تقویم تاریخ

ترور نافرجام آیت‌‏الله سیدحسن مدرس
پس از آنکه رضاخان پهلوی به قدرت دست یافت، درصدد برآمد تا از آیت‏الله سیدحسن مدرس انتقام بگیرد و او را از سر راه خویش بردارد. به همین منظور ۱۰ نفر از ماموران شهربانی را مامور ترور وی کرد. هفتم آبان ماه ۱۳۰۵ شمسی هنگامی که آیت‏الهر مدرس از کوچه‏ای در تهران عبور می‏کرد از اطراف، مورد سوء قصد و شلیک گلوله‏ها قرار گرفت. ولیکن بدون اینکه به خود تزلزلی راه دهد با چابکی از مهلکه نجات یافت و تنها از ناحیه کتف و ساعد زخمی گشت و به بیمارستان منتقل شد. ایشان از بیمارستان پیام فرستاد: به رضاخان بگویید که به کوری چشم بدخواهان، من هنوز زنده‏ام. با این حال، رضاخان وجود او را تحمل نکرد و پس از چندی ایشان را به خواف در استان خراسان تبعید کرد و پس از سالیانی تبعید، به شهادت رساند.
جایگزینی آنکارا به عنوان پایتخت ترکیه
۱۳ اکتبر ۱۹۲۳ تصمیم به پایتخت شدن شهر آنکارا واقع در آناتولی گرفته شده بود که این تصمیم ۱۶ روز بعد به تصویب مجلس رسید. به این ترتیب شهر استانبول (قسطنطنیه) پس از ۱۶ قرن، مقام خود به عنوان پایتخت و صحنه قدرت را از دست داد. مجلس کبیر ترکیه در ۲۹ اکتبر ۱۹۲۳همچنین پایتخت را از استانبول (حاشیه اروپا) به آنقوره (آنکارا) در آناتولی (آسیای صغیر) منتقل کرد و ترکی را زبان رسمی همه کشور قرار داد. بیش از ۳۰ درصد واژه‌های زبان رسمی ترکیه ریشه فارسی دارند. چند سال بعد و از یکم نوامبر ۱۹۲۸ الفبای ترکی‌ نیز لاتین و کلمات برحسب تلفظ آنها نوشته شد.
آغاز نخست‌وزیری بنیتو موسولینی
بنیتو موسولینی، قبل از جنگ جهانی اول، یک سوسیالیست رسمی و سردبیر روزنامه بود. وی درسال ۱۹۱۹م گروه فاشیستی خود را با نام گروه رزمنده تشکیل داد و چند صد نفر از اعضای اولیه با پیراهن‏های سیاه به صورت یک گروه ضربت نظامی تجهیز شدند. این گروه که به سیاه‌جامگان شهرت داشتند ضمن درگیری‏های خشونت‏آمیز خود و ایجاد جو رعب، تشکیلات خود را به تمام شهرهای بزرگ ایتالیا گسترش دادند و در انتخابات پارلمانی ۱۹۲۱م پیروزی‏هایى به دست آوردند. با قدرت‏گیری بیشتر موسولینی و حزبش، دولت وقت از ترس تسخیر رم توسط طرفداران فاشیست موسولینی استعفا داد. در این هنگام، بر اثر جو موافق موسولینی، وی در ۲۸ اکتبر ۱۹۲۲م از جانب پادشاه ایتالیا به نخست‌وزیری رسید و فردای آن روز کار خود را آغاز کرد. او هرچند برای ایجاد کشوری یکپارچه، برنامه اقتصادی ۶۰ ساله برای ایتالیا تدارک دید‌ اما با سرکوبی مخالفان خود و نیز لشکرکشی و تجاوز به آفریقا و ورود به جنگ جهانی دوم در کنار آلمان، خسارات فراوانی به کشور وارد کرد و نارضایتی زیادی برانگیخت. موسولینی در نهایت پس از شکست‏های پی‏درپی در جریان جنگ جهانی دوم، پس از یک زمامداری ۲۱ ساله، از طرف پادشاه ایتالیا برکنار شد. بنیتو موسولینی سرانجام توسط یکی از گروه‏های چریکی متفقین شناسایی و پس از دستگیری و محاکمه، ۲۸ آوریل ۱۹۴۵م در ۶۲ سالگی تیرباران شد.