تقویم تاریخ

نخستین قرارداد مرزی تاریخ بشر که میان ایران و لیدی بسته شد (۵۹۰ پیش از میلاد)
طبق آثار و اسناد به دست آمده، ۲۹ ژوئن سال ۵۹۰ پیش از میلاد (هشتم تیرماه)، میان دولت ایران (حکومت مادها یا Medes به پایتختی همدان) و دولت لیدی (Liadia = Lydia) آناتولی غربی‌- قسمتی از غرب ترکیه امروز) قرارداد تعیین مرز بسته شد که نخستین قرارداد از این دست در تاریخ جهان به شمار می‌رود و نخستین فصل کتاب «تاریخ انعقاد پیمان‌های سیاسی» با آن آغاز شده است. در این قرارداد که یک ماه و یک روز پس از پایان جنگ طرفین و انجام مذاکرات منعقد شد، مسیر رود Halys (قزل ایرماک = رود سرخ) مرز دو کشور تعیین و مقرر شد که علامت‌گذاری شود و رفت و آمد میان دو کشور بر پایه ضابطه قرار گیرد. جنگ ایران و لیدی که منجر به امضای این قرارداد شد ۲۸ ‌‌می سال ۵۹۰ پیش از میلاد و بیم دو ارتش از ادامه خورشیدگرفتگی آن روز پایان یافته بود. فرماندهی ارتش ایران را در آن جنگ، هوخشتره (کردها «خسرو هووخشتاره» = کیخسرو می‌خوانند) شخصا برعهده داشت.
تشکیل بنیاد نوبل جهت نحوه تقسیم و اعطای جوایز نوبل (۱۹۰۰م)
آلفرد نوبل، شیمیدان و مخترع سوئدی در ۲۱ اکتبر ۱۸۳۳م به دنیا آمد. او تحصیلات ابتدایى را در استکهلم و تعلیمات عالی را در سن‏پترِزْبورگ گذراند و علاوه بر فراگیری رشته‏های زبان و شیمی توانست گواهینامه‏هایى در زبان سوئدی، روسی، انگلیسی، فرانسوی و آلمانی دریافت کند. او پس از سفری به کشورهای اروپایى، در سال ۱۸۶۳م به سوئد بازگشت و سال بعد از آن در پی آزمایش‏های مکرر موفق شد دینامیت را به عنوان مهیب‏ترین مواد منفجره اختراع کند. این ماده انفجاری گرچه انقلاب بزرگی در کارهای امر کشف معادن، راه‏سازی و حفر تونل به وجود آورد ولی با وجود میل نوبل، در راه تهیه سلاح‏های جنگی و کشتار و تخریب نیز به کار گرفته شد. آلفرد نوبل علاوه بر آن در زمینه‏های گوناگون موفق به ثبت ۳۵۵ امتیاز‌نامه از اختراعات و ابتکارات خود شد و با بهره‏برداری سریع از این اختراعات به ایجاد ۹۰ کارخانه و شرکت در ۲۰ کشور جهان دست زد. کسب درآمدهای فراوان و گسترش سرمایه نوبل از یک طرف و بهره‌برداری از اختراع اصلی او، دینامیت، در جنگ و خونریزی باعث شد در وصیتنامه‏ای که به تاریخ ۲۷ نوامبر ۱۸۹۵م تدوین کرد سود ناشی از سرمایه‏گذاری دارایى‏هایش را به افراد و دانشمندان رشته‏های فیزیک، شیمی، پزشکی، ادبیات و صلح اختصاص دهد. این وصیت‏نامه پس از مرگ او باز شد و پس از حل اختلافات وراث و نیز کشورهای محل سرمایه‏گذاری نوبل، سرانجام ۲۹ ژوئن ۱۹۰۰م، پادشاه سوئد تاسیس بنیاد نوبل را اعلام کرد. در نهایت، جایزه نوبل که مبلغ آن‌ یک میلیون دلار است، از سال ۱۹۰۵م به فیزیکدانان، شیمیدانان، پزشکان، نویسندگان برجسته و ادیبان و منادیان صلح در سراسر جهان اهدا شد و از کارهای علمی، ادبی و انسان‏دوستانه آنان، بدین وسیله تقدیر به عمل آمده است.