تعمیر علوم انسانی

محمدرضا ستوده – حداد عادل – تحول در رشته‌های علوم انسانی همانند تعمیر هواپیمایی در حال پرواز است.
این مثال برای نشان دادن تحول در حوزه رشته‌های علوم انسانی بسیار مثال جالب و قابل فهمی است اما نکته‌هایی را نیز در دل خود دارد. در ادامه تعدادی از این نکته‌ها را مورد بررسی قرار می‌دهیم.
۱- تعمیر یک هواپیمای در حال پرواز کار بسیار سختی است اما هر هواپیمایی هم که باشد برای همیشه روی آسمان نمی‌ماند، برای سوخت‌گیری هم که شده باشد بالاخره به زمین می‌نشیند. پس می‌توان تا موقع فرود صبر کرد و بعد از توقف هواپیما به تعمیر آن پرداخت.
۲- اما در شرایط فعلی و تحریم‌های بین‌المللی در زمینه لوازم و قطعات هواپیما، تعمیر هواپیما بر روی زمین هم بسیار مشکل است و همه پروازها به امید خدا و با خواندن «چهارقل» توسط مسافرین به مقصد خود می‌رسند.
با این اوصاف این طور به نظر می‌رسد که تعمیر هواپیما در آسمان احتمال موفقیتش بیشتر باشد چراکه با توجه به نبودن لوازم یدکی روی زمین می‌توان به یافتن این قطعات در آسمان و گرفتن آنها از هواپیماهای خارجی گذری دل بست!
۳- اما مسافرین این هواپیما که دانشجوهای رشته علوم انسانی هستند را باید به دقت چک کرد و اگر تفکیک جنسیتی نشده‌اند اصلا نیازی به تعمیر هواپیما نیست و سزای آنها این است که به بدترین شکل ممکن سقوط کنند به طوری که قابل شناسایی نباشند! البته مقصر مسوولان هواپیما هستند که آنها را تفکیک نکرده‌اند اما با این حال باز هم دانشجو مقصر و سزایش سقوط است. کسی که سقوط اخلاقی را می‌پذیرد سزایش سقوط جسمانی است!!
۴- اما بهترین راه‌حل برای این مساله این است که هواپیما را به دست تقدیر بسپاریم! تجربه نشان داده است در کشور ما هر کاری که کارشناسی شده باشد نتیجه عکس می‌دهد و بدتر می‌شود! اگر قسمت باشد هواپیما سالم به مقصد می‌رسد و اگر قسمت نباشد قسمت نباشد همچون حوادث چند سال اخیر این پرواز هم سقوطی موفقیت آمیز خواهد داشت!
فقط نکته قابل توجه این است که اگر تحول در علوم انسانی قرار است سرنوشتی همچون تحول اقتصادی داشته باشد ما از همین جا صمیمانه دست مسوولان وزارت علوم و مراجع علمی کشور را می‌بوسیم!