حساب كاربري خود بشويد