ترکش کرونا به بازار ماهی

گروه بازرگانی- پیشروی ویروس کرونا در کشور نه تنها سلامت مردم و اقتصاد را تحت تاثیر قرار داده بلکه بازار بسیاری از کالاها از جمله اقلام پروتئینی و آبزیان را به شدت با مشکل روبه‌رو کرده است. کاهش تقاضا از سوی مصرف‌کنندگان موضوعی است که باعث شده تولید بسیاری از کالاها در این حوزه وضعیت وخیمی را تجربه کند. به عنوان مثال مازاد مرغ تولیدی روی دست مرغداران، آینده تولید این کالا را در‌ هاله‌ای از ابهام قرار داده و مشخص نیست با ادامه شرایط فعلی و ضرر تولیدکنندگان، تولید این قبیل کالاهای ضروری در کشور تداوم داشته باشد یا اینکه منجر به واردات بی‌رویه شود. کاهش تقاضا به دلیل کاهش قدرت خرید مردم و همچنین ترس آنها از خرید محصولات پروتئینی در شرایط فعلی در حالی است که بسته شدن مرزها و افزایش قیمت قابل توجه هزینه حمل‌و‌نقل و صادرات باعث شده تولید بسیاری از محصولات همچون آبزیان با مازاد مواجه شود؛ مساله‌ای که کاهش قیمت این محصولات را نیز به دنبال داشته است.
در واقع تا چند ماه اخیر برخی از مواد غذایی از جمله ماهی به کشورهای حاشیه خلیج‌فارس صادر می‌شد اما در حال حاضر به دلیل بسته شدن دروازه ورودی این کشورها روی شناورهای ایرانی برای پیشگیری از شیوع کرونا، این محصولات روی دست تولیدکنندگان باد کرده و حتی ارزان شده است. از این رو علاوه بر نگرانی کارشناسان در مورد آینده تولید مرغ و گوشت در کشور، برای تولید ماهی نیز آینده مبهمی پیش‌بینی می‌شود به طوری که باید برای افزایش فروش این محصولات و بالا بردن اطمینان مردم برای خرید آبزیان راهکارهایی را مد نظر قرار داد. شواهد گویای آن است که در شرایط فعلی اگرچه فروش محصولات تازه مثل ماهی و میگو به شدت با کاهش روبه‌رو شده اما در مقابل فروش اینترنتی محصولات بسته‌بندی افزایش یافته است چرا که مردم به محصولات بسته‌بندی با توجه به شیوع ویروس کرونا در کشور، اعتماد بیشتری دارند.
کاهش تقاضا برای خرید آبزیان تازه
بر همین اساس مدیرکل دفتر بهبود کیفیت، فرآوری و توسعه بازار آبزیان سازمان شیلات ایران با اشاره به اینکه تقاضا برای خرید آبزیان تازه با شیوع ویروس کرونا کم شده است، گفت: یکی از راهکارهایی که به وسیله آن بتوان از ضرر و زیان پرورش‌دهندگان آبزیان در این ایام جلوگیری کرد، افزایش اعتماد مردم به واحدهای بسته‌بندی و فرآوری آبزیان و خرید این محصولات است.
عیسی گلشاهی با بیان اینکه تمام مواد پروتئینی از جمله آبزیان خصوصا بخش آبزیان تازه به شدت تحت‌تاثیر بیماری کرونا قرار گرفته است، گفت: کاهش مراجعه مردم برای خرید، کاهش تقاضای خرید محصولات تازه به دلیل ابهام در مصرف و عدم پاک کردن اقلام خریداری شده در واحد‌های صنفی فروش ماهی به دلیل رعایت پروتکل‌های بهداشتی باعث شده تقاضای خرید آبزیان تازه به شدت با کاهش مواجه شود. وی با اشاره به اینکه در این شرایط کاهش تقاضا اما به نظر می‌رسد مردم تمایل بیشتری به خرید آبزیان بسته‌بندی‌شده نشان داده‌اند و ما نیز توصیه می‌کنیم تا حد امکان مردم بیشتر از این محصولات استفاده کنند، افزود: نظارت صورت گرفته بر روی محصولات بسته‌بندی به نحوی است که تا حد زیادی از آلودگی ثانویه جلوگیری می‌شود زیرا خود آبزیان ناقل ویروس کرونا نیستند و هنوز در هیچ‌یک از تحقیقات علمی در دنیا یا در توصیه‌های سازمان بهداشت جهانی به موارد انتقال بیماری از آبزیان اشاره‌ای نشده و آبزیان ناقل این بیماری نیستند.
افزایش فروش اینترنتی
مدیرکل دفتر بهبود کیفیت، فرآوری و توسعه بازار آبزیان سازمان شیلات ایران همچنین به فروش اینترنتی آبزیان نیز اشاره کرد و گفت: فروشگاه‌های اینترنتی آبزیان در این ایام با استقبال چشمگیری مواجه شده‌اند و این استقبال به حدی بوده که به دلیل کمبود نیروی انسانی در مقابل حجم تقاضا، در بخش توزیع، بعضا نتوانستند سفارشات را به موقع تحویل مشتریان دهند.
