27 - 04 - 2020
تقویت همکاری‌های راهبردی
گروه سیاسی- دی ماه بود که محمد‌جواد ظریف وزیر امور خارجه ایران سفری پنج روزه به عراق داشت و حالا نوبت به روحانی رسیده تا با هیات مهم سیاسی و اقتصادی‌اش امروز در سفری رسمی مهمان شخصیت‌های برجسته سیاسی این کشور از جمله عادل عبدالمهدی نخست‌وزیر عراق و همچنین برهم صالح رییس‌جمهور عراق باشد. این سفر برای دو کشور بسیار مهم است چه از نظر داخلی چه بین‌المللی. چرا که دولت آمریکا در تلاش است که برنامه هسته‌ای و موشکی ایران و نفوذ منطقه‌ای ایران را محدود کند. در واقع یکی از اهداف کلیدی آمریکا برهم زدن روابط تجاری ایران و عراق است که از زمان سقوط صدام در سال ۲۰۰۳ میلادی به این سو با رشد همراه بوده است. ایران اما قصد دارد حجم مبادلات تجاری ۱۲ میلیارد دلاری در سال کنونی را به ۲۰ میلیارد دلار افزایش دهد.
علیرغم تلاش‌های آمریکا برای کارشکنی در روابط میان تهران- بغداد، شواهد نشان می‌دهند که روابط اقتصادی میان دو کشور ادامه دارد. صادرات کالاهای ایرانی به عراق در این مدت افزایش یافته است. پیش‌بینی می‌شود تیم روحانی درباره ایجاد یک منطقه آزاد تجاری در امتداد مرز با عراق مذاکراتی را با مقام‌های عراقی داشته باشند. گفته می‌شود یکی دیگر از جنبه‌های مهم این سفر، دیدار روحانی با آیت‌الله سیستانی مرجع تقلید شیعه در عراق خواهد بود. این در حالی است که احمدی‌نژاد به شدت از سوی روحانیون عراقی تحریم‌شده بود و تمایلی به دیدار با او نداشتند. دیدار روحانی با آیت‌الله سیستانی می‌تواند نشانه‌ای از تقویت روابط دو‌جانبه ایران و عراق باشد. آیت‌الله سیستانی خواستار حفظ توازن و تعادل در روابط خارجی عراق است. برای مثال، او فرمان ترامپ برای نگه‌داشتن نیروهای آمریکایی در عراق به منظور رصد فعالیت‌های ایران را محکوم کرده است. او همچنین اشاره کرده که نقش ایران در مبارزه علیه داعش در عراق ستودنی است. البته با این شرط که لطمه‌ای به حاکمیت ملی عراق وارد نسازد.
اما برهم صالح رییس‌جمهور عراق در جمع خبرنگاران ایرانی با بیان اینکه سفر رییس‌جمهور ایران در فضای بسیار مهمی انجام می‌شود، گفت: اولا و قبل از هرچیز این سفر برای تعمیق روابط میان دوکشور و دو ملت انجام می‌شود. من حدود سه ماه پیش در تهران بودم و در آنجا رییس‌جمهور روحانی و مقام معظم رهبری و دیگر مقام‌های جمهوری اسلامی از من استقبال کردند و ما گفت‌وگوهای طولانی و دقیق درباره اوضاع در عراق و روابط ایران و عراق و وضعیت منطقه داشتیم .
وی افزود: سفر رییس‌جمهور روحانی برای تکمیل گفت‌وگوهای دو کشور و پیشبرد مذاکرات میان دو کشور خواهد بود. امیدواریم که بتواند ایستگاه مهمی برای تعمیق روابط میان دو کشور از جمله در مسائل اقتصادی و تاکید بر اشتراک‌های موجود میان دو کشور و مسائل امنیتی و سیاسی و همچنین از لحاظ رویکرد ما به منطقه باشد.
