تعامل با دنیا راه نجات صنعت نفت

هستی عبادی- تعامل سازنده با دنیا و انتخاب مدیرانی توانمند؛ این دو توصیه‌ای است که کارشناسان انرژی به دولت چهاردهم در حوزه نفت دارند. دو پیشنهادی که البته مسعود پزشکیان رییس‌جمهور منتخب مردم هم در طول رقابت‌های انتخاباتی بارها به آنها اشاره کرده است.
صنعت نفت به‌خصوص در حوزه توسعه‌ای در سال‌های اخیر به دلیل تحریم‌های آمریکا تحت فشارهای بسیاری برای توسعه قرار داشت. آنطور که کارشناسان می‌گویند، این فشارها غالبا به دلیل کمبود منابع و پس از آن تکنولوژی صورت گرفته است. با وجودی که فروش نفت در دوسال اخیر افزایش یافت و درآمدهای نفتی بیشتر شد، اما این این درآمدها به داد صنعت نفت به‌خصوص برای توسعه میادین مشترک نرسید.
واقعیت این است که اقتصاد ایران تحت فشارهای تحریمی در همه بخش‌ها نیاز به سرمایه برای توسعه دارد و نفت هم یکی از این زیرساخت‌هاست. اگرچه صنعت نفت سهم 5/14درصدی را طبق قانون از درآمدهای نفتی دریافت می‌کند، با ا وجود این در مقایسه با کشورهای منطقه که به سرعت در حال توسعه زیرساخت‌های صنعت نفت و گازشان هستند، فاصله ما بسیار است.
دولت چهاردهم به زودی بر کرسی می‌نشیند. دولتی که وعده داده تعامل با دنیا را سرلوحه کار خود قرار دهد و برای رفع تحریم‌ها اقدام خواهد کرد. رفع تحریم‌ها امکان جذب سرمایه خارجی و بازگشت سرمایه‌گذاران به حوزه نفت ایران را امکان‌پذیر می‌کند و همزمان باعث می‌شود فروش نفت از چارچوب بازار چین و تخفیف‌ها خلاصی یابد.
همین دو امکان کافی است تا صنعت نفت را از رخوت و کندی که در آن گرفتار است، نجات دهد. موضوعی که کارشناسان در گفت‌وگو با «جهان‌صنعت» هم بدان اذعان می‌کنند.
بدون تعامل با دنیا توسعه امکان ندارد
مرتضی بهروزی‌فر، کارشناس انرژی به «جهان‌صنعت» گفت: معتقدم ما هیچ وقت تفکر ضدتوسعه‌ای نداشتیم منتها مساله اینجاست که با شعارهایی که داده شده بود امکان توسعه صنعت نفت وجود نداشت و اینکه توسعه اتفاق نیفتاد، تنها به صنعت نفت ارتباطی ندارد .
وی افزود: این موضوع مساله‌ای کلان و مرتبط با حاکمیت است که دامن اولین جایی را هم که می‌گیرد، صنعت نفت است. بحث اینجاست زمانی که شما ارتباط با دنیا نداشته باشید و امکان جذب سرمایه، تکنولوژی، دانش فنی، تجهیزات و خدمات نداشته باشید‌، امکان توسعه به‌طور کلی وجود نخواهد داشت.
این کارشناس انرژی خاطرنشان کرد: اینکه ما تصور کنیم دور کشورمان دیوار بکشیم و آن را در قفس قرار دهیم ولی توقع توسعه داشته باشیم، توسعه باطلی است. او با اشاره به اینکه دولت آقای پزشکیان که وعده داده با رویکرد جدید تعامل با دنیا تشکیل خواهد شد، گفت: امیدواریم دولت چهاردهم بتواند مسائل با دنیا را حل کند و قفس دورمان را بشکند تا ایران به بازار‌های جهانی وصل شود. مطمئن باشید تا زمانی که این اتفاق نیفتد امکان توسعه در صنعت نفت وجود ندارد که ناترازی گاز و بنزین و برق در صنعت انرژی حل شود. بهروزی‌فر با تاکید بر اینکه بدون تعامل سازنده با دنیا حتی قوی‌ترین افراد دنیا هم نمی‌توانند به توسعه برسند، یادآور شد: نکته مهم دیگر که دولت جدید باید به عنوان اولین قدم آن را در نظر داشته باشد، مساله انتخاب مدیران است. باید مدیرانی در صنعت نفت یا هر جای دیگر از کشور انتخاب شوند که هم توان مدیریتی و هم تجربه کافی در زمینه‌های مورد نظر داشته باشند. البته تاکید می‌کنم حتی با وجود حضور بهترین مدیران در کشور هم اگر تعامل لازم را با دنیا نداشته باشیم، باز هم توسعه امکان ندارد.
از نوسازی پالایشگاه‌ها تا جذب سرمایه
عرفان افاضلی، دبیر کل فدراسیون صنعت نفت ایران به «جهان‌صنعت» می‌گوید: ما در حالی با پدیده ناترازی در حوزه تولید و مصرف گاز، برق و سوخت در کشور مواجه هستیم که این الزاما میراث دولت سیزدهم نیست و از دولت‌های قبل شروع شده ولی عیانش در دولت سیزدهم صورت گرفته است؛ آنچه برای بخش نفت انتظار می‌رود که در دولت چهاردهم دنبال شود، ابتدا جذب سرمایه‌گذاری خارجی برای سرمایه‌گذاری در توسعه میادین نفتی و گازی با تمرکز بر میادین نفتی مشترک و انتقال تکنولوژی به کشور است تا بتوانند با به‌کار‌‌گیری روش‌های ازدیاد برداشت و همینطور به‌کار‌گیری تجهیزات نوین فرآیند تولید نفت را در سطح فعلی حفظ کرده یا بتوانند افزایش دهند.
وی افزود: موضوع دیگری که در کنار مساله انتقال انرژی حائز اهمیت است، به کارگیری روش‌های بهینه‌سازی مصرف انرژی و توسعه آن در کشور است که می‌تواند بخشی از آن در اختیار شرکت ملی گاز با تعویض بخاری‌های سراسر کشور باشد. با توجه به اتفاقی که در چند روز گذشته افتاد که بازار اوراق صرفه‌جویی گاز شروع به کار کرد، می‌تواند برای سرمایه‌گذاران جذاب باشد. دبیر کل فدراسیون صنعت نفت ایران با اشاره به تمرکز بر افزایش کیفیت محصولات پتروشیمی‌ها گفت: مساله بعدی تکمیل زنجیره ارزش محصولات پتروشیمی با تمرکز بر کیفیت و نه کمیت است؛ یعنی حرکت به سمت ساخت پتروشیمی‌هایی با خوراک مایع یا ادامه ارزش پتروشیمی‌هایی که خوراک گاز می‌گیرند تا بتوانیم محصولات با کیفیت‌تری را با ارزش صادراتی بالاتر تولید و بتوانیم تحریم را بر کشور بی‌اثر کنیم.
به گفته وی، بهسازی و نو‌سازی پالایشگاه‌ها و تاسیس پتروپالایشگاه‌ها از دیگر اقدامات لازمی است که می‌تواند بسیار کمک‌کننده باشد. همین‌طور هم فشارافزایی میدان پارس‌جنوبی که بخش عمده‌ای از گاز کشور ما را تامین می‌کند و بزرگ‌ترین میدان گازی دنیاست.