ترمز قیمت در بورس کالا

«جهان‌صنعت»- اگرچه دست‌انداز‌ها در مسیر عرضه خودرو در بورس کالا ادامه دارد و حتی برخی نمایندگان مجلس نیز با آن مخالف هستند اما واقعیت آن است که با همه ایرادهایی که این طرح دارد اثرات بدی بر جای نگذاشته است.
حالا اما برخی نیز دستاوردهای عرضه خودرو در کالا را فراتر از آرام شدن بازار می‌دانند و معتقدند اگر عرضه‌ها ادامه پیدا کند، هم خودروسازان می‌توانند زیان انباشته خود را جبران کنند و هم می‌توان امیدوار بود که در قطعه‌سازی به صادرکننده مهمی در جهان تبدیل شویم.
طی دو روز گذشته پژو ۲۰۷ دستی و اتوماتیک، شاهین و تارا دستی در بستر بورس کالا عرضه شدند و آمارها حاکی از آن است که این خودروها با کاهش قیمت نسبت به عرضه‌های قبلی به فروش رسیدند.
همچنین تعداد ۵ هزار دستگاه خودرو دنا‌پلاس دستی سفید متعلق به گروه صنعتی ایران‌خودرو یکشنبه آینده(۲۵ دی) در بورس کالا عرضه می‌شود. بر اساس این گزارش، شرکت ایران‌خودرو قیمت پایه این خودرو را که ۲۷ اسفند سال‌جاری به خریداران تحویل می‌شود ۱۸۹ میلیون و ۵۰۰ هزار تومان اعلام کرده و درصد پیش‌پرداخت این خودرو نیز ۱۰۰ درصد در نظر گرفته شده است.
بر این اساس، میانگین قیمت فروخته‌شده هر دستگاه پژو ۲۰۷ دستی سفید که در دو روز گذشته روی تابلوی معاملات بورس کالا رفت، ۷/۳۷۵ میلیون تومان بود. در حالی که پژو ۲۰۷ دستی سفید در عرضه یازدهم دی با میانگین قیمت ۴۰۰ میلیون تومان و در عرضه چهارم دی با میانگین قیمت ۴۱۰ میلیون تومان فروخته شده بود. در برابر عرضه ۴۰۰۰ دستگاه پژو ۲۰۷ دستی، ۶۶۸۳ دستگاه تقاضا شکل گرفت. کمترین قیمت مچ‌شده نیز هر دستگاه پژو ۲۰۷ دستی با قیمت ۷/۳۷۵ میلیون تومان بود.
همچنین طی دو روز گذشته ۴۰۰۰ دستگاه شاهین در بورس کالا مورد معامله قرار گرفت و با تداوم و افزایش عرضه‌ خودرو در بورس کالا، شاهین در معاملات روز گذشته با همان قیمت پایه (قیمت درب کارخانه) ۳۰۴ میلیون تومان به فروش رسید. شاهین در عرضه قبلی (۳۰ آذر) با قیمت میانگین ۸۹۷/۳۴۶ میلیون تومان فروخته شده بود.
طبق آمار، در برابر عرضه ۴۰۰۰ دستگاه شاهین، ۱۵۴۲ تقاضا شکل گرفت که این موضوع باعث شد شاهین با قیمت پایه به فروش رود. کمترین قیمت مچ‌شده هم همان قیمت پایه بود.
البته قیمت تمام‌شده پژو ۲۰۷ دستی سفید در بورس کالا به علاوه ۱۳ درصد مالیات بر ارزش‌افزوده و ۳۷۱/۴ میلیون تومان هزینه‌های جانبی و کارمزد است. قیمت تمام‌شده شاهین در بورس کالا نیز به علاوه ۱۲ درصد مالیات بر ارزش‌افزوده و ۳۷۱/۴ میلیون تومان هزینه‌های جانبی و کارمزد است.
آینده تداوم عرضه خودرو در بورس چه خواهد بود؟
در این راستا، همایون دارابی کارشناس بازار سرمایه در گفت‌وگو با ایسنا ضمن تاکید بر اینکه عرضه خودرو در بستر بورس کالا اقدام مثبتی محسوب می‌شود، عنوان کرد: شاهد تاثیر مثبت اقدام مذکور هم برای تولیدکننده و هم برای مصرف‌کننده هستیم.
از طرف دیگر سود دلالان و رانتی که توزیع می‌شد قطع می‌شود که می‌تواند به صنعت خودرو و مردم کمک کند.
نباید فراموش کنیم که چند سال قبل، زمانی که فولاد در بورس کالا عرضه شد، ایران یک واردکننده فولاد بود اما اکنون با وجود تحریم‌ها و مشکلات به مدد بورس کالا و عرضه محصولات فولادی در بستر این بورس به یک صادرکننده قوی فولاد در آسیا تبدیل شده‌ایم.