برهم صالح گفت: ما و ایران مرز مشترک طولانی در حدود ۱۴۰۰ کیلومتر با یکدیگر داریم و همچنین مشترکات فرهنگی، اجتماعی، تاریخی و دینی با هم داریم. ما دو کشور منافع مشترک بسیاری با هم داریم. منافع سیاسی می‌آیند و می‌روند اما اصول تاریخی و اجتماعی و فرهنگی و منافع مشترک ما ایجاب می‌کند که به فکر روابطی طولانی‌تر و عمیق‌تر با یکدیگر باشیم. ما درباره مرزها که مرزهای طولانی هم است و دیگر مشترکات فرهنگی و سیاسی گفت‌وگو خواهیم کرد. همچنین درباره روابط اقتصادی و مشترکات موجود میان دو کشور و دو ملت مذاکره خواهیم داشت.
وی درخصوص تحریم‌های آمریکا علیه ایران گفت: من این را باید بگویم که عراق بخشی از منظومه تحریم‌های یکجانبه آمریکا علیه ایران نخواهد بود. شکی نیست که ما از این تحریم‌ها متاثر خواهیم شد اما قطعا جزئی از آن نخواهیم بود. عراق بر اینکه منافع ملت ایران، کشور دوست و همسایه ما تامین شود اصرار دارد. ما تمام تلاش خود را می‌کنیم و هر آنچه در توان داریم را به کار می‌بریم تا از سطح تنش‌ها در این رابطه کاسته و آزارهایی که به ملت دوست ایران می‌رسد کاهش یابد.
برهم صالح تاکید کرد: عراق مایل است به ملت ایران کمک کند که آزار و اذیتی که از تحریم‌ها می‌بینند کاهش پیدا کند. عراق و منطقه از این تحریم‌ها متاثر می‌شوند اما ما براساس داده‌های موجود تلاش می‌کنیم از آزار و اذیت ملت ایران در این زمینه کاسته شود.
رییس‌جمهور عراق در پاسخ به این سوال که ایران در زمان سختی عراق در کنار مبارزه با تروریسم بود اکنون ایران در سختی است، عراق چه برنامه‌ای برای کمک به ایران دارد گفت: همان‌طور که در تهران گفتم ایران در کنار ملت عراق برای مبارزه با دیکتاتوری صدام حسین و استبداد ایستاد، بسیاری از عراقی‌ها به ایران آمدند و ایران با آغوش باز از آنها استقبال کرد. ایران در دوره گذشته در مبارزه با داعش در کنار ما ایستاد و ما هیچ چیز جز اینکه به ایران بگوییم از شما متشکریم نمی‌توانیم بگوییم. آنها واقعا در روزهای سختی در کنار ما ایستادند. درباره اینکه ما بتوانیم به ایران کمک کنیم بخشی از آن به این مساله بازمی‌گردد که بتوانیم واکنشی مهم و اجمالی به این تحریم‌ها نشان دهیم. ما دو کشوری هستیم که مشترکات فرهنگی، اجتماعی و تاریخی بسیار عمیقی با یکدیگر داریم. پس چگونه می‌توانیم با ملت ایران همصدا نباشیم و با آنها ابراز همدردی نکنیم؟ این حقیقتی است که به نفع همه است که از شدت تنش‌ها در منطقه بکاهیم. این تنش‌ها نه به منطقه و نه به عراق کمک نمی‌کند.
وی در خصوص رفتار عربستان و آمریکا در رابطه با ایران و عراق و برنامه عراق برای حفظ استقلال در این زمینه و ایجاد توازن به خصوص با موضع‌گیری‌های تند سیاسی ترامپ که گاه بوی نظامی‌گری هم علیه ایران می‌دهد، گفت: عراق بخشی از این منطقه است و روابط ما با ایران واقعا مهم است. ما روابط بسیار مهمی با ترکیه داریم. روابط ما با ملت عرب نیز بسیار مهم است. این جغرافیای سیاسی ماست و این می‌تواند نه فقط به سود عراق بلکه به سود کل منطقه باشد. ما می‌گوییم در گذشته عراق عرصه‌ای برای رویارویی سیاسی منطقه‌ای بوده است اما الان ما می‌خواهیم که عراق عرصه‌ای برای توافق‌های منطقه‌ای باشد. برای همین عراق نباید جایی برای هرگونه عمل خصمانه علیه هیچ کدام از کشورهای همسایه‌اش باشد. قانون اساسی ما چنین اجازه‌ای به ما نمی‌دهد و منافع ما هم چنین اجازه‌ای به ما نخواهد داد. روابط ما با کشورهای همسایه می‌تواند به کاهش تنش‌ها در منطقه کمک کند.
