تقویم تاریخ

روزی که محمدعلى شاه قاجار در میهن خود
به سفارت روسیه پناهنده شد‌!
۲۴ تیرماه ۱۲۸۸ (۱۵ ژوئیه ۱۹۰۹) شهر تهران پس از یک روز جنگ خیابانی به دست بختیاری‌ها، گیلان و مجاهدین مشروطیت افتاد و محمدعلی شاه قاجار پس از اطلاع از آن، با خانواده‌اش به ساختمان تابستانی سفارت روسیه در زرگنده قلهک پناهنده شد‌. وی قبلا در سلطنت آباد مستقر شده بود و با اینکه هنوز ۵۰۰ قزاق و تعدادی توپ در اختیار داشت تصمیم به تحصن در سفارتخانه خارجی گرفته بود‌.
به تفسیر برخی از مورخان، محمدعلی شاه با تحصن در ساختمان تابستانی سفارت روسیه، پناهنده شدن به بیگانه را بر مذاکره با سران مخالفان و پذیرفتن شرایط آنان ترجیح داده بود که در «تاریخ» به عنوان اقدامی حقارت‌آمیز ثبت شده است‌. همزمان، سایر مقامات نزدیک به او نیز به سفارتخانه‌ها پناه بردند‌. چون (ظاهرا‌!) سفارتخانه‌های روسیه و انگلستان برای همه متقاضیان تحصن جای نداشتند، به مقام‌های اضافی، هرکدام یک پرچم این دو دولت داده شده بود تا بر بالای خانه‌هایشان نصب کنند که (از ترس این دو دولت امپریالیست) کسی متعرض‌شان نشود‌!‌‌. این وضعیت نیز یک لکه ننگ دیگر بر تاریخ ایران اضافه کرده است‌.
سفیران روسیه و انگلستان سپس به‌طور جداگانه و با لحنی متفاوت، از سردار اسعد و سپهدار تنکابنی فرماندهان نیروهای فاتح تهران خواستند که به زد و خورد پایان دهند و مساله را از راه مسالمت‌آمیز حل کنند‌! فاتحان تهران خواستار تسلیم سرهنگ لیاخوف (فرمانده روس نیروی قزاق مستقر در تهران که مجلس را به توپ بسته بود) شدند که موافقت مشروط شد و لیاخوف به فاتحان تهران مراجعه کرد و تامین خواست‌.
دو روز بعد، یک شورای عالی ۲۸ نفری تشکیل و همان روز محمدعلی شاه را به دلیل پناهنده شدن در خاک وطن به سفارتخانه خارجی، از سلطنت خلع و پسر ۱۲ ساله او احمد میرزا را به سلطنت برداشت و چون او هنوز طفل بود؛ قرار شد عضدالملک «ایلخان قاجار ـ رییس وقت ایل مغول تبار قاجارـ نیابت سلطنت را برعهده گیرد‌. این ایل به روش مغول‌های قرون
۱۴- ۱۲ «ایلخان» داشته است‌!‌. احمد میرزا در آن لحظه با پدرش در سفارت روسیه بود که از آنجا به کاخ سلطنتی انتقال یافت‌.
زادروز نقاش بلندآوازه هلندی؛ رامبرانت
رامبرانت Rembrandt Harmenszoon van Rijn نقاش شهیر قرن ۱۷ میلادی ۱۵ ژوئیه ۱۶۰۶ در «لیدن» هلند به دنیا آمد و ۶۳ سال عمر کرد‌. وی که چهارم اکتبر ۱۶۶۹ درگذشت و بیشتر عمر خود را در آمستردام به‌سر برده بود شاهکارهای هنری بی‌مانندی از خود برجای گذارده است که پورتره خودش یکی از آنهاست‌. رامبرانت در به کار بردن سایه ـ روشن در نقاشی نبوغ داشت‌. وی در اسیدکاری (ساخت تصویر روی فلز با استفاده از اسید printmaking) ) که پدر گراورسازی امروز است، مهارت داشت‌.