تقویم تاریخ

امضای قرارداد گلستان میان ایران و روسیه در پی شکست ایران از روسیه (۱۱۹۲ش)
با امضای قراردادی بین حاکم گرجستان و امپراتور روسیه، گرجستان تحت نفوذ روسیه قرار گرفت. برادر حاکم گرجستان که از این قرارداد ناراضی بود به دربار فتحعلی شاه آمد و دولت ایران را به جنگ با روس‏ها دعوت کرد. پس از مدتی قوای روس با یورش به شهرهای گنجه، شوش و ایروان، آن مناطق را مورد تعرض قرار دادند. به این ترتیب بود که دوره اول جنگ‏های ایران و روس آغاز شد و پس از گذشت ۱۰ سال از شعله‏ور شدن آتش جنگ، قوای هر دو دولت چنان ضعیف شد که طرفین آمادگی خود را برای پایان جنگ اعلام کردند. بر همین اساس و با دخالت دولت انگلستان، عهدنامه گلستان میان دو کشور ایران و روسیه به امضا‌ رسید. به موجب این قرارداد، تمامی شهرهایی که تا آن تاریخ به تصرف روسیه در آمده بود، جزو خاک روسیه باقی ماند و مالکیت روسیه بر شهرهای قره باغ، باکو، دربند، لنکران و بخشی از تالش نیز پذیرفته شد. ایران نیز پذیرفت از همه دعاوی خود در مورد مناطق داغستان، گرجستان و ارمنستان چشم بپوشد. همچنین حق کشتیرانی در دریای خزر از ایران سلب شد و در عوض، دولت روسیه متعهد شد تنها نیابت سلطنت عباس میرزا ولیعهد را پذیرفته و به قدرت رسیدن او را تضمین کند. در این قرارداد، مرزهای دو کشور دقیقا معین نشد و همین نامعلوم بودن مرزهای دو کشور و مقررات عهدنامه گلستان موجب شد دولت ایران از این عهدنامه سربتابد و روسیه را به نیرنگ متهم کند. این عوامل باعث شد که جنگ دوم ایران و روسیه در سال‏های بعد شکل گیرد و عهدنامه دیگری با نام ترکمانچای به ایران تحمیل شود.
تولد «پابلو پیکاسو» مشهورترین نقاش قرن بیستم و بنیان‏گذار کوبیسم (۱۸۸۱م)
پابلو روئیز پیکاسو، نقاش و مجسمه‌ساز اسپانیایى ‌ ۲۵ اکتبر سال ۱۸۸۱م در مالاگای اسپانیا به دنیا آمد و از کودکی به نقاشی روی آورد. او در سال ۱۹۰۱م، در ۲۰ سالگی اولین نمایشگاه آثار خود را به راه انداخت و قدم در راه موفقیت و شهرت نهاد، با این حال زندگی را در نهایت فقر سپری می‏کرد. تشریح و تجزیه اشکال به دست پیکاسو، در سال ۱۹۰۹م منجر به پیدایش سبکی در نقاشی شد که به کوبیسم شهرت یافت. اساس کوبیسم این بود که یک تابلو یا مجسمه کوبیستی، یک رویداد یا اثر تجسمی است که در نفس خود، مجرد از طبیعت و مستقل از محدودیت‏های اشکال طبیعی باشد. در کوبیسم، خطوط و شکل‏های طبیعی معمول، در هم ریخته شده یا از هم گسیخته‏اند و شکل‏های غالبا هندسی تازه‏ای به وجود می‏آید که بیشتر نمودار ذهنیات نقاش است، هرچند هدف از آن، رسیدن به نوعی عینیت در هنرهای تجسمی بود. کوبیسم به سرعت در میان گروهی از نقاشان فرانسوی نفوذ کرد و نخستین تابلوی کوبیسم، توفانی در محافل هنری برانگیخت. تلاش و جست‌وجوی پرشور پیکاسو در زمینه‏های گوناگون همچنان ادامه داشت و بدون پایبندی به یک شیوه خاص، از شکل‏ها و روش‏های مختلف الهام می‏گرفت. پیکاسو دارای هزاران تابلوی نقاشی رنگ و روغن، سیاه قلم، مجسمه، کنده‏کاری و… بود و آثار هنری فراوانی از دیگر هنرمندان نیز جمع‏آوری کرد. پیکاسو به مدت بیش از ۷۰ سال به خلق آثار هنری گوناگون پرداخت و تا ۹۰ سالگی همچنان پرکار و پرنشاط بود. پابلو روئیز پیکاسو سرانجام در سال ۱۹۷۳م در ۹۲ سالگی درگذشت.