تملک غیر قانونی

گروه میراث فرهنگی- چند روز پیش عکسی از خانه نصیرالدوله منتشر شد که نشان می‌داد آینه آن را دزدیده‌اند. خانه نصیرالدوله یا اتاق آئینه خانه که سال‌های گذشته در فهرست آثار ملی کشور ثبت شده بود و مالک آن در حال حاضر سازمان میراث فرهنگی است در حال تخریب و ویرانی است. این خانه متعلق به میرزا عبدالوهاب خان شیرازی نصیرالدوله (ملقب یه آصف‌الدوله) است.
مدیران میراث فرهنگی چندماه پیش کلا از وجود این خانه اظهار بی‌اطلاعی کردند تا بالاخره مدیر کل میراث فرهنگی تهران گفته این خانه بیش از هشت سال است که در اختیار یکی از بازنشستگان سازمان میراث فرهنگی است.
این فرد عنوان می‌کند؛ لوله ناودون که از دل دیواره عبور می‌کند، بر اثر نشت آب، سبب تخریب دیواره بنا شده است و او درصدد ترمیم آن برآمده. این درحالی است که معتقد هستیم نگهداری بسیار نامناسب و به نوعی نامرتبط با ارزش بنا بوده و برخی مسائل شخصی در این خصوص مطرح است.‌
دلاور بزرگ‌نیا مدیرکل میراث فرهنگی، صنایع‌دستی و گردشگری استان تهران امروز خبر داده است که در سال‌های گذشته براساس نظر مدیران وقت سازمان میراث فرهنگی، برخی از خانه‌های تاریخی به منظور حمایت‌های مادی و معنوی به صورت رایگان به کارکنان و بازنشستگان سازمان داده شد تا در آن ساکن شوند و به نوعی روند تخریب برخی املاک تاریخی که بدون سکونت بیشتر خواهد بود.
بزرگ‌نیا در پاسخ به این سوال که آیا ضابطه و قانونی در رابطه با اهدای خانه‌ها به بازنشستگان میراث فرهنگی وجود دارد یا خیر گفت هیچ قانونی در این زمینه نداریم و خانه‌ها به تعدادی از همکاران سپرده شده بوده که ماه پیش نامه تخلیه آن را با مهلت سه ماهه زده‌ایم.
دلاور بزرگ‌نیا به عنوان مدیر کل میراث فرهنگی شهر تهران از اینکه خانه‌ها هنوز در اختیار کارمندان این سازمان است اظهار تعجب کرده است و به ایلنا گفته است: وقتی با نام خانه‌های تاریخی که هنوز در تصرف کارکنان میراث هستند، روبه‌رو شدم برایم ناباورانه بود چراکه دستور تخلیه این خانه‌ها و آزادسازی آنها باید سال‌ها قبل صادر می‌شد. فکر نمی‌کردیم که هنوز خانه‌ای باقی مانده باشد که در تصرف کارمند یا بازنشستگان سازمان میراث قرار داشته باشد و نمی‌دانیم چرا مدیریت گذشته این کار را به‌طور کامل انجام نداده است.
شهرام شهریار، راهنمای گردشگری، کسی که عکس تخریب خانه نصیرالدوله را منتشر کرد درباره واگذاری خانه‌های تاریخی به کارمندان میراث فرهنگی می‌گوید: در این زمینه اطلاعات زیادی دارم ولی مایل به مصاحبه با رسانه‌ها نیستم.
او در سایت سفرنویس خبر داده است که گچ‌بری‌ها و آینه‌کاری‌های خانه آصف‌الدوله به دلیل عدم رسیدگی فروریخته است و بخش جداره غربی کلا ویران شده است. ارسی‌ها و پنجره‌های این تخریب و حتی بخشی از ارسی‌های در اختیار مجموعه‌داران قرار گرفته است و این خانه زیبا در حال حاضر پارکینگ موتور و انباری کالاهای مستعمل و دور ریختی شده است. خانه نصیرالدوله قبل از آنکه توسط سازمان میراث خریداری شود، توسط مالکین حفظ و زندگی در آن جریان داشت اما بعد از خرید آن توسط سازمان میراث فرهنگی تبدیل به یک ویرانه شده، سازمانی که متولی میراث فرهنگی و معماری این سرزمین است.
بزرگ‌نیا تعداد خانه‌های در تصرف کارمندان خود را شش خانه عنوان کرده و گفته ابلاغیه تخلیه این خانه‌ها صادر شده است و بعد از تخلیه، مورد به مورد بررسی می‌شوند و اگر نیازمند مرمت بودند به صورت اضطراری مرمت خواهد شد و اگر امکان واگذاری وجود داشته باشد، واگذار می‌شود. او وعده داده احیای خانه‌ها بعد از تخلیه آنها در دستور کار است ولی از روند اداری این واگذاری‌ها اطلاعی ندارد. در مدت هشت سالی که خانه نصیرالدوله در تملک کارمند سازمان میراث فرهنگی بوده هیچ نظارتی روی این خانه و آسیب‌هایی که به آن وارد آمده انجام نشده. فرآیند بررسی برای مرمت خانه قرار است بعدا صورت گیرد و این در حالی است که آینه بزرگ این خانه دزدیده شده و این تنها بخشی از آسیب وارد آمده است. خانه میرزا عبدالوهاب خان شیرازی آصف‌الدوله (نصیرالدوله) خانه‌ای مجلل و عظیم بود که در دوره‌های مختلف بخش‌هایی از آن تخریب شد. بخشی از این خانه عظیم در غرب و در کوچه مدرس قرار دارد، بخشی از آن در زمان پهلوی دوم به عنوان دبستان بدر مورد استفاده قرار گرفت و بخشی دیگر تخریب و بوستان شهری شد و بخش کوچکی از آن در شرق، که یک عمارت شاه‌نشین و دارای آینه‌کاری بود، باقی مانده و در نقل و انتقال‌های فراوان در اختیار شخصی به نام سعادت‌خواه بود. این خانه رسما به یک انبار تبدیل شده، گچبری‌های جداره بیرونی آن تخریب و با سنگ مرمر پوشانده‌اند. معلوم نیست این فرد دقیقا کیست و چه سمتی در سازمان میراث فرهنگی داشته است.
علی‌اصغر مونسان رییس سازمان میراث فرهنگی در صفحه توئیتر خود نوشته است تعداد خانه‌های تاریخی تهران زیاد است و استعداد و نیروی ما محدود.