وی افزود: همچنین روابط با آمریکا و اروپا هم برای ما مهم است. اینکه در اینجا برای شما می‌گویم در همه جا گفته‌ام: ما نمی‌خواهیم عراق عرصه‌ای برای رویارویی و عملی خصمانه علیه هیچ کدام از کشورهای منطقه و همسایه ما باشد. ما وارد هیچ محوری علیه هیچ کشور دیگری نمی‌شویم. مثلا می‌خواهیم ارتباط‌های ریلی ما با ایران برقرار شود و این شبکه به ترکیه و کشورهای خلیج فارس امتداد یابد. این برای عراق و ایران و کل منطقه مفید است. ما به دنبال ایجاد مناطق آزاد تجاری و صنعتی مشترک با اردن، ایران، کویت و ترکیه هستیم. ما می‌خواهیم عراق به جای اینکه گذرگاهی برای رویارویی و درگیری کشورهای منطقه باشد گذرگاه اقتصادی و تجاری مشترک باشد. کسانی هستند که می‌گویند موقعیت جغرافیایی عراق برای رسیدن به چنین هدفی سخت است، بله سخت است اما فرصت‌های بسیاری هم وجود دارد. روابط استثنایی عراق با ایران و طبیعت رابطه عراق با کشورهای منطقه، عربی و ترکیه همه اینها می‌تواند عاملی برای تسهیل امور در منطقه باشد.
برهم صالح خاطرنشان کرد: عراق نیاز به بازسازی و فرصت‌های شغلی برای جوانان بیکار این کشور دارد. ایران هم نیاز به فرصت‌های اقتصادی و تجاری برای جوانان ایرانی دارد. این مشترکات ماست که باید بر آن تمرکز کنیم.
رییس‌جمهور عراق درباره موضوع لغو روادید میان ایران و کشورش گفت: ما تلاش‌هایی در این خصوص انجام داده‌ایم، روابط تاریخی دو کشور ایجاب می‌کند که به این هدف برسیم. در گذشته سفرها همیشه مشکل‌آفرین بودند. در طول ۴۰۰ سال گذشته سفرها همیشه مسبب مشکلاتی میان ایران و عراق می‌شدند. از زمان صفویه تا عثمانی مشکلات بسیاری در پی سفر شهروندان به کشور به وجود می‌آمد اما برای نخستین بار در تاریخ معاصر است که سفرها به این شکل بدون کوچک‌ترین مشکلی صورت می‌گیرد. زائران به عتبات مقدس می‌آیند و کمترین مشکلات به وجود می‌آید. مقام معظم رهبری درباره این موضوع به نیکی یاد کردند و آن را واقعه‌ای زیبا توصیف کردند و گفتند که میلیون‌ها ایرانی به عتبات آمدند و با آسودگی به شهرهایشان بازگشتند. این مساله باید هر سال بهتر از سال قبل شود.
وی گفت: امیدوار هستیم به زودی به این هدف برسیم که روادید به طور کامل لغو شود. برخی مسائل قانونی است که باید انجام شود و موانع موجود رفع شود. براساس مذاکراتی که در حال انجام است تسهیلات ویژه‌ای برای ایرانی‌ها در نظر گرفته خواهد شد.
لطفاً براي ارسال دیدگاه، ابتدا وارد حساب كاربري خود بشويد