تعهد آمریکا به اجرای برجام

سنای آمریکا با رای اکثریت نمایندگان به چشم‌پوشی بر قانونی رای داد که در عمل راه جیمز ماتیس، ژنرال بازنشسته ارتش را برای هدایت وزارت دفاع دولت دونالد ترامپ هموار می‌کند. نمایندگان هر دو حزب دموکرات و جمهوریخواه به رفع مانع قانونی رای دادند.
ژنرال ماتیس در سال ۲۰۱۳ از ارتش ایالات متحده بازنشته شد و در واقع باید هفت سال از آغاز بازنشستگی او بگذرد تا بتواند پستی دولتی در اختیار بگیرد. ۸۱ سناتور به چشم‌پوشی بر این قانون رای موافق دادند و ۱۷ سناتور نیز رای مخالف. کمیته نیروهای مسلح مجلس نمایندگان هم با ۳۴ رای موافق در برابر ۲۸ رای مخالف، آن را برای رای‌گیری به صحن عمومی مجلس نمایندگان فرستاده است که پیش‌بینی می‌شود نتیجه‌اش موافقت اکثر نمایندگان خواهد بود. شمار بالایی از نمایندگان حزب دموکرات در هموار کردن راه ماتیس به سوی وزارت دفاع با رقبای جمهوریخواه همکاری کرده‌اند.
ویلیام کوهن، وزیر دفاع دوره بیل کلینتون از جمله مدافعانی بود که در حمایت از ماتیس سخن گفته است. رهبر اقلیت دموکرات در سنا هم به لغو موقتی این قانون رای آری داده است. از جمله مخالفان مشوق قانونی هم کریستین جیلیبرند بود که گفته است چنین کاری دست زدن به اشتباهی‌ست که در ۵۰ سال گذشته سابقه ندارد. اقدام کنگره آمریکا برای اعطای این مشوق قانونی به جیمز ماتیس، از سال ۱۹۵۰ به این‌سو سابقه نداشته است.
۲ روی سکه برجام
نامزد پیشنهادی دونالد ترامپ برای وزارت دفاع دولت آینده آمریکا، توافق هسته‌ای ایران با کشورهای غربی را معاهده‌ای غیردوستانه خواند اما تاکید کرد وقتی آمریکا تعهدی داده است، باید با همکاری هم‌پیمانان خود به آن تعهدات عمل کنیم.
ماتیس در بخشی از اظهارات خود توافق هسته‌ای با ایران را ناقض کنترل تسلیحات نامید و گفت: این توافق به معنی یک معاهده برای دوستی نیست. ماتیس اضافه کرد: باید تهدید موشک‌های بالستیک ایران را جدی گرفت.
ژنرال جیمز ماتیس ۶۶ ساله که در کمیته نیروهای مسلح مجلس سنا برای جلسه پرسش و پاسخ حضور یافته بود، افزود: ایالات متحده باید با این توافق کنار بیاید و با متحدانش همکاری کند. وی در گذشته نسبت به این توافق ابراز تردید کرده بود ولی گفته است که آمریکا باید در چارچوب فعلی با آن کنار بیاید.
دونالد ترامپ نیز در زمان مبارزات انتخابات ریاست‌جمهوری آمریکا، این توافق را بد‌ترین معامله ممکن خوانده و گفته بود در صورت انتخاب به مقام ریاست‌جمهوری آن را پاره خواهد کرد. هنوز مشخص نیست وی هنگام ورود به کاخ سفید چه موضعی در این زمینه اتخاذ می‌کند.
به گزارش رویترز، ژنرال ماتیس در متن مکتوبی که به کنگره آمریکا در پاسخ به یکسری پرسش‌های آن داده است، نفوذ ایران در منطقه خاورمیانه را مخرب خوانده است. این نامزد پیشنهادی وزارت دفاع آمریکا گفته است: نفوذ مخرب ایران در منطقه رو به رشد است. ایران بزرگ‌ترین نیروی برهم زننده ثبات در خاورمیانه و سیاست‌های آن برخلاف منافع ماست.
بغداد دنباله رو تهران نشود
وی در ارتباط با عراق تصریح کرده است: هدف اصلی ما باید این باشد که این کشور به یک حکومت دنباله‌رو تهران تبدیل نشود.
ژنرال جیمز ماتیس چهاردهه فعالیت نظامی را پشت سر گذاشته است. او در دومین حمله ارتش آمریکا به عراق در سال ۲۰۰۴ فرماندهی نیروهای این کشور را در حمله برای اشغال شهر فلوجه به عهده داشت؛ حمله‌ای که کشتگان فراوانی برجای گذاشت. باراک اوباما، رییس‌جمهور آمریکا شش سال بعد پست فرماندهی ستاد مرکزی ارتش آمریکا را به ژنرال جیمز ماتیس محول کرد. ماتیس در پست جدیدش از جمله برنامه خروج نیروهای آمریکا از عراق را سازماندهی و اجرا کرد.
هشدار به روسیه
ژنرال ماتیس در بخش دیگری از نامه‌اش به کنگره، تاکید کرده که ایالات متحده باید آماده رویارویی با روسیه در حوزه‌هایی باشد که دو کشور در آنها امکان همکاری ندارند. وی در عین حال از پیشنهاد رییس‌جمهور منتخب آمریکا برای تعامل با روسیه حمایت کرد.
نامزد دونالد ترامپ برای وزارت دفاع آمریکا در سخنانی مغایر با مواضع ترامپ در جلسه استماع در یکی از کمیته‌های سنای آمریکا گفت: ولادیمیر پوتین، رییس‌جمهور روسیه تلاش دارد در میان ائتلاف ناتو شکاف و تفرقه بیندازد.
به نوشته نیویورک‌تایمز، ژنرال جیمز ماتیس، گزینه پیشنهادی دونالد ترامپ برای وزارت دفاع به کمیته نیروهای مسلح سنای آمریکا گفت: کاملا حامی تعامل هستم اما باید واقعیت را نیز قبول کنیم. او درباره روسیه گفت: در حال حاضر تعداد در حال کاهشی از حوزه‌ها برای تعامل و همکاری بین ما وجود دارد و تعداد در حال افزایشی از حوزه‌ها هست که مجبور به رویارویی با روسیه در آنها خواهیم شد.
او و نامزد ترامپ برای مدیریت سازمان اطلاعات مرکزی آمریکا، سیا، از روسیه انتقاد کردند. ژنرال ماتیس هشدار داد که ناتو از زمان جنگ جهانی دوم تاکنون تا این اندازه زیر فشار نبوده است. باوجود این موضع‌گیری‌ها، دونالد ترامپ خواستار روابط گرم‌تر با مسکو شده است. ماتیس گفت رهبر روسیه سعی دارد در ناتو شکاف بیندازد. وی تاکید کرد: فکر می‌کنم در حال حاضر مهم‌ترین مساله این است که این واقعیت را تشخیص دهیم که پوتین چه فردی است و با چه کسی روبه‌رو هستیم و تشخیص می‌دهیم که او سعی در شکاف ایجاد کردن در پیمان آتلانتیک شمالی دارد. هر جا لازم باشد گام‌هایی برای دفاع از خود برخواهیم داشت.
ماتیس خاطرنشان کرد: فکر می‌کنم ناتو در معرض بزرگ‌ترین حمله از زمان جنگ جهانی دوم به بعد است یعنی از طرف روسیه از طرف گروه‌های تروریستی و آنچه چین در دریای جنوبی چین انجام می‌دهد. با این حال او گفت در مساله نیاز به همکاری با مسکو در موارد ممکن با دونالد ترامپ موافق است.
ماتیس در این جلسه استماع سه ساعته از مسایلی نظیر گسترش و تقویت نیروهای مسلح آمریکا، ‌افزایش آمادگی ارتش آمریکا برای وارد شدن به جنگ در زمانی کوتاه و تقویت ائتلاف ناتو از طریق حفظ حضور دائمی نیروهای آمریکایی در کشورهای بالتیک به همراه اقداماتی دیگر حمایت کرد. این اظهارات ماتیس اختلاف فاحشی با مواضعی که ترامپ در زمان تبلیغات انتخابات ریاست‌جمهوری آمریکا درباره روسیه و ناتو اتخاذ کرد، داشت.
از طرفی مایک پمپئو که قرار است مدیر سازمان سیا شود هم گفت که مسکو تهدیدی برای اروپاست و در اوکراین به شدت خود را تحمیل می‌کند. در میانه جدال ترامپ و دستگاه‌های اطلاعاتی آمریکا بر سر دخالت روسیه در انتخابات ریاست‌جمهوری آبان‌ماه، وی پنجشنبه گذشته در جلسه استماع کمیته اطلاعاتی سنا حضور یافت.
پمپئو در سخنانی روسیه را در فهرست تهدیدهای عمده کنونی علیه ایالات متحده پس از داعش، سوریه و ایران قرار داد؛ موضعی که او را در ردیف جریان اصلی جمهوریخواه و اکثریت جامعه اطلاعاتی آمریکا در برابر مسکو قرار می‌دهد اما لزوما همسو با مواضع ترامپ نیست. پمپئو گفت روسیه با رویکردی تهاجمی، تجاوز و اشغال اوکراین، تهدید اروپا و اینکه تقریبا هیچ عملی برای شکست و انهدام داعش انجام نداده است، در پی اثبات دوباره خود بوده است.
دونالد ترامپ جامعه اطلاعاتی آمریکا را متهم به درز اطلاعاتی کرده است که در اختیار او و باراک اوباما، رییس‌جمهور کنونی آمریکا قرار داده شده و شامل ادعاهای تاییدنشده‌ای درباره ارتباط ترامپ با دولت روسیه است.
دونالد ترامپ چهارشنبه گذشته برای نخستین بار اذعان کرد که به عقیده او روسیه در هک سامانه‌های کامپیوتری و حملات سایبری اخیر در آمریکا دخالت داشته است اما در عین حال، این موضع خود که می‌تواند با ولادیمیر پوتین روابط بهتری داشته باشد را هم تکرار کرد.
از طرفی به گزارش یورونیوز، اظهارات رکس تیلرسون، نامزد پیشنهادی دونالد ترامپ برای پست وزارت خارجه ناخرسندی مسکو را برانگیخت. با وجود نزدیکی دونالد ترامپ با مسکو، رکس تیلرسون از ادامه تحریم‌ها علیه روسیه خبر داد. او چهارشنبه گذشته در کمیته امور خارجی مجلس سنا ضمن تشریح برنامه خود گفت: روسیه امروزه یک خطر محسوب می‌شود و رفتار این کشور در راستای پیشبرد منافعش قابل پیش‌بینی است. روسیه با هجوم به اوکراین کریمه را تصرف کرد. متحدان ما در ناتو حق دارند از تجدید قوای روسیه احساس خطر کنند.
وزیر خارجه منتخب رییس‌جمهور آمریکا بر این باور است که واشنگتن باید روابطش را با متحدان سابق احیا کند به ویژه با ترکیه که از چندی پیش روابطش با آمریکا به سردی گراییده است. رکس تیلرسون در این ارتباط گفت: ما باید روابط خود را با رییس‌جمهور اردوغان در ترکیه، این متحد دیرین ناتو در غیبت رهبری آمریکا احیا کنیم. اردوغان نسبت به وضعیت خود کاملا نگران است و به سوی متحدی متمایل خواهد شد که پذیرایش باشد. او به متحدی در روسیه متمایل خواهد شد که البته متحدی پایدار نخواهد بود.