گلشاهی در ادامه گفت: سازمان دامپزشکی به همراه وزارت بهداشت برای واحدهای صنفی فروش آبزیان پروتکل‌هایی تعریف کرده است که عرضه و فروش این محصولات در واحدها باید به چه صورت باشد.
بنابراین اگر واحدهای صنفی پروتکل‌های بهداشتی را رعایت کنند و محصولات‌شان درگیر آلودگی‌های ثانویه نشود، هیچ مشکلی برای ادامه فعالیت در این ایام نخواهند داشت.
خطر انباشت محصول در مزارع
این مقام مسوول به وضعیت تولید و عرضه ماهی در این ایام اشاره کرد و گفت: آن دسته از آبزیانی که به صورت منجمد وارد بازار می‌شوند اگر به صورت فصلی و مقطعی استفاده نشوند، امکان این را دارند که در سردخانه‌ها نگهداری و در زمان مناسب عرضه شوند. همچنین محصولاتی که به شکل کنسرو به بازار عرضه می‌شوند هم به دلیل ماندگاری بالا قابلیت این را دارند که به تدریج برای آنها بازار مصرفی پیدا شود. اما مشکل اصلی ما در بخش آبزیان تازه است.
وی در ادامه تشریح کرد: اگر ماهی‌های پرورشی سردابی (قزل‌آلا) و گرم‌آبی به موقع از مزارع پرورش ماهی خارج نشوند و همچنین در زمان مناسبی نیز مصرف نشوند مشکلاتی ایجاد خواهند کرد که از این مشکلات می‌توان به انباشت محصول در مزارع و کاهش سطح کلی تولید در سال‌جاری و عدم تامین نقدینگی تولید‌کننده برای تولید جدید اشاره کرد.
افزایش صادرات، راهکار کمک به پرورش‌دهندگان
گلشاهی با بیان اینکه برای کاهش خسارت به مزارع پرورش ماهی چندین راهکار مد نظر داریم، اظهار کرد: یکی از این راهکارها تاکید بیشتر بر مصرف محصولات منجمد پرورشی است که می‌تواند این تولیدات را وارد بخش بسته‌بندی کند. همچنین در بازارچه‌های تخصصی آبزیان می‌توان به صورت متمرکز عرضه آبزیان تازه را مدیریت کرد. در کنار این موضوعات کمک به گسترش فروش‌های اینترنتی یکی دیگر از برنامه‌های مدنظر است. از طرفی بنا داریم با توجه به آغاز مجدد پذیرش کالا در بازارهای صادراتی، به صادرات این محصولات تازه نیز کمک کنیم.
به گفته وی تمام کشورهای دنیا درگیر کرونا شده‌اند و به دلیل مسائل مرتبط با قرنطینه و رعایت پروتکل‌ها بهداشتی در صادرات توقف موقت و تاخیرهایی به وجود آمد که خوشبختانه این بازارهای صادراتی در حال بازگشایی هستند.
تخفیف در فروش کنسرو ماهی
این مقام مسوول در سازمان شیلات در ادامه تصریح کرد: مردم به واحدهای بسته‌بندی و فرآوری آبزیان اعتماد بیشتری کنند زیرا این اعتماد مزایای بسیاری دارد که از مزایای آن می‌توان توجه به حفظ و توسعه اشتغال در این بخش و کمک به پرورش‌دهندگان ماهی برای خروج از این وضعیت اشاره کرد. از طرفی این واحدها آبزیان را با شرایط بهتری نگهداری و بسته‌بندی می‌کنند که طبیعتا حفظ کیفیت و افزایش زمان ماندگاری آبزیان در کنار جلوگیری از آلودگی ثانویه از نتایج آن خواهد بود.
مدیرکل دفتر بهبود کیفیت، فرآوری و توسعه بازار آبزیان سازمان شیلات ایران استفاده مردم از کنسرو آبزیان را راهکار مناسب دیگری برای گذر از این شرایط دانست و گفت: میانگین قیمت هر قوطی کنسرو ماهی ۱۸۰ گرمی با روغن گیاهی حدود ۱۵هزار تومان است اما از ابتدای اسفند با توافقی که با همکاری سندیکای کنسرو کشور انجام شد برای اینکه افراد بیشتری بتوانند به کنسرو ماهی دسترسی داشته باشند و تولیدکنندگان نیز بتوانند محصولات‌شان را بفروشند، در فروشگاه‌های زنجیره‌ای قیمت‌ها کاهش یافت.
وی ادامه داد: بر این اساس در حال حاضر میانگین قیمت کنسرو ماهی به ۱۳هزار و ۵۰۰ تومان رسیده است که این تخفیف‌ها تمدید شده و فعلا ادامه خواهد داشت.