وی ادامه داد: در مورد خودرو هم این اتفاق خواهد افتاد. اگر خودروساز بتواند دست دلال و رانت‌جویان را از فروش خود قطع کند، می‌تواند بدهی بانکی خود را پرداخت کند، زیان ۱۱۰ هزار میلیاردی خود را پوشش دهد، صنعت قطعه‌سازی را با سفارش قطعات بیشتر راه اندازد، کارگران و سهامداران را راضی نگه دارد، با تولید بیشتر و ارزان‌تر قیمت واقعی خودرو را در بازار کاهش دهد و در نهایت حتی در بازار منطقه اقدام به صادرات قطعه و خودرو کند.
به گفته این کارشناس بازار سرمایه، اگر کل محصولات شرکت‌های خودروسازی در بورس کالا عرضه شود، تا چند سال آینده شاهد اتفاقی خواهیم بود که در صنعت فولاد رخ داد.
شکسته شدن قیمت‌ها با افزایش عرضه خودرو در بورس
برای تعادل بخشیدن به بازار خودرو یک راه افزایش تولید و عرضه بوده که در سال ‌جاری بیش از ۳۰ درصد عرضه خودرو نسبت به سال قبل بیشتر شده است. راه مکمل، تنظیم بازار تقاضا است که راهکار اساسی آن تصویب مالیات بر عایدی سرمایه توسط مجلس است که همچنان معطل مانده است.
با بلاتکلیفی مالیات بر عایدی سرمایه توسط مجلس، دولت برای کاستن از فشار تقاضای دلالی در بازار خودرو، اقدام به عرضه خودرو در بورس کالا کرده است.
طبق آمار تا ۱۵ دی‌ماه ۲۵ هزار و ۷۴۲ دستگاه خودرو در بورس کالا عرضه شده که با احتساب اختلاف قیمت کارخانه با بازار آزاد، نزدیک به هفت هزار و ۵۰۰ میلیارد تومان منافع حاصل از فروش خودرو در بورس کالا به خریداران نهایی، تولیدکنندگان خودرو و دولت
رسیده است.
در این زمینه «بابک صدرایی» کارشناس صنعت خودرو در گفت‌وگو با ایرنا افزود: عرضه در بورس می‌تواند به عنوان یک راهکار کوتاه‌مدت در شرایط کنونی بازار ملتهب خودروی کشور، راهگشا باشد.
وی تاکید کرد: اوج اثرگذاری این شیوه قیمتی را زمانی شاهد خواهیم بود که عرضه و تقاضا در بورس به هم نزدیک شوند.
صدرایی بیان کرد: به طور نمونه شاهد بودیم اخیرا چهار هزار دستگاه شاهین در بورس عرضه شد که فقط هزار و ۵۴۲ تقاضا برای آن شکل گرفت، به همین دلیل شاهین در معاملات دیروز با همان قیمت پایه (قیمت درب کارخانه) ۳۰۴ میلیون تومان به فروش رسید و همین موضوع می‌تواند نشان‌دهنده کیفیت و میزان طرفداران این خودرو باشد. وی خاطرنشان کرد: همچنین در جریان معاملات روز گذشته در بورس کالای ایران ۲ هزار دستگاه تارا دنده دستی سفید با قیمت میانگین هر دستگاه ۲/۳۵۱ میلیون تومان معامله شد که ۲ هزار و ۵۲۲ تقاضا برای آنها شکل گرفت.
این کارشناس صنعت خودرو ادامه داد: در حالی که قیمت کشف‌شده برای این خودرو ۳۵۱ میلیون و ۲۷۴ هزار تومان بود، در بازار آزاد قیمت این خودرو حدود ۶۰۰ میلیون تومان است و خریداران و مصرف‌کنندگان واقعی در بورس کالا توانستند این خودرو را ۲۰۰ میلیون تومان ارزان‌تر از بازار خریداری کنند.
واردات خودروهای خارجی
صدرایی در خصوص واردات خودروهای خارجی اظهار کرد: اگر عرضه این خودروها به تعداد بالا در بورس انجام شود، رقابتی شکل خواهد گرفت و شرکت‌ها برای دستیابی به سودهای بالاتر، قیمت‌های متعادل‌تری ارائه خواهند داد.
این کارشناس صنعت خودرو تاکید کرد: باید بتوان تقاضای واقعی بازار را برای هر خودرو سنجش کرد تا شاهد فاصله و تفاوت قیمتی معنی‌دار بین بازار و بورس نباشیم.
وی واردات خودروهای دست‌دوم کم‌کارکرد را در شرایط کنونی به نفع بازار داخل و رفع التهابات قیمتی برشمرد و گفت: این قبیل خودروها مشروط به یک سیستم تعرفه‌گذاری درست، می‌توانند تنوع و رقابت را در بازار بالا ببرند.
این کارشناس صنعت خودرو تاکید کرد: خودروهای کارکرده خارجی باید شناسنامه معتبری داشته، از خدمات پس از فروش مناسب برخوردار باشند و قطعات آنها به خوبی در بازار یافت شود که در این صورت حتی می‌توانند نسبت به خودروهای صفر کیلومتر چینی یا داخلی وضعیت بهتری از نظر سواری، کیفیت و آلایندگی
داشته باشند.