تفاوت ۱۵۰ میلیون تومانی وام برای زمین‌دارها و زمین‌ندارها

بازار- در حالی سقف تسهیلات نهضت ملی مسکن در خرداد امسال به ۵۵۰ میلیون تومان افزایش یافته است که برخی متقاضیان مسکن ملی که زمین در اختیار دارند تنها می‌توانند ۳۵۰ میلیون تومان تسهیلات بگیرند. در خرداد‌ امسال و براساس نامه بانک مرکزی به مدیران عامل بانک‌های کشور، سقف تسهیلات ساخت مسکن به موضوع ماده ۴ قانون جهش تولید مسکن در تمامی شهرهای کشور به ۵۵۰ میلیون تومان افزایش یافت. این خبر اگر چه در همان روزها موجبات خوشحالی متقاضیان مسکن ملی و سازندگان را در پی داشت، اما به نظر می‌رسد به مرور و با گذشت زمان تا حدودی برخی اصلاحیه‌ها باعث شد تا نگرانی‌ها از بابت اینکه این تسهیلات به تمامی متقاضیان پرداخت نشود به وجود آمد. براساس ماده ۴ قانون جهش تولید مسکن، بانک‌ها و موسسات اعتباری غیر‌بانکی مکلفند حداقل بیست درصد (۲۰درصد) از تسهیلات پرداختی نظام بانکی در هر سال را با نرخ سود مصوب شورای پول و اعتبار به بخش مسکن اختصاص دهند، به صورتی که در سال اول اجرای قانون از حداقل سه میلیون و ششصد هزار میلیارد ۰۰۰/۰۰۰/۰۰۰/۰۰۰/۶۰۰/۳) ریال تسهیلات برای واحدهای موضوع این قانون کمتر نباشد و برای سال‌های آینده نیز حداقل منابع تسهیلاتی مذکور با افزایش درصد صدرالذکر مطابق با نرخ تورم سالانه افزایش پیدا کند. پیش از این سقف تسهیلات نهضت ملی مسکن در تهران ۴۵۰ میلیون تومان بود که در برخی مناطق بانک‌ها مبلغی کمتر از این سقف را پرداخت می‌کردند، اما با ابلاغیه جدید سقف تسهیلات در همه شهرها به ۵۵۰ میلیون تومان افزایش یافت. «مهرداد بذرپاش» وزیر راه‌وشهرسازی در حالی بارها و بارها از افزایش تسهیلات نهضت ملی مسکن ابراز خوشحالی کرده است که گفته می‌شود پس از برگزاری جلسه شورای پول و اعتبار، سقف تسهیلات نهضت ملی مسکن به ۵۵۰ میلیون تومان افزایش یافته است. قبل از این، سقف تسهیلات نهضت ملی مسکن ۴۵۰ میلیون تومان بود و برخی بانک‌‌ها در برخی مناطق مبلغی کمتر از این سقف را پرداخت می‌‌کردند. بانک مرکزی نیز در این باره اعلام کرده است که شورای پول و اعتبار، پس از بررسی نامه شماره ۲۴۳۹۳ مورخ ۱۷ اردیبهشت ۱۴۰۲، سقف فردی تسهیلات پروژه‌های حمایتی مسکن را برابر با ۵۵۰ میلیون تومان در تمامی شهرهای کشور تعیین کرده است. با افزایش تسهیلات نهضت ملی مسکن به ۵۵۰ میلیون تومان، افراد کم‌درآمد، مستاجران، جوانان و خانواده‌‌هایی که در نظر دارند مسکن خود را تهیه کنند، می‌‌توانند با استفاده از این تسهیلات، بهتر و راحت‌‌تر به خانه‌دار شدن برسند. قبلا سقف تسهیلات نهضت ملی مسکن ۴۵۰ میلیون تومان بود ولی با افزایش آن به ۵۵۰ میلیون تومان، مبالغ بیشتری از سوی بانک‌‌ها به متقاضیان پرداخت می‌شود. این اقدام اگرچه سرعت ساخت‌و‌ساز مسکن ملی را افزایش خواهد داد، اما به نظر می‌رسد برخی سنگ‌اندازی‌ها می‌تواند مسیر و هدف ساخت مسکن ملی را تغییر دهد و کُند کند.
برخی متقاضیان مسکن ملی می‌گویند که سقف وام مسکن ملی را افزایش داده‌اند و بسیاری از متقاضیان که مسکن فرسوده داشتند براساس این تصمیم اقدام به تخریب و احداث مسکن کردند. با این اوصاف متقاضیان مسکن ملی در پاسخ به مصوبه دولت و بانک مرکزی اقدام به تخریب مسکن یک‌طبقه خود کرده‌اند. حالا بعد از مدتی که واحد مسکونی این متقاضیان چهار طبقه اسکلت زده شده است برای دریافت وام مسکن اقدام کرده‌اند و با پاسخ منفی برای دریافت وام تا سقف ۵۵۰ میلیون تومان مواجه شده‌اند. بانک‌های عامل در پاسخ به این درخواست متقاضیان اعلام کرده‌اند که وام ۵۵۰ میلیون تومانی مسکن ملی به افرادی که زمین دارند تعلق نمی‌گیرد و افرادی که زمین دارند می‌توانند ۳۵۰ میلیون تومان دریافت کنند. سقف روش عادی وام نهضت ملی مسکن به ۵۵۰ میلیون تومان رسید که در سال اول قسط آن هفت میلیون و ۳۵۷ هزار تومان است و با افزایش پلکانی در سال بیستم به نزدیک ۱۳ میلیون تومان می‌رسد.
دوره بازپرداخت تسهیلات نهضت ملی مسکن بدون احتساب دوره مشارکت ۲ تا ۳ ساله است. در روش بازپرداخت پلکانی اقساط متقاضیان پروژه‌های طرح مذکور در دوره اول (سال اول) ماهانه حدود ۷ میلیون و ۳۵۷ هزار تومان باید پرداخت کنند. در حال حاضر متقاضیان در یک دوره ۲۰ ساله برای وام ۵۵۰ میلیون تومانی دو میلیارد و ۳۷۲ میلیون و ۴۵۵ هزار تومان پرداخت خواهند کرد. از این رقم حدود یک میلیارد و ۸۲۲ میلیون تومان سود تسهیلات است. قبلا که سود تسهیلات ۲۳ درصد بود اقساط ماهانه این طرح در سال اول حدود ۵/۹ میلیون تومان آغاز می‌شد و در سال بیستم به بیش از ۶/۱۶ میلیون تومان می‌رسید. دولت برای آنکه به نهضت خانه‌سازی سرعت بدهد قصد دارد ۲ میلیارد دلار از صندوق توسعه ملی وام بگیرد. از طرف دیگر یک میلیون زمین رایگان در شهرهای کمتر از ۲۵ هزار نفر واگذار می‌شود که ۵۰۰ هزار قطعه در سال جاری و ۵۰۰ هزار قطعه در سال آینده واگذار خواهد